Është dita e tretë e Javës Kulturore Malazeze...Tradita shumëvjeçare e paradës “mazoretkinja” çeli siparin e aktiviteteve...
“Është një paradë ku gjejmë një ndërthurje të veshjeve, të traditës e të kërcimit në një grup vajzash të shoqëruar nga një bandë frymore të ardhur nga qyteti i Budvës. Është një paradë shumë vjeçare që shpaloset në disa qytete të Malit të Zi në këtë periudhë. Filloi tek qendra “Reja’ dhe përgjatë gjithë pedonales u shoqërua nga kurioziteti i njerëzve, i turistëve të shumtë”, thotë Marinko Çullafiq, përfaqësues i Pakicës Malazeze në Shqipëri.
Etnografia e Malit të Zi, nga e hëna deri në të premte ekspozohet në Kalanë e Tiranës.
“Për herë të parë vjen një ekspozitë e tillë me kostume shumë të rralla malazeze. Këto janë kostume që ruhen në muzeumet etnografike të Malit të Zi. Kryesisht në Muzeun Etnografik Kombëtar të Malit të Zi. Janë kostume të rralla. Shumica i përkasin fundit të shekullit IXX, fillimit të shekullit XX”, thotë më tej.
Kostumet përfaqësues, mbartin trashëgiminë vendase, por edhe elementë përbashkues.
“Është një shumëllojshmëri kostumesh. Kjo është tipike për të gjitha vendet e Ballkanit por kryesisht për Malin e Zi që është një vend i vogël në sipërfaqje gjeografike dhe në popullsi. Aty gjen një lamrmishmëri kostumesh popullore ku më të spikatura janë; kostumi kombëtar malazez, i burrit dhe gruas. Kemi kostumin e malësorit që i përkasin shqitarit të Malit të Zi. Një kostum me qeleshe që e gjejmë edhe në shumë krahina të Shqipërisë, kemi kostumet e boshnjakëve që jetojnë në Mal të Zi etj.”, tregon Çullafiq.
Ruajtja deri në ditët e sotme e kostumit të malësorit shqiptar, është një tjetër shenjë e bashkëjetesës së shëndetshme...
“Është një bashkëjetesë harmonike midis malësorit shqiptar dhe atij malazez, në paqe dhe tolerancë. Në kostume ka dhe elementë të ndërthurur...”, shton më tej.
Kostumet kombëtar të traditës të Malit të Zi kanë vlera të rralla. Duke mbetur sot në një numër të kufizuar shteti u kushton vëmendje të veçantë.
“Kostumi kombëtar, është nga më të bukurit, jo vetëm në Ballkan po edhe në Evropë. Kostumet Kombëtar të Malit të Zi në kohën e Krajl Nikollës, punohëshin me dorë, kishin elementë të ndërlikuar dhe kushtonin sa një pasuri. Dhe qëllimi i çdo malazezi ishte që të kishte një kostum të tillë në shtëpi. Dhe përveç kësaj ata kishin një traditë që linin amanet që kur të ikin nga kjo jetë të përcilleshin me kostume popullore...”, shprehet më tej.
Pakica shqiptare në Mal të Zi, gëzon sot të drejtën e përfaqësimit por edhe të lirisë për të jetuar e trashëguar nga kultura e origjina shqiptare.
Me shkëputjen nga Serbia pas një shekulli, e fitimin e Pavarësisë prej 2006-ës, Mali i Zi edhe përmes pakicave në rajon, po përpiqet të konsolidojë identitetin e tij.
“Kemi shumë për të bërë sidomos në Shkodër me minoritetin malazez. Atje dhe për arsye historike dhe mungesës të mbështetjes qoftë nga poliotika në Podgoricë apo nga rrethanat historike, ku kanë qenë dy minoritete bashkë serbo-malazeze, ka qenë pak i fjetur dhe gati për tu asimiluar. Tani po bëjmë një punë kolosale për në Shkodër për riorganizimin e minoritetit dhe riafrimin e intelektualëve me oroigjnë malazeze dhe unë si përfaqësues i tyre do bëj të pamundurën që ky komunitet të ketë mbështetjen e plotë”, shprehet Çullafiq.
Lajme të tjera
-
Vetëvrasja e Mehmet Shehut para 43 vjetësh, dëshmia e ish-punonjëses së vilës: Kërkoi një kafe dhe një gotë ujë! Ngjarjen e mora vesh kur…
25 Dhjetor, 20:56
-
Një nga ne/ 'Ndenja 16 vite vetëm', prek i moshuari: Ndjeva një boshllëk, më mirë në azil me shokë
25 Dhjetor, 20:04
-
E rëndë në Kamëz, 55-vjeçari bie teksa punonte në pallatin në ndërtim, përfundon në spital! Hetime për shkaqet dhe kushtet e sigurisë
25 Dhjetor, 16:00 -
Festat sjellin trafik të rënduar në Tiranë, eksperti: Semaforët e shumtë bllokojnë qarkullimin, duhen mbikalime! Shoferët nuk zbatojnë rregullat
25 Dhjetor, 14:55 -
Stadiumi i ri 'Selman Stërmasi', në janar pritet prezantimi i projektit! Korporata Investimeve Shqiptare: Transformim për Tiranën
25 Dhjetor, 12:11 -
Në kërkim pas shpalljes non grata, Artan Grubi dyshohet se fshihet në Shqipëri! Dëshmia e biznesmenit: E dërgova me makinë deri në Tiranë
25 Dhjetor, 10:17 -
Sondazhi i Report Tv/ PS fiton Tiranën me 18 mandate, PD 11! 8 deputetë nga partitë e reja! Në Durrës socialistët fitore të thellë, marrin dhe Dibrën e Lezhën! Garë e fortë në Shkodër
25 Dhjetor, 07:51 -
Jakin Marena: Kujt i duhej ‘sakrifica’ e Gjekmarkajt në prag të Natës së Krishtit?!
24 Dhjetor, 21:06
-
Magjia e Krishtlindjeve, qindra qytetarë shijojnë koncertin festiv në sheshin 'Skënderbej'! Veliaj: Kemi transformuar Tiranën
24 Dhjetor, 19:35 -
Vigjilja e Krishtlindjeve sjell trafik të rënduar në Tiranë e Vlorë, dyndje mjetesh në hyrje dhe dalje të kryeqytetit (VIDEO)
24 Dhjetor, 18:01 -
Protesta/ PD kallëzon në SPAK dhe te Prokuroria e Tiranës ministrin Hoxha, kryepolicin Proda dhe zinxhirin komandues: Ushtruan dhunë! (DOKUMENTI)
24 Dhjetor, 16:59 -
Trafiku i rënduar, Report Tv sjell pamjet me dron, dyndje mjetesh në rrugët kryesore të Tiranës
24 Dhjetor, 16:19
