Tanush Frashëri, autor i disa librave historikë dhe i kërkimeve shumëvjeçare nëpër arkivat e bibliotekave të vendeve të ndryshme të Europës, është përpjekur të hedhë dritë mbi jetën e Ali Këlcyrës, njërit prej protagonistëve të politikës shqiptare të gjysmës së parë të shekullit të kaluar.
Në një intervistë, ekskluzivisht për Report TV, Tanush Frashëri deklaron se “Ali Këlcyra është lënë në terrin e mosnjohjes për dekada me radhë.”
Ajo që e shqetëson historianin është “shikimi i kësaj figure në optikën e historiografisë së diktaturës komuniste”, ku protagonizmi i Ali Këlcyrës në trazirat e Luftës së Dytë Botërore keqinterpretohet.
Frashëri dëshmon se kërkimet e tij përmbysin disa teza të historianëve.
Ndërsa ka botuar dy libra studimorë, që i kushtohen Ali Këlcyrës, gjatë intervistës për Report TV, Tanush Frashëri e quan gënjeshtër marrëveshjen e shumëpërfolur “Dalmacio-Këlcyra”, për të cilën jo pak historianë deklarojnë se përmes saj italianët janë garantuar se nuk do të pengoheshin për të shtypur ushtarakisht forcat partizane dhe luftën e tyre Nacional-Çlirimtare.
I ashtuquajturi “Protokolli Dalmacio-Këlcyra” që mendohet të jetë nënshkruar në mars të vitit 1943, ndërmjet Komandantit të Forcave pushtuese italiane në Shqipëri, Dalmacios, dhe përfaqësuesit të Ballit Kombëtar, Ali Këlcyrës, sipas Tanush Frashërit nuk ekziston, madje as në arkivat e SIM-it.
Frashëri këmbëngul se “vetëm kërkimet arkivore do ta ndriçojnë me të vërtetën historike Ali Këlcyrën, si figurë interesante e me peshë për historinë e Shqipërisë, duke hedhur dritë në rrethanat, periudhën dhe bashkëkohësit e tij.”