UASHINGTON - CIA ka publikuar dokumente, në të cilat pranon për herë të parë formalisht rolin e saj kyç në grushtin e shtetit të vitit 1953, pas të cilit u rrëzua kryeministri iranian, i zgjedhur në rrugë demokratike, Mohammad Mossadeq. 

Dokumentet u publikuan nga Arkiva e Sigurisë Kombëtare, në 60-vjetorin e grushtit të shtetit në Iran. Ato vijnë nga historia e brendshme e Iranit në CIA, nga mesi i viteve 1970.

Rolit të SHBA-ve në atë grusht shteti i janë referuar haptazi ish-Sekretarja e Shtetit të asaj kohe, Madeleine Albright, në vitin 2000, por edhe presidenti Barack Obama në fjalimin e 2009-s në Kajro.

Kjo përbën herën e parë, që CIA ka pranuar vet pjesën e rolit të luajtur në bashkëpunim me agjencinë e inteligjencës britanike, MI6.

Dokumentet janë marrë nga NSA, bazuar mbi Aktin e Lirisë së Informacionit.

Iranianët zgjodhën Mossadeq në 1951 dhe veprimi i parë i tij ishte rishtetëzimi i prodhimeve të naftës në vend, që kishte qenë nën kontrollin e Britanisë përmes Kompanisë Anglo-Persiane të Naftës, që më vonë u quajt “British Petroleum”.

Ky veprim ishte një burim shqetësimesh serioze për SHBA-të dhe Britaninë, që e shihnin naftën iraniane si një element kyç për rindërtimin ekonomik të tyre pas-lufte.

Redaksia Online
(mag/shqiptarja.com)