Departamenti i Drejtësisë i SHBA-së, në një veprim të paprecedentë, i ka kërkuar Gjykatës Supreme të shkarkojë Guvernatoren e Rezervës Federale, Lisa Cook, nga posti i saj.

Kjo vjen pas "shkarkimit" të njoftuar nga Donald Trump disa javë më parë, të cilin bankieria e kishte kundërshtuar dhe për të cilin ajo mori një vendim të favorshëm nga një gjyqtar i rrethit. Tani administrata Trump i ka kërkuar Gjykatës së Lartë të rrëzojë atë urdhër, i cili erdhi vetëm disa ditë para takimit të fundit të Rezervës Federale, në të cilin FOMC votoi për të ulur normat e interesit me 25 pikë. 

Sulmet e Trump ndaj Rezervës Federale

Ky vendim, i pazakontë në marrëdhëniet midis Shtëpisë së Bardhë dhe bankës qendrore të SHBA-së, vjen në kulmin e një viti 2025 të trazuar për Rezervën Federale. Që nga fillimi i mandatit të tij, Donald Trump ka zhvilluar një betejë të ashpër kundër Kryetarit Jerome Powell, i emëruar nga vetë manjati në vitin 2018, duke e akuzuar atë për vonesë të uljes së normave të interesit, që ka ngadalësuar ekonominë amerikane. Shtëpia e Bardhë e ka kërcënuar vazhdimisht ta shkarkojë atë, duke vënë nën presion pavarësinë e institucionit, madje edhe në sytë e botës së jashtme.

Guvernatorja Adriana Kugler e përshpejtoi fundin e mandatit të saj duke dhënë dorëheqjen, duke i hapur rrugën një besniku të Trumpit, Stephen Miran, për t'u bashkuar me bordin. Miran sapo ishte emëruar dhe ngritur në detyrë me një votim të Senatit republikan. Vëmendja më pas u zhvendos te Cook, kur drejtori i Agjencisë Federale të Financimit të Strehimit, Bill Pulte, u përpoq ta minonte atë, duke e akuzuar për mashtrim për të marrë kredi hipotekare të subvencionuara për të blerë një shtëpi në Michigan dhe një tjetër në Georgia, të cilat të dyja u shpallën rezidenca kryesore.

Trump kundër Cook

Këto akuza janë rilançuar nga Presidenti Trump, i cili ka kërkuar shkarkimin e guvernatorit. Qëllimi i tij është që një shumicë miqësore në Rezervë, pasi Gjykata Supreme, të jetë më e prirur të pranojë kërkesat e tij. Gjykata e Apelit e Shteteve të Bashkuara për Qarkun e Distriktit të Kolumbias hodhi poshtë kërkesën e administratës për të pezulluar urdhrin e Cobb. Të martën, administrata Trump tha se do t'u kërkonte gjyqtarëve të ndërhynin. Kongresi përfshiu dispozita në ligjin që themeloi Rezervën Federale për të mbrojtur bankën qendrore nga ndërhyrjet politike. Sipas këtij ligji, guvernatorët e Rezervës Federale mund të shkarkohen vetëm nga presidenti "për shkak të arsyeshëm ", megjithëse ligji as nuk e përcakton termin dhe as nuk përcakton procedurat për shkarkim. Asnjë president nuk ka shkarkuar ndonjëherë një guvernator të Rezervës Federale dhe ligji nuk është testuar kurrë në gjykatë.

Departamenti i Drejtësisë u ka kërkuar gjyqtarëve të përmbysin urdhrin e 9 shtatorit të gjyqtares së distriktit amerikan Jia Cobb që e bllokon përkohësisht presidentin nga shkarkimi i Cook, një kandidat i ish-Presidentit Demokrat Joe Biden. Gjyqtari Cobb vendosi që pretendimet e Trump se Cook kreu mashtrim me hipotekat para se të merrte detyrën (akuza që Cook i mohon) nuk përbëjnë bazë të mjaftueshme për shkarkim sipas ligjit që themeloi Rezervën Federale.

"Kjo kërkesë ka të bëjë me një tjetër rast të ndërhyrjes së papërshtatshme gjyqësore në autoritetin e shkarkimit të Presidentit - në këtë rast, ndërhyrje në autoritetin e Presidentit për të shkarkuar anëtarët e Bordit të Guvernatorëve të Rezervës Federale për shkak të arsyeshëm", deklaroi Departamenti i Drejtësisë në dokument./La Repubblica