'Koha të merremi vesh qartë!' Rama kritik ndaj bankave: Ulni transaksionet në cash! Digitalizoni sa më të shpejt sistemin

Nën kujdesin e Ministres së Shtetit për Sipërmarrjen dhe Klimën e Biznesit, Delina Ibrahimaj, u organizua takimi me temë “Inovacioni në sistemin financiar”, në prani edhe të Kryeministrit Edi Rama. Qëllimi i këtij takimi, i cili mblodhi së bashku ministra të kabinetit qeveritar, përfaqësues të bankave të nivelit të dytë, përfaqësues të Bankës së Shqipërisë dhe Shoqatës së Bankave, përfaqësues të institucioneve shtetërore dhe përfaqësues të kompanive në fushën e fintech, ishte diskutimi mbi sfidat dhe zhvillimet inovative të dixhitalizimit në sistemin financiar.

Në fjalën e saj, Ministrja Ibrahimaj theksoi rëndësinë e forcimit të bashkëpunimit mes gjithë aktorëve për tejkalimin e problematikave dhe sfidave për zhvillimin e sistemit financiar në vendin tonë, në funksion shfrytëzimit të mundësive që ofron dixhitalizimi, nxitjes së inovacionit e kështu zhvillimit ekonomik të vendit.

Ministrja pohoi faktin se politikat e qeverisë kanë synuar ndër vite rritjen e përfshirjes financiare, me qëllim reduktimin e kostove të transaksioneve financiare për qytetarët dhe bizneset e kategorive të ndryshme. Megjithatë, sipas Ministres Ibrahimaj, ka ende disa barriera rregullatore që nuk e mundësojnë zhvillimin e duhur të kompanive fintech, sidomos në sistemin e pagesave, reduktimit të cash dhe reduktimit të informalitetit.

Në këtë drejtim, Ministrja theksoi rëndësinë e nxitjes së proceseve të nisura dhe respektimin e afateve të përcaktuara ligjore.

“Për të diskutuar për të gjitha këto dhe për të shtyrë përpara proceset që ne kemi iniciuar tashmë, si dhe për të marrë disa garanci që ato afate dhe deadline të përcaktuara në ligje apo rregullore të respektohen, ne organizojmë tryezën e sotme, duke e parë njëri-tjetrin si bashkëpunëtorë dhe më të ndërlidhur, në mënyrë të tejkalojmë sfidat dhe të shfrytëzojmë të gjitha mundësitë që dixhitalizimi na jep, me qëllim të nxitjes së inovacionit dhe zhvillimit ekonomik”, tha Ibrahimaj.

Ministri i Financave, Ervin Mete thotë se dixhitalzimi i shërbimeve financiare është element kyç dhe se sipas tij kjo praktikë duhet të përhapet edhe më tej se sektori bankar. Mete thekson se kjo nuk është një qasje që e kërkon Shqipëria, por përdoret nga të gjithë rregullatorët europianë, pasi qasja ndaj teknologjisë është theksuar sidomos pas pandemisë.

Mete e vuri theksin se duhet të ketë një strategji, përfshirë edhe edukimin financiar, si rol thelbësor për përdoruesit me qëllim që të ulet qarkullimi i parasë cash.  

“Për shkak të qenit dixhitalizmi një element kyç, duhet të hapet përtej sektorin bankar. Të përfshijë edhe elementë të tjerë të sektorit financiar, sigurimet, fondet e pensioneve. Edhe pse janë ndonjëherë edhe më të zhdërvjellët se banka për të përqafuar digjitalizimin. Ky nuk është një sektor, apo qasje e ynë, por edhe një objektiv ndërsektorial i të gjithë rregullatorëve europianë. Të gjithë rregullatorët europianë  e kanë dixhitialzimin dhe qasjen ndaj teknologjisë, theksuar kjo sidomos pas pandemisë.

Do duhet të kemi qasje të strukturuar bashkë me aktorët dhe rregullatorët për të pasur një strategji, të theksojë edhe përfshirjen financiare. Se reduktimi i cash-it vjen duke u përfshirë përdoruesi sa më tepër, theksuar këtu edhe edukimin financiar që është një ndihmues i përfshirës nëpërmjet të FinTech. Kemi mundësi të kemi qasje të strukturuar”, tha Mete.

Kryeministri Edi Rama është takuar të enjten me përfaqësues të sistemit bankar, të cilëve u ka tërhequr edhe një herë “veshin” për faktin që një pjesë e mirë e bankave të nivelit të dytë vijojnë të funksionojnë me metoda tradicionale 

Në takimin, ku të pranishëm janë edhe guvernatori i Bankës së Shqipërisë, Gent Sejko dhe ministri i Financave, Ervin Mete, Rama kërkoi nga përfaqësuesit e bankave që brenda këtij viti të jetë implementuar “open banking”.

“Bankat mbeten shumë larg nevojës së ekonomisë. Eficenca e transaksioneve, pagesat direkte janë me metoda tradicionale. Qeveria duhet të fokusohet te inovacioni, faktikisht ne jemi në situatën kur ligji, jo unë, e ka të shkruar, që në janar të këtij viti, duhet të ishte zbatuar nga të gjitha bankat e nivelit të dytë, aplikimi i protokolleve të open banking. Afat, ky i përsëritur”, tha ai.

Duke kujtuar që teknologjia e lejon tashmë, kreu i qeverisë kërkoi nga bankat që të “jenë në lartësinë e sfidës dhe të hapin dyert e teknologjisë.”

Teksa i akuzoi se nuk po bëjnë përpara pasi “nuk duan që të prishin rehatinë”, Rama u kujtoi përfaqësuesve të bankave të nivelit të dytë: “Kjo është çështje e një prioriteti kombëtar të qeverisë. Duam të shikojmë ndryshim të shpejtë, të thellë, real. Këtë vit.”

Më konkretisht, qeveria kërkon nga bankat që brenda këtij viti, pensionistë të marrin pensionet përmes sistemeve të reja. Bizneset të shesin me këto sisteme. Dhe, që qarkullimi i CASH-it në vend të bjerë ndjeshëm.

“Duam ta bëjmë në mirëkuptim të plotë dhe në paqe, por do ta bëjmë,” shtoi kryeministri.

Procesi pritet që të drejtohet nga Banka e Shqipërisë.

“Të gjitha justifikimet, albite që vijnë nga prishja e një status quo-je të viteve me radhë, nuk do t’i tolerojmë”, tha ai.

Nga ana tjetër, përfaqësuesit e bankave bënë të ditur se këto të fundit ndodhet në periudhë testimesh dhe se në qershor do të jenë të gjitha gati për të dalë “live” në qershor sa i takon “open banking”.