Gjergj Frashëri: Si më pastroi Camaj
politikisht e atdhetarisht

Një vit para se Martin Camaj të ndahej nga jeta në Tiranë, vepra e tij sapo kishte nisur të njohej dhe emri i tij po bënte jehonë. Një shkrim në „Revista letrare“ e .... shkruar nga Gjergj Frashëri, të cilin e sjellim si kujtesë në këtë 20 vjetor të ndarjes nga jeta të shkrimtarit (......... ), na sjell sot shume anë të lëna në hije, jo vetëm gjatë viteve të diktaturës, kur camaj u ndalua rreptësisht, por edhe gjatë viteve te vakëta e të zbrazëta të demokracisë.
Diku në shkrimin e tij Frashëri thotë: „...Kur u përgatita të vija në Mynih, askush nuk u kujtua të më thoshte në Tiranë, që të mbaja distancë, për shëmbull prej historianit për Evropën Juglindore dhe posaçërisht për historinë shqiptare, Prof. Dr. Peter Bartl, apo prej ndonjë albanalogu tjetër të huaj. Ndërsa për albanologun shqiptar, Prof. Dr. Martin Camaj pata porosi „shoqërore“ se duhej të mbaja distancën e duhur prej tij, për të mos u përlyer poltikisht (!)....“
Si ishte përballja e Gjergj Frashërit, me veprën dhe figurën e Martin Camajt në Mynih, kur shkrimtari dhe albanologu, shënonte kulmin e karrierës dhe skalitjes së personalitetit të tij? Frashëri thotë se njohja me veprën e Camajt dhe më të tej me autorin, nuk i “pëlqeu”, por e pastroi politikisht dhe atdhetarisht... Shkrimin „Mynihu dhe Albanologu Shqiptar“ do e sjellim të plotë këtu, ndërsa do ta vijojmë numrin e ardhshëm dhe me një studim mbi veprën „Dranja“ me titull „Dranja – fati i shqiptarëve në ekzil”.

(aq/shqiptarja.com)