Qendra për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) ka pranuar se COVID-19 mund të përhapet përmes grimcave të vogla në ajër që mund të qëndrojnë pezull deri në disa orë dhe nga një distancë e konsiderueshme.
CDC-ja ka këmbëngulur për një kohë të gjatë se koronavirusi mund të përhapet kryesisht mes dy personave që janë dy metra larg njëri-tjetrit, përmes stërkalave nga i foluri, frymëmarrja, kola ose të tështirat.
Qendra për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve në SHBA ka azhornuar udhëzimet e saj për mënyrën se si përhapet Covid-19, përfshirë edhe informacione në lidhje me mundësinë që ai transmetohet edhe nga ajri.
"CDC vazhdon të besojë, bazuar në shkencën aktuale, se njerëzit kanë më shumë të ngjarë të infektohen kur qëndrojnë sa më gjatë dhe sa më afër me një person me COVID-19", thuhet në një raport të agjencisë amerikane.
Përditësimi i sotëm pranon se në disa raste të kufizuara dhe rrethana të pazakonta, infektimi mund të ndodhë edhe kur jemi deri 6 metër larg nga një person pozitiv nga Covid, me apo pa simptoma.
Kjo ndodh zakonisht në hapësira me ventilim të dobët apo të mbyllura dhe që shpesh aty këndohet apo kryen aktivitete sportive, pra salla koncertesh, pub-e apo palestra ku Covid mund të qëndrojë për një kohë të gjatë në ajër pasi këto hapësira dhe mjedise mund të kontribuojnë në grumbullimin e grimcave me virus.
Muajin e kaluar, agjencia përditësoi udhëzimet e saj dhe u shpreh se Covid përhapet edhe në ajër por pastaj papritur e hoqi këtë udhëzim duke u justifikuar se ishte postuar gabimisht.
Qendra për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve në SHBA thotë se njerëzit mund të mbrojnë veten nga koronavirusi duke qëndruar 6 metra larg të tjerëve, duke mbajtur maskë, duke larë duart shpesh, duke pastruar sipërfaqet dhe duke qëndruar në shtëpi kur janë të sëmurë.
"Ekziston një nevojë urgjente për të standardizuar debatet mbi mënyrat e transmetimit të virusit Covid për të patur strategji më efektive të kontrollit dhe për të patur udhëzime të qarta dhe të qëndrueshme për publikun."
Kështu nis një letër e hapur e disa shkencëtarë amerikanë, të bindur se lajmet e përhapura nga media mund të shkaktojnë edhe më shumë dëme sesa vetë pandemia.
Letra është nënshkruar nga shkencëtarë nga disa universitete amerikane, përfshirë universitetet në San Diego, Maryland, Virginia Tech.
Në letrën e botuar gjithashtu në revistën "Science", shkencëtarët thonë se ka "prova të shumta" që ajri është një nga rrugët kryesore "të transmetimit të Covid”.
Deri tani të gjithë pranojnë fkatin se Covid-19 transmetohet përmes pikave të mëdha të pështymës, kur kollitemi ose teshtimë, por ende nuk ka unanimitet nëse infeksioni ndodh edhe përmes aerosoleve, domethënë pikave shumë më të vogla që mund të udhëtojnë më larg dhe të qëndrojnë pezull në ajër më gjatë.
Viruset e aerosolit "mund të mbeten në ajër për shumë sekonda ose orë, si dhe tymi, dhe të thithen" dhe se ato janë "shumë të përqendruara pranë një personi të infektuar, kështu që aerosoli mund të infektojnë më lehtë njerëzit që janë afër", thonë shkencëtarët.
Sipas tyre, përveç përdorimit të maskës, distancës së sigurisë dhe higjienës, studiuesit nxisin zyrtarët e shëndetit publik të "kuptojnë rëndësinë e aktiviteteve në natyrë, të marrin masa që përmirësojnë ajrin në ambientet e brendshme duke përdorur ventilimin dhe filtrimin".
Në letër thuhet gjithashtu se është e rëndësishme që njerëzit të mbajnë maska "në çdo kohë, në ndërtesa publike dhe në hapësira të mbyllura"
Shkencëtarët shkruajnë për "nevojën urgjente për të harmonizuar diskutimet se si transmetohet Covid, për të siguruar strategji më efektive të kontrollit dhe për të siguruar udhëzime të qarta për publikun".
Viruset në aerosole me më pak se 100 mikronë, thonë shkencëtarët, mund të qëndrojnë në ajër në një hapësirë të kufizuar për periudha të gjata kohore dhe të mbeten grumbull aty kua ambientet janë pak të ajrosura