Kamp torturash gjatë luftës në
Bosnje,hoteli i hapur për biznes

Kym Vercoe është vetëm një nga turistët që ka qëndruar në hotelin Vilina Vlas, në Bosnje-Hercegovina, pa ditur tmerret që kanë ndodhur aty.

Si mysafirë të tjerë ajo fjeti në dhomat e saj, hëngri në restorantet e saj dhe notoi në pishinën e saj, plotësisht e pavetëdijshme se hoteli ishte përdorur si kamp për përdhunim dhe dhoma ekzekutimi gjatë luftës në Bosnje.
 

Natën që kaloi në hotelin famëkeq i ndryshoi jetën, dhe tani dhjetë vjet më vonë ajo jep një intervistë për MailOnline për mënyrën se si hoteli mbetet i hapur edhe gjatë ditëve të sotme. Vizitorë nga e gjithë bota kontrollojnë në të përditshmen Vilina Vlas, por të pavetëdijshëm për mizoritë që ndodhën brenda mureve të tij.

Vercoe shkoi në Bosnje për të shijuar kulturën e  pasur të vendit dhe për të parë një anën tjetër të horrorit që i tregua në ekranet televizive në vitet '90.


(Hoteli që u përdor si kam tortueimi dhe ekzekutmi nga "Shqiponjat e Bardha, gjatë luftës së Bosnjes)

"Kur shkova në Bosnje, e dija për të. Unë kam bërë disa lexime, në lajme. Nuk kam dashur të shkoj në Srebrenicë, nuk kam dashur të bëj turne të errët të turizmit në Bosnje. Isha më shumë i interesuar në kulturën dhe muzikën, " tha ajo.

Duke marrë një rekomandim nga një udhëzues ajo kontrolloi vete në Vilina Vlas.
Hoteli i vendosur në mes të një pylli të dendur pishe, cilësohet si një hotel shërues, ku mysafirët mund të përdorin banjot termale për të trajtuar sëmundje të tilla si artriti dhe tendiniti.

Udhërrëfyesi nuk përmendi se si Milan Likiç, kreu i grupit militar serb, Shqiponjat e Bardha, e bëri hotelin selinë e tij në 1992. Nuk tregohej se në vetëm disa muaj ata do të të bënin një fushatë vrasëse në zonën e qytetn mysliman. Burrat, gratë dhe më shumë se 100 fëmijë u therën, dhe trupat e tyre u hodhën në lumë.

(Milan Likiç, kreu i grupit militar serb, Shqiponjat e Bardha)

Shumë u rrëmbyen nga rrugët dhe u dërguan në hotel nga anëtarët e Shqiponjave të Bardha. Nëpër ndërtesa, mund të dëgjoheshin thirrjet e vajzave të tjera  që depërtonin nëpërmjet  mureve të holla.

Vajzat ishin mbyllur në dhoma dhe anëtarët e Shqiponjave të Bardha  vinin së bashku dhe do të zgjedhin se cilën dëshironin. Më pas, nëse ato ishin me fat, dërgoheshin në shtëpi tek familjet e tyre, por në shumë raste ato nuk shiheshin më, pra zhdukeshin njehërë e përgjithmonë.

(Anëtarë e grupit militant "Shqiponjat e Bardha" të cilët zgjidhnin femrat e rrëmbyera dhe të mbyllura në hotelin Vilina Vlas)

Pas përfundimit të luftës, hoteli u rinovua dhe u hap për turistët. Çdo bisedë për të kaluarën e errët është mbuluar nën lajmin e shërimit të banjave termike

Pasi u kthye në Sydney, muaj më vonë, Kym mësoi rreth historisë së hotelit.
"Isha duke kërkuar vende në internet. Kam klikuar në faqen e Wikipedia të Vilina Vlas dhe gjëja e parë që thotë është " Vilina Vlas është një vendpushim spa që ndodhet jashtë Višegradit. Ishte një kamp famëkeq për përdhunim gjatë luftës ", u shpreh ajo.
"U bëra gati histerike. Kam qarë, nuk merrja dot frymë. Kur u përballa me të vërtetën u ndjeva tmerrësisht e mashtruar .Jo në atë mënyrë që unë u ndjeva si një viktimë apo diçka e tillë, por si është e mundur që unë shkova në atë qytet dhe nuk e dija se çfarë kishte ndodhur atje? Si është fshirë kështu?” vazhdon të tregojë Kym Vercoe.
Në vitin 2014, Vercoe bëri një shfaqje teatrore një gruaje të quajtur Seven Kilometers North East nga përvoja e saj. Më pas ajo u kontaktua nga drejtori boshnjak i vlerësuar me çmime Jasmila Zbaniç dhe përvoja e saj e  qëndrimit në Vilina Vlas u bë dramë. Shumë shpejt Kym mësoi se nuk ishte vetëm provoja e saj e tmerrshme, kishte edhe persona të tjerë qe kishin përjetuar të njëtjat ndjesi teksa ishin në hotel por pa ditur asgjë për ngjarjen e tmerrshme qe fshihte pas vetes ai vend turistik. Është realizuar një film rreth ndjesive negative që përjeton në kohën që qëndron në këtë hotel famëkeq.

(Ambientet e hotelin ku u rrëmbyen dhe u përdhunuan rreth 200 femra, disa prej tyre 14-vjeçe, i cili pas luftës u hap normalisht)

Darko Krznariç, një boshnjak-kanadez, qëndroi në hotel në disa raste për punë.
Kam qëndruar në Vilina Vlas me dy kolegë të tjerë kanadezë që ishin pjesë e ekipit të trajnimit të projektit. E dija se ishte një spa popullore përpara luftës. Unë nuk e dija për mizoritë dhe krimet që ndodhën, "tregoi ai.
"Kjo është ndoshta një nga vendet më të çuditshme që kam vizituar. Pas ditës së stërvitjes, shkuam në dhomat tona, por përfunduam së bashku në një dhomë, sepse u ndjeva shumë i parehatshëm, pa një arsye të shpjegueshme”,rrëfën ish-turisti.
Pasi e kuptoi se ku kishte qëndruar, Krznariç shkroi një përshkrim të dhomave: "Dhomat e hotelit ishin të errëta dhe të vogla, me dritare të gjata e të ngushta të mbuluara me perde të rënda që ndienin duhan.
"Kishte diçka për atë vend që na bëri  qëndrimin shumë të pakëndshëm. Në atë kohë nuk ishim në dijeni të së kaluarës së tmerrshme. Fjala "e keqe" as nuk fillon ta përshkruajë atë", rrëfejnë turistët.
Sa për qytetin, ai “lufton” në mënyrë aktive kundër njohjes së historisë së hotelit.


(Askund nuk tregohet për të kaluarën e hotelit)
Mediat serbe dhe politikanët serbë në Bosnje ende i celebrojnë këto vepra vrasjesh dhe përdhunime si heroizëm serb. Pra, është shumë e vështirë të lëvizësh përpara.
 
Nebojsha Krliq, 33 vjeç, zëvendësdrejtori i Vilina Vlas tha përmes postës elektronike për MailOnline.
Duke injoruar pyetjet rreth historisë së hoteleve, ai tha se hoteli ishte i dashur nga turistët dhe nga vendasit.
“Vendasit e duan dhe e përdorin këtë zonë pikërisht për shkak të ambjentit të bukur në të cilin ndodhet hoteli. Duke marrë parasysh mundësitë e mëdha të përdorimit dhe potencialin ekzistues të ujit termal, Qendra e Rehabilitimit" Vilina Vlas "mund të ndikojë shumë mirë në zhvillimin e gjithë rajonit”, shkruan zv/drejtori i hotelit Vilina Vlas, pa përmendur aspak historinë horror qe fsheh pas vetes.

e.gj/Shqiptarja.com