Teksti i letrës së ambasadorit Donald Lu drejtuar deputetëve të Kuvendit

Të nderuar Deputetë të Kuvendit,
 
Shtetet e Bashkuara kanë qenë dhe do të jenë gjithmonë aleati juaj strategjik në mbrojtje të sovranitetit të Shqipërisë dhe të demokracisë shqiptare. Sot, korrupsioni dhe ndikimi politik në sistemin tuaj të drejtësisë kërcënojnë shëndetin e shoqërisë suaj dhe dobësojnë aleancën tonë. Si aleat i NATO-ës, është në interesin kombëtar të SHBA që Shqipëria të mbetet një demokraci e fortë dhe e sigurt.
 
Prej gati dy vitesh kemi punuar në mbështetje të projekteve tuaja për të reformuar sistemin tuaj të drejtësisë. Gjithashtu, kemi punuar në mënyrë konsekuente për t’u siguruar që si zërat e opozitës, ashtu edhe të mazhorancës të kenë kontribuar për këtë reformë.
Komisioni i Posaçëm Parlamentar për reformën në drejtësi miratoi projekt reformën më 14 Qershor. Votimi i plotë në Kuvend është planifikuar për datën 21 Korrik. Tani është koha për të marrë një vendim.
 
çështja e fundit:
Përgëzojmë punën e bërë nga Komisioni i posaçëm parlamentar për reformën në drejtësi, si nga anëtarët e mazhorancës, ashtu edhe të opozitës. Si rezultat i punës së madhe dhe profesionalizimit të tyre, kanë krijuar një projekt që është më i mirë, më legjitim dhe i pranuar më gjerësisht sesa projekti fillestar i ekspertëve paraqitur në muajin shtator. Ky mbështetet si nga qeveria dhe nga opozita, me përjashtim të një çështje – kërkesës së opozitës për vendet e rezervuara.
 
Më e rëndësishmja, projekti i 14 Qershorit i Komisionit të Posaccëm Parlamentar për Reformën në Drejtësi përmbush plotësisht standardet e Komisionit të Venecias dhe standardet evropiane. Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Europian e kanë mbështetur këtë projekt.
Kemi dëgjuar gjithashtu shqetësimet për paragrafin 88 të Opinionit Përfundimtar të Komisionit të Venecias.
Sugjerojmë që ndërsa merrni në konsideratë rekomandimet e Komisionit të Venecias, të lexoni që të dy paragrafët, si 61 dhe 88 (bashkëngjitur). Paragrafi 88 është një përmbledhje e të gjitha rekomandimeve të Komisionit të Venecias. Zgjedhja e komisionerëve të vlerësimit (vetingu) diskutohet më në hollësi në paragrafin 61. Për të përftuar një kuptim më të plotë mbi rekomandimet e Komisionit të Venecias, ia vlen të lexohen që të dy.
 
Sistemet proporcionale
Të dy paragrafët vërejnë se qeveria dhe opozita e kanë të vështirë të bien dakord për shumicën e cilësuar 3/5 apo 2/3 e votave për zgjedhjen e anëtarëve të komisioneve. Komisioni i Venecias rekomandon që nëse të dy palët mund të gjejnë kompromis, mund të marrin në konsideratë përdorimin e një sistemi proporcional. Ata nuk rekomandojnë apo përmendin kurrë modelin e vendeve të rezervuara.
Në fakt, ka një sërë sistemesh proporcionale, përfshirë votën e vetme të transferueshme, votimin e balotazhit të menjëhershëm, votimin e shumëfishtë, eliminimin dhe votimin Kondorse. Secili prej këtyre sistemeve proporcionale do të ishte tërësisht në përputhje me Komisionin e Venecias.
Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Europian i kanë kundërshtuar vendet e rezervuara sepse kjo formulë do t’i etiketonte menjëherë anëtarët e komisionit të vettingut pro qeverisë ose pro opozitës. Vetingu ka për qëllim të kthejë besimin në gjyqësor duke larguar manipulimet partiake. Ndikimi i qartë politik sugjeron se modeli i vendeve të rezervuara do ta minonte këtë besim. Kemi vazhduar të nxisim si qeverinë ashtu edhe opozitën të gjejnë një kompromis që është në përputhje me opinionin përfundimtar të Komisionit të Venecias dhe që do të shmangte etiketimin politik të anëtarëve të komisionit të vetingut.
 
Koha për të marrë një vendim
Së fundi, ka ende kohë që udhëheqësit politikë të gjejnë një kompromis që të mund të mbështetet si nga opozita, ashtu edhe nga mazhoranca. Duhet ta mbështesim të gjithë kërkimin për kompromis. Megjithatë, nëse udhëheqësit politik nuk e duan kompromisin dhe nuk bien dakord për një tekst të përbashkët, ju bëjmë thirrje që ju ta votoni reformën. Paragrafi 87 (bashkëngjitur) i raportit të Komisionit të Venecias thotë se projekti i tashëm i reformës është një propozim koherent e i shëndoshë dhe se është në përputhje me standardet europoiane.
Shtetet e Bashkuara besojnë se kjo reformë është jetike për të ardhmen e vendit tuaj. Ju bëjmë thirrje që më 21 korrik të votoni pro reformës në drejtësi.