POP 5

Lajmet më të lexuara të 5 minutave të fundit

Bota

Pyetje-Përgjigje/ Tarifat e reja të SHBA: Si preken Kanadaja, Meksika dhe Kina? Çfarë ndodh me ekonominë globale?

Çfarë do të ndodhë me vendosjen e “barrierës” ekonomike të iniciuar nga presidenti i sapozgjedhur Trump?

Pyetje-Përgjigje/ Tarifat e reja të SHBA: Si preken Kanadaja, Meksika dhe Kina? Çfarë ndodh me ekonominë globale?

Presidenti i SHBA, Donald Trump

Konfirmimi i tarifave kundër Meksikës, Kinës dhe Kanadasë – sa ndikon në ekonomi?

"Shumë. Duke qenë se tarifat zbatohen pa dallim mbi të gjitha importet nga këto tre vende, vlerësimet e para të ekonomistëve tregojnë se do të preken flukse tregtare me një vlerë totale prej 2.100 miliardë dollarësh. Barclays llogarit se ndikimi i tarifave në bilancet e kompanive, duke marrë parasysh indeksin S&P 500, do të jetë -2.8%."

Cili është motivi i këtyre tarifave?

"Përveç faktit që të tre vendet kanë suficit tregtar ndaj SHBA-së – çka për Trump është tashmë një 'faj' – dy fqinjëve të Amerikës së Veriut u kërkohet kontroll më i rreptë i emigrantëve që kalojnë kufijtë e tyre. Me Kinën, problemi specifik janë eksportet e paligjshme të 'prekursorëve' kimikë të Fentanylit (teorikisht të ndaluara prej vitesh), droga vdekjeprurëse që po merr mijëra jetë të të rinjve amerikanë. Kina, që dukej objektivi kryesor, është prekur nga tarifa shtesë vetëm prej 10% (mbi tarifat ekzistuese, të cilat pas disa lehtësimeve gjatë presidencës Biden nuk e kalonin 2%). Ndërkohë, për Meksikën dhe Kanadanë është vendosur menjëherë 25%."

Pse ky trajtim i privilegjuar për Kinën?

"Ndikojnë dinamika komplekse gjeopolitike. Që në momentin e parë pas rizgjedhjes, Trump ka frenuar agresivitetin e tij kundër Kinës, ndoshta nga frika e një efekti bumerang në rast të një lufte tregtare totale (diskutohej për tarifa deri në 60%). Kështu ka nisur një negociatë e fshehtë diplomatiko-tregtare, e nxitur edhe (por jo vetëm) nga Elon Musk, i cili ka interesa të mëdha (përfshirë një fabrikë Tesla) në Kinë. Duhet kujtuar që në fund të mandatit të parë të Trump, në fillim të 2020-ës, SHBA dhe Kina nënshkruan një marrëveshje të rëndësishme të quajtur 'Faza 1', që duhej të pasohej nga të tjera. Por më pas erdhi pandemia e COVID-19 dhe mbështetja e Pekinit për sulmin rus ndaj Ukrainës, duke i prishur të gjitha planet."

Çfarë ndikimi do të kenë këto tarifa në inflacion?

"Të rëndë. Sidomos për shportën bazë të konsumatorëve, e cila, si në Amerikë, ashtu edhe në Europë, ka pësuar rritje çmimesh deri në 60% krahasuar me periudhën para COVID-it. Edhe pse inflacioni vjetor është ulur gradualisht në 2.6% (një rënie më e ngadaltë se në Europë, siç dëshmohet nga politika e rreptë monetare e Fed-it), konsumatorët nuk po e ndiejnë këtë lehtësim. Për më tepër, 44% e importeve ushqimore të Amerikës (195.9 miliardë dollarë) vijnë nga Meksika dhe Kanadaja: peshk, fruta, perime, fara vajore, mish, vezë etj. Për shembull, 90% e avokadove të konsumuar në SHBA vijnë nga Meksika, dhe importet do të rriten në 31 mijë ton gjatë javës së Super Bowl-it më 9 shkurt. Për ta bërë situatën edhe më të vështirë, një epidemi gripi shpendësh ka shkaktuar një rënie të madhe të prodhimit të qumështit në Kaliforni, duke e detyruar vendin të importojë sasi të mëdha nga Meksika. Edhe në sektorin e automjeteve kostot do të jenë të larta, pasi shumë prodhues makinash (përfshirë disa kinezë) i kanë qendrat në Meksikë dhe Kanada. Çmimi i automjeteve është një tjetër faktor kryesor i inflacionit. Në përgjithësi, Goldman Sachs parashikon një rritje të inflacionit me 0.7% dhe një ndikim negativ prej 0.4% në PBB-në e SHBA-së (FMN parashikon një rritje nga 2.8% në 2024 në 2.3% në 2025)."

Po për naftën?

"SHBA nuk mund të bëjë pa naftën e importuar nga Meksika dhe Kanadaja, pavarësisht se është një prodhues i fuqishëm falë 'shale oil'. Nafta e këtyre dy vendeve është më e përshtatshme për rafineritë moderne me ndotje të ulët, pasi është më e lehtë se ajo vendase amerikane. Kanadaja, që furnizon SHBA-në me 4 milionë fuçi naftë në ditë dhe që vitin e kaluar ka gjeneruar 100 miliardë dollarë nga ky eksport, ka marrë një regjim të veçantë: për momentin, për naftën është aplikuar një tarifë e reduktuar prej 10%. Por kjo masë do të zgjasë vetëm dy javë – nëse deri atëherë Kanadaja nuk plotëson kërkesën e Trump për mbylljen e kufijve, tarifa do të ngrihet në 25%."

SI.E./Shqiptarja.com
Komento

KUJDES! Nuk do të publikohen komente që përmbajnë fjalë të pista, ofendime personale apo etiketime mbi baza fetare, krahinore, seksuale apo që shpërndajnë urrejtje. Në rast shkelje të rëndë të etikës, moderatorët e portalit mund të vendosin të bllokojnë autorin e komentit, të cilit do t'i ndalohet nga ai moment të komentojë te Shqiptarja.com

Komente

  • Maloku: 02/02/2025 09:53

    Sa lyf matrake jane dhe keta te tjeret. Sikur bota tia ktheje me te njejten monedhe, amerika merr fund

    Përgjigju
  • Sondazhi i ditës: 7 Mars, 14:47

    Studentët dhe të rinjtë kujt duhet t’i japin prioritet:

Lajme të tjera



×

Lajmi i fundit

Rama: Shqipërinë në BE e fusim vetëm ne dhe jo kua-kua-kuatë e kënetës që duan të zhbëjnë drejtësinë dhe të neutralizojnë SPAK-un

Rama: Shqipërinë në BE e fusim vetëm ne dhe jo kua-kua-kuatë e kënetës që duan të zhbëjnë drejtësinë dhe të neutralizojnë SPAK-un

10 Mars, 09:24