Precedenti/ Kushtetuesja në 2017: Kompetencën për shtyrjen e zgjedhjeve e ka Kolegji Zgjedhor

10 Qershor 2019, 18:22

Presidenti Ilir Meta ditën e shtunë në një akt të papritur vendosi anulimin e zgjedhjeve të 30 Qershorit dhe shtyrjen pa afat deri në gjetjen e një zgjidhje politike mes palëve. Në kushtet e krizës, të gjithë drejtuan gishtin nga mungesa e Gjykatës Kushtetuese, e cila sipas tyre do të do të jepte një përgjigje finale, por në fakt edhe organi më i lartë nuk do t'i jepte një përgjigje përfundimtare.

Shqiptarja.com sjell precedentin e vitit 2017 në prag të zgjedhjeve parlamentare të qershorit, teksa pas paktit Rama-Basha dy palët ranë dakord për të shtyrë zgjedhjet me një javë. Vendimi i Presidentit për shtyrjen e zgjedhjeve në 2017 u ankimua nga partia Forca Rinia, por Gjykata Kushtetuese deklaroi para dy vitesh, kur ende nuk ishte shkrirë nga vettingu se kundërshtimi i dekretit të Presidentit, asokohe Bujar Nishanit, i cili ndryshoi datën e zgjedhjeve nuk ishte në juridiksionin e shqyrtimit nga Gjykatës Kushtetuese.

Para dy viteve, Gjykata Kushtetuese deklaronte se sipas rastit, (në varësi të natyrës së kërkimit apo thelbit të mosmarrëveshjes) kundërshtimi i dekretit të Presidentit mund të jetë objekt i shqyrtimit nga gjykatat administrative apo në juridiksionin e Kolegjit Zgjedhor. Pra duke ardhur në situatën aktuale, dekretit i Presidentit Meta mund të dërgohet nga shumica në Gjykatën Administrative ose në Kolegjin Zgjedhor.

Vendimi i gjykates Kushtetuese ne vitin 2017

Pjesë nga vendimi i gjykatës Kushtetuese në vitin 2017
Gjykata Kushtetuese në vendimin nr. 150, datë 16.06.2017 në cështjen me objekt “Shfuqizimi si antikushtetues i dekretit nr.10351, datë 21.05.2017 të Presidentit të Republikës “Për një ndryshim në Dekretin nr.9883, datë 05.12.2016 “Për caktimin e datës së zgjedhjeve  për Kuvendin”, duke analizuar legjitimimin ratione materiale të cështjes thekson mungesen e juridiksionit të kësaj gjykatë me arsyetimin se :

(...) Gjykata Kushtetuese, bazuar në nenin 131 dhe 134 të Kushtetutës, merr në shqyrtim në shkallë të fundit kërkesat që drejtohet kundër akteve të pushtetit publik që cenon të drejtat dhe liritë themelore të garantuara nga Kushtetuta, pasi të jenë shteruar të gjitha mjetet juridike efektive për mbrojtjen e këtyre të drejtave, përveçse kur parashikohet ndryshe në Kushtetutë. Në rastin konkret, Kolegji konstaton se akti ndaj të cilit është ushtruar ankim, dekreti i Presidentit të Republikës, i cili është një akt administrativ individual, pasi ka për objekt vetëm caktimin e datës së zgjedhjeve për Kuvendin e Shqipërisë. Për këtë arsye, Kolegji çmon se ky akt nuk hyn në juridiksionin e kësaj Gjykate por në juridiksionin e gjykatave administrative dhe për këtë arsye, kërkuesi nuk legjitimohet t’i drejtohet kësaj Gjykate me objektin sipas kërkesës”.

Në të njëjtin vendim duke analizuar në themel bazueshmërinë e kërkesës, Gjykata Kushtetuese ka arritur në përfundimin se “Përputhja apo jo e dekretit të Presidentit të Republikës me dispozitat e Kodit Zgjedhor nuk është në juridiksionin e kësaj Gjykate, por në juridiksionin e gjykatave administrative apo, sipas rastit, të Kolegjit Zgjedhor dhe si e tillë nuk mund të shqyrtohet nga kjo Gjykatë”.

Nga sa më sipër, bazuar në parashikimet e nenit 131 dhe 134 të Kushtetutës dhe mënyrën e interpretimit të tij nga GJK në vendimin e cituar më lart, del qartë se kundërshtimi i dekretit të PR i cili ndryshon datën e zgjedhjeve:

1.            Nuk është në juridiksionin e shqyrtimit nga GJK

2.            Sipas rastit, (në varësi të natyrës së kërkimit apo thelbit të mosmarrëveshjes) mund të jetë objekt i shqyrtimit nga gjykatat administrative apo në juridiksionin e Kolegjit Zgjedhor;