Në vitin 2011, kur u bë regjistrimi i parafundit i popullsisë, në Regjistrin e Gjendjes Civile figuronin 4.3 milionë shtetas shqiptarë. Ndërkohë, nga regjistrimi i popullsisë në vitin 2011, numri total i banorëve brenda vendit rezultoi 2.8 milionë.

Disa analiza na e tregojnë hapur mungesën e “qytetarit të vërtetë demokratik” të rrënjosur thellë midis popullsisë më të gjerë në disa pjesë të rajonit, ku një frymë e fortë kolektiviste dhe tradita hierarkike lehtësojnë marrëdhëniet klienteliste dhe ndikimin oligarkik, cilësohet në studime

E ka bërë këtë rregullisht në vite me çdo armik të brendshëm. Sa herë shfaqej dikush, thërriste protesta për t’u treguar demokratëve se “ne jemi kundër qeverisë, ai që më kritikon mua është me qeverinë”. Në këtë rast, Salianjin e nxori edhe me Suel Çelën.

Rezultati është i njëjtë. E vërteta zhduket në mjegull. Do ta kuptoja këtë reagim nëse drejtësia do ishte e heshtur, e kapur apo e paaftë përballë korrupsionit. Por sot drejtësia po vepron. Me të gjitha mangësitë e saj, reforma në drejtësi ka prodhuar hetime, akuza dhe procese që deri dje ishin të paimagjinueshme. 

SPAK ka qenë i prerë që materialet e dosjes nuk do të hidhen në qarkullim për opinionin. Kjo ka brenda disa gjëra; së pari, a do të ndodhë që realisht nuk do të rrjedhin materialet e dosjes dhe kjo taktikë është thjeshte për të larë duart, apo jemi në një epokë të re.

Në botën moderne, atë të qyteteve që funksionojnë pa konferenca propagandistike, ku kryeministrat nuk shpjegojnë teknologjinë, Smart City do të thotë bashkërendim dhe administrim efikas në dobi të qytetarit.

Nuk ka ndonjë masë nga SPAK për këtë. Në thuajse 100 për qind të rasteve, çdo dosje ka dalë njëherë në media, pastaj ka shkuar në gjykatë. SPAK nuk ka reaguar.

Në fakt, i gjithë viti nuk ka qenë asgjë tjetër pos një fushate të stërgjatë zgjedhore. Kosovarët janë i vetmi popull në rajon dhe më gjerë që i paguan politikanët me miliona euro që të bëjnë fushatë.

Ky hendek mes interesit të lartë publik dhe shurdhërisë së qëllimshme të drejtësisë e politikës për të zbardhur përgjegjësit e vrasjes makabre të katër njerëzve të paarmatosur nga shteti i kohës, është ndër kontrastet më therëse që ka prodhuar tranzicioni shqiptar në 35 vite.

Sa për SPAK-un, ai do ndodhet në një situatë të kufizuar, por nuk është pa opsione. Nuk ka fuqi për të shkelur imunitetin, por ka mjete të tjera për të ruajtur hetimin. Vota “jo” nuk e ndalon plotësisht Drejtësinë përtej një periudhe kohe.

Nga ana tjetër ka aleat të madh kohën, pasi jemi në mandatin e katërt të një mazhorance, që përbën një atu politik të madh, por ka aleat edhe mazhorancën, e cila ka sjellë e votuar një organ si SPAK e GJKKO, që brenda saj nuk knë njerëz militantë të saj. Nga ana tjetër nuk është investuar në presionin dhe klientelizmin me drejtësinë.

Mënyra se si tentonin disa figura qesharake të opozitës të dukeshin të fortë, të rrëmbenin flakadanë apo shishe uji kundër kolegëve të tyre deputetë, të krijonte idenë se opozitës i kishte ndodhur një gjëmë e madhe dhe donte hakmarrje te qeveria.

Osmani u kap në befasi, por u soll si presidente. Falënderoi Shqipërinë, foli për bashkëpunimin dhe e kaloi  situatën me qetësi. Ndërsa Rama e mori atë pak sekonda televizive që i duheshin për të treguar se ishte aty, në krah, në plan, në ekran. Sepse rëndësi ka të ndihet prania. Lajmi le të presë.

Ai dëshiron një Amerikë më pak të angazhuar në botë dhe më shumë të kthyer kah vetja. Aty ku Amerika do të angazhohet nuk duhet të jetë për arsye të promovimit të demokracisë, të drejtave të njeriut apo parandalimit të ngrohjes globale, por për interesat shumë të ngushta ekonomike dhe të sigurisë.

Deputetet e PD që në mëngjes morën armët e gjahut dhe dolën për kësmet. Kur u afruan sallës së Parlamentit, aty iu ndez gjaku. U erdhi ndërmend ‘Gjahu i Malësorëve’, i Kristoforidhit. Ngjarja është e fillimit të shekullit të kaluar.

Kur Edi Rama nuk është në sallë, ndizen flakadanët, shtyhen me Gardën, bërtasin dhe prodhojnë zhurmë. Por kur pushteti është realisht përballë, heshtin. Ky është rebelim pa rrezik, trimëri pa kosto, luftë për kamera dhe jo për qytetarët.

Të gjithë deputetët e PD-së, edhe ata që duhen me njëri-tjetrin, edhe ata që urreheshin, e vetmja gjë për të cilën binin dakort është se të gjithë janë përgjegjës për humbjen, vetëm Berisha jo.

Ajo që i mungon Opozitës është një figure të fortë publike, karizmatike, e pa konsumuar që do të fitonte zgjedhjet. Situata aktuale politike në vend, nëse do të ecin me logjikën e shumicës se Spak është rezultat i SHBA, atëherë nëse kjo është e vërtetë, mund të kemi edhe surprizat krejt të papritura politike.

Në Partinë Demokratike, për fat të keq, vija nuk është as statutore, as morale, as institucionale. Vija është personale. Është ajo që vendos Berisha dhe vetëm Berisha.

Roli i “Nismës Thurje” në politikën shqiptare kishte kohë që ishte thuajse zero dhe ishte diskredituar edhe më tej nga praktika groteske e kandidimit të dajove, tezeve dhe të afërmve në listat për Kuvend ,një sjellje që e ktheu moralizmin politik në një karikaturë familjare.