Mediat italiane për kuzhinierin shqiptar: Altin Prenga, kurajo e atyre që kthehen

Mediat italiane për kuzhinierin shqiptar: Altin Prenga, kurajo e atyre që kthehen

Kuzhinieri Altin Prenga

Gazeta e njohur italiane La Repubblica i ka kushtuar një artikull kuzhinierit shqiptar Altin Prenga, i njohur në vendin tonë por jo vetëm për kuzhinën e tij tradicionale dhe natyrale.

Me vendndodhje në fshatin Fishtë, ndëmrjet Shkodrës dhe Lezhës, historia e Prengës ka bërë jehonë të madhe në brigjet përbri Shqipërisë.

Artikulli i plotë:

Pasioni për kuzhinën është një çështje familjare. Babai i tij është kuzhinier, më parë e ka bërë këtë për një koperativë bujqësore – që në kohërat e urisë dhe të izolimit ishte një punë shumë e lakmuar, dhe më pas, me rënien e regjimit, e ushtroi në Trentino në veri të Italisë. Altini e ka ndjekur që kur ishte një vogëlush, u nis me një skaf dhe nisi të lante pjatat. Ishte një i ri i heshtur por i thithte të tëra si të ishte një sfungjer dhe e ktheu në thesar përvojën e tij në Val Rendena, më pas në Tremosine të Liqenit të Gardës, dhe së fundmi në Piemonte (zona në veri të Italisë).

Mund të ishte ndalur në Itali sikurse ka bërë shumëkush, por sikurse kujton vetë au: “Ekzistojnë dy lloje emigrantësh: ata që emigrojnë për të mos u kthyer, dhe ata që kultivojnë gjithnjë dëshirën për t’u kthyer në shtëpi. Unë doja të kthehesha”.

Së bashku me vëllain e tij Antonin, me kurismet në valixhe, pas 10 vjetësh në Itali, ai vendosi të hapte një restorant në fshatin e tij të origjinës, në Fishtë, disa kilometra larg Shkodrës.

Ne italianëve që jemi mësuar me agroturizmin dhe me tërheqjen e jetës në fshat, ndoshta na shpëton se ku qëndron sfida e vërtetë e vëllezërve Prenga. Në Shqipëri edhe sot kush jeton në fshat do të thotë se nuk ja ka dalë që të jetojë në qytet. Në një vend ku thuajse gjysma e forcës punëtore është e angazhuar në bujqësi, fshatarët jetojnë me më pak s enjë hektar për kokë. Varfëria është gllabëruese, jetohet falë remitancave, shumëkush emigron, sidomos të rinjtë.

Restorant Mrizi i Zanave në Fishtë

Ndërsa Altin Prenga është kthyer. Investoi gjithçka që kishte dhe hapi restorantin Mrizi i Zanave, bazuar prodhimet natyrale dhe shija e rafinuar, respekti për sezonet dhe traditën.

Bëhet fjalë për vite kur në Shqipëri i vetmi lloj restorantesh është ai ndërkombëtar: club sandwich, sallatë Caesar, gjëra aeroportesh. Por ai propozon gatime shqiptare të rishikuara si Jufkat, një lloj makaronash me vezë e bërë me dorë dhe e pjekur në furrë druri me një pulë të shijshme, ose flija, një lloj pacake i përhapur ndërmjet barinjve të maleve, që piqet në saç, një furrë e përbërë nga një kupolë metalike në të cilën vendoset prushi i ndezur. Legjendar është edhe lëngu i shegës së egër të fermentuar.

Zëri përhapet, vërshrojnë prenotimet, madje një ditë paraqitet vetë kryeministri. Është një revolucion i vogël i heshtur.  

Sipërmarrësit e tjerë të restoranteve iu shtuan menjëherë listës së atyre që përpiqen të ringrenë gastronominë shqiptare. Kështu ka lindur Aleanca Slow Food e kuzhinierëve shqiptarë, në të cilën bëjnë pjesë mbi 20 kuzhinierë që kanë vendosur të promovojnë prodhimet e territorit dhe të mbrojnë biodiversitetin e këtij vendi me një pasuri befasuese gastronomike, që nuk ka pse ta ketë zili Italinë për asgjë.

Ecuria e Altin Prengës ka qenë e pandalshme. Në më pak se 10 vjet restoranti i tij arrin të ketë 60 mijë tavolina në vit, Dhe sa më shumë rritet numri i mysafirëve, aq më shumë rritet edhe ajo që prodhin ndërmarrja e tyre bujqësore: vaj, verë, perime, fruta, nga të gjitha. Te Mrizi i Zanave punojnë 35 persona, dhe thuajse 200 fshatarë përfitojnë nga prodhimet që i shesin restorantit, çka është një kontribut jetik për të ardhurat e tyre.

Disa hapa larg restorantit ndodhej një kamp internimi i braktisur, një prej kujtimeve më të errëta të regjimit. Vëllezërit Prenga po e ristrukturojnë dhe shndërrojnë në një oaz gastronomik: që nga kantina e verës deri te punishtja ushqimore, nga kasapi te përgatitja e reçelrave. Dhe ai do të hapet edhe për bujkët dhe fermërët e vegjël. “Duam t’i vlerësojmë – tha ai, - t’u jap[im mundësinë që t’i kthejnë prodhimet e tyre në struktura të autorizuara, duke i çliruar nga gracka e tregut të zi, që përfshin këtu pjesën më të madhe të bujqësisë në përmasa të vogla”.

Por mbitëgjitha, Altini ka një zemër të artë. Ai është gjithnjë i disponueshëm, dhe shumë shpejt do të shkojë në Ugandë për të ndihmuar kuzhinierët afrikanë dhe për t’u rrëfyer përvojën e tij dhe t’u japë formë ëndrrave të tyre. Ja pra, këto histori ndoshta ja vlejnë që të mbahen mend. Sepse ka shumë të tilla.  

Komento

KUJDES! Nuk do të publikohen komente që përmbajnë fjalë të pista, ofendime personale apo etiketime mbi baza fetare, krahinore, seksuale apo që shpërndajnë urrejtje. Në rast shkelje të rëndë të etikës, moderatorët e portalit mund të vendosin të bllokojnë autorin e komentit, të cilit do t'i ndalohet nga ai moment të komentojë te Shqiptarja.com

  • Sondazhi i ditës:

    Mendoni se komisionet hetimore për Shëndetësinë e TIMS do kenë rezultat?



×

Lajmi i fundit

 Ndërtuan 7 vila me dokumente të falsifikuara, Prokuroria e Tiranës merr të pandehur 10 persona! Sekuestrohen ndërtimet

Ndërtuan 7 vila me dokumente të falsifikuara, Prokuroria e Tiranës merr të pandehur 10 persona! Sekuestrohen ndërtimet