Kostot për ndërtimet e reja po ngadalësohen në raport me vitin e kaluar, por çmimet e apartamenteve nuk kanë të ndalur. Në raportin e INSTAT, thuhet se ndërtuesit kanë deklaruar se rritja e pagave po i mban kostot e larta, por nga ana tjetër rrogat në ndërtim nëndeklarohen ndaj tatimet kanë vendosur paga dysheme.

Subjektet e kësaj marrëveshje do të mund të rrisin deklarimet e 5 viteve të fundit deri me 30%. Pra nëse në vitin 2022, një biznes ka deklaruar 200 mijë euro të ardhura, ai do të mund të ndryshojë pasqyrën financiare, dhe ti rrisë të ardhurat maksimumi deri në 30% ose +60 mijë euro, kjo pjesë do të tatohet me vetëm 5%.

Ministria e Financave nuk ka pranuar të barazojë TVSH-në në bujqësi në 20% që ishte kërkesë e opozitës dhe e socialistit Erion Braçe.

Komisioni për Ekonominë, Punësimin dhe Financat prodhoi debate të forta mes deputetëve. Agron Shehaj kërkoi fjalën e tij dhe kryetarja Milva Ekonomi iu kthye duke thënë se prioritet kanë anëtarët e përhershëm më pas ata zëvendësuesit.

Shqipëria mund të humbasë deri në 7% të prodhimit Kombëtar nëse nuk merr masa për tu mbrojtur nga ndryshimet klimatike, që do të shoqërohen me më shumë thatësirë. Kjo shifër mund të përkeqësohet nëse deri në 2036-ën vendi nuk investon 9.8 miliardë dollarë. Dy sektorët më të rrezikuar nga ndryshimet klimatike janë bujqësia dhe turizmi.

Vjeshta është mbyllur me pesimizëm nga sipërmarrja shqiptare e cila ankohet për tkurrje aktiviteti, ulje të kontratave dhe mungesë punonjësish. Të vetmit optimistë në nëntor ishin qytetarët, ndërsa besimi në ekonomi sipas Bankës së Shqipërisë u rrëzua nga pakënaqësitë në turizëm dhe ndërtim.

Përveç pensionit të përmuajshëm pensionistët fierak po tërheqin dhe bonusin e ndarë sipas fashave nga 10-15 mijë lekë.

Nga bonusi përfitojnë rreth 763 mijë pensionistë dhe persona të tjerë që trajtohen me ndihmë financiare. Bonusi prej 10 mijë lekësh të reja do të jepet për ata pensionistë që marrin mbi 20 mijë lekë në muaj, ndërsa 15 mijë për pensionistët që përiftojnë deri në 20 mijë lekë. Shpërblimi do mund të tërhiqet deri në 30 qershor të 2026-ës. 

Nëse një firmë ndërtuese do të deklarojë paga më të ulëta se 80 mijë lekë të reja për punonjësit bazë të saj apo më pak se 160 mijë lekë për një vinçier si rroga më e lartë, atëherë do të konsiderohet e dyshuar për nëndeklarim dhe do t’i nënshtrohet inspektimeve.

Vjeshta u mbyll me një tjetër rekord negativ për monedhën evropiane, që po këmbehet në kufijtë e 96 lekëve. Banka e Shqipërisë raporton se rezerva valutore arriti rekord në gusht me 7 miliardë euro, ndikuar edhe prej blerjeve të valutës për të normalizuar kursin.

Rritje të taksave dhe tarifave vendore deri në 20% pritet të hyjnë në fuqi edhe në Bashkinë e Elbasanit për vitin 2026. Propozimi i administratës u miratua në paketën fiskale të vitit 2026 me votat e mazhorancës, ndërkohë që opozita e konsideron si rëndim në xhepat e qytetarëve dhe si një tarifim të padrejtë, për shkak të unifikimit të familjeve si me një, apo me shumw anëtar.

Të ardhurat për frymë të shqiptarëve pritet të rriten me 639 euro në vitin 2026. Ministria e Financave thotë se të ardhurat vjetore do të arrijnë në 11 mijë e 899 euro për banor në vitin e ardhshëm. Kjo rritje pritet të vijë nga ulja e papunësisë, ecuria pozitive e ekonomisë dhe rritja e pagave.

Në ditët e pushimit për festat e nëntorit, shumë shqiptarë zgjodhën të largohen jashtë vendit. Fluks u shënua në pikën e kalimit kufitar të Kapshticës. Italia kryeson si destinacion më i preferuar. Shumë kanë zgjedhur vendet e rajonit

Prej janari deri në dhjetor të vitit 2026, i gjithë vendi do të përfshihet në fushatën e rivlerësimit të pasurive të paluajtshme. Ky proces do të bëhet përmes një norme tatimore prej 5%, ndryshe nga sa është aktualisht prej 15% nëse shitet prona.

Kjo është norma më e lartë tatimore e aplikuar ndonjëherë për këtë proces, që prej kur ka ndodhur rivlerësimi i parë, që është e njëjtë si për bizneset dhe për individët. Tatimi paguhet për diferencën e vlerës mes asaj të regjistruar në kadastër dhe asaj me të cilën shitet.

Konkretisht nëse një person ka blerë një pronë 100 mijë euro dhe sot e shet 120 mijë euro, ai do të duhet të paguaj 15% tatimin për këtë diferencë prej 20 mijë eurosh qytetari i detyrohet shtetit 3 mijë euro, ndërsa me këtë ndryshim ligjor kur bëhet përafrimi i çmimit me vlerën e tregut tatimi zbret në 5%, dhe paguan 1000 euro.

Për herë të parë në rivlerësimin e pasurive të paluajtshme do të njihet edhe amortizimi i pronave, pra vjetërsia e pronës, sa më e vjetër të jetë prona aq më pak do të paguhet tatim pas procesit të rivlerësimit.

Në rast se keni një banesë me vjetërsi 10-vjeçare do t’ju zbritet nga çmimi pas rivlerësimit 10% e vlerës që ka dalë dhe më pas do të paguhet tatimi.

“Është lehtësi dhe është drejtësi. Pse drejtësi? Sepse deri tani qytetarët që e kanë shitur me 15%, po edhe me 3% kur ka qenë më përpara gjithnjë ishin të trajtuar në mënyrë jo të barabartë. Në rast se ti ke një banesë që e ke të vjetër, e ke të periudhës së komunizmit, edhe pse çmimi tregut për metër katror aty është shumë i rritur dhe çmimi i referencës për zonën ku banon qytetari është prap shumë i rritur nuk mund ta çosh ti duke patur 20-30 vjet amortizim. Ka qenë një padrejtësi që i bëhej qytetarit sepse nuk i zbritej në momentin që e shiste atë”,- tha Çoçoli.

Edhe eksperti i Pasurive të Paluajtshme, Orgest Beti, tha se përfshirja e elementit të amortizimit në rivlerësimin e një objekti është një kriter i logjikshëm dhe që duhej përfshirë më herët.

“Në fakt kjo është një gjë shumë e mirë pasi në rast se marrim një apartament le të themi që në një pallat të para viteve ’90 dhe një apartament i cili është pas 2020, nuk mund të kemi të njëjtin çmim. Logjika është shumë e saktë. Duhej të ishtë bërë më përpara por nuk është vonë”,- tha Beti.

Në vitet 2011-2013 u rivlerësuan më shumë se 95 mijë prona, me një normë tatimore 1%, dhe buxheti i shtetit fitoi 39.8 milionë euro të ardhura, si rezultat i pagesës që bënë qytetar e biznese për diferencën midis vlerës që kishte prona e tyre dhe asaj që doli pas rivlerësimit.

Institucionet qendrore, të cilat kanë të drejtë të japin leje ndërtimi, nuk raportojnë shifrat pranë INSTAT, duke ‘fshehur’ kështu numrin real të ndërtimeve të reja. Ky shqetësimi ngrihet nga vetë INSTAT, i cili raporton se vetëm bashkitë në verë kanë miratuar 289 leje ndërtimi, ku kryeson Tirana.

Buxheti i shtetit për këtë vit do të rishikohet përsëri në muajin dhjetor, për të bërë ndryshime në të ardhura dhe shpenzime. Po ashtu me këtë akt normativ vendoset nëse do të jepet shpërblim për familjet në ndihmë ekonomike.

Këshilli i Ministrave në mbledhjen e ditës së sotme vendosi të shpërblejë financiarisht pensionistët dhe përfituesit e kategorive të veçanta me rastin e festave të fundvitit. 15,000 lekë për pensionistët me pension deri në 20,000 lekë dhe disa kategori të tjera përfituesish dhe 10,000 lekë për pensionistët me pension mbi 20,000 lekë dhe përfitues të trajtimeve të veçanta. 

Marrja e një prone me qira po kushton shumë këtë vit. Banka e Shqipërisë thotë se qiratë janë shtrenjtuar ndjeshëm në verën e këtij viti në raport me 5-vjeçarin e fundit. Paralelisht vijon shtrenjtimi në çmimet e shitjes së apartamenteve, duke bërë që koha për të shitur një banesë të rritet. Ndërkohë burimi kryesor i financimit të blerjes së shtëpive mbetet kredia.

Shoqata e Pasurive të Paluajtshme ka kërkuar që tatimi për rivlerësimin e pronave të jetë 3% dhe jo 5% sa është parashikuar nga qeveria, si dhe të përfshihen në këtë proces edhe banesat në proces legalizimi. Në komision ata kërkuan edhe zgjatje të afatit të rivlerësimit përtej 2026-ës.

Në komisionin e Ekonomisë sot është zhvilluar një seancë dëgjimore me grupet e Interesit për paketën fiskale. Deputeti i Partisë Socialiste, Erion Braçe i ka dalë në krah përfaqësuesit të Shoqatës së Blegtorëve.

Shoqata e Blegtorëve prodhues të qumështit tha në Komisionin e Ekonomisë se duke ndjekur këtë formulë kompensimi direkt të fermerit, dhe jo rikthim të TVSH-së 20% në bujqësi por ta barazuar me importin, përsëri nuk e bën grumbulluesin të interesuar për të blerë prodhimin vendas.

Pjesë e paketës fiskale e vitit 2026 është edhe kufizimi i pagesave cash për qytetarët si dhe ulja e tavanit për sipërmarrjen. Bizneset nuk do të bëjnë transaksione me vlerë më të lartë se 100 mijë lekë në cash me një biznes tjetër. Projektligji për ndryshimin e ligjit “Për procedurat tatimore në Republikën e Shqipërisë”, ul tavanin për pagesat cash mes bizneseve nga 150 mijë lekë në 100 mijë lekë, si dhe kufizon për herë të parë në 500 mijë lekë vlerën e pagesave që mund të bëjnë me para në dorë për qytetarët.

Kryetari i Dhomës së Tregtisë dhe Industrisë Tiranë Nikolin Jaka ka kërkuar që skema e kompensimit të TVSH-së 10% në bujqësi nuk është zgjidhje për fermerët, ndërkohë që të ulet TVSH-ja edhe për produktet ushqimore nga 20% në deri 7%.

Fondi monetar ndërkombëtar kërkon kushte më të forta për kreditë e ofruara për financimin e projekteve të mëdha infrastrukturore nga bankat në Shqipëri. Deklarata e Fondit pas misionit të fundit thekson se kufizimi i kredisë për pasuritë e paluajtshme, i cili ka hyrë në fuqi pak muaj më parë, duhet të jetë i përhershëm.

Janë afro 53 milionë euro që do të kenë në dispozicion Emergjencat Civile për t’iu përgjigjur, zjarreve, përmbytjeve apo sfidave të tjera natyrore, nga 36.8 milionë euro që kishte për këtë vit. 

Dhjetëmujori i këtij viti është mbyllur pa u realizuar as të ardhurat dhe as shpenzimet e planifikuara. Në total, thotë Ministria e Financave, janë mbledhur 6.2 miliardë euro, ndërsa shpenzimet vijon të jenë të ulëta 5.7 miliardë euro në total. Sipas të dhënave rezulton se institucionet duhet të shpenzojnë 30% të buxhetit të projektuar në vetëm 2 muaj.

Investoni tek të rinjtë, hartoni politika që frenojnë emigrimin dhe luftoni informalitetin. Këto ishin sugjerimet që i dha Banka Botërore për qeverinë në mënyrë me synim mbrojtjen e skemës së pensioneve. Për Bankën globale skema mund të përkeqësohet në kushtet kur sfida demografike është e madhe.

Dy projektligjet e ‘paqes fiskale’, që po debatohen më së shumti në seancën plenare, parashikojnë përveç fshirjes së borxheve më të vjetra se 10 vjet, lehtësohen detyrimet më të reja, si dhe do të negociohet fitimi mes biznesit dhe tatimeve.

Projektligji më i rëndësishëm ekonomik i vendit ai për Buxhetin e Shtetit po diskutohet në Kuvend. Janë 886 miliardë lekë ose 8.8 miliardë euro do të jenë në dispozicion të institucioneve për tu shpenzuar për shërbime shëndetësore, për paga, për skemat e mbështetjes të familjeve në nevojë, pensione, arsim, punësim, bujqësinë, transportin rrugor, drejtësinë e deri tek shpenzimet për sigurinë, në kuadër të detyrimeve ndaj NATO-s.

Ministri i Financave, Petrit Malaj iu përgjigj pyetjeve të deputetëve opozitarë lidhur me buxhetin e parashikuar për vitin e ardhshëm 2026.

Lidhur me rënien e kursit të këmbimit, Malaj tha se politikat monetare janë në duart e Bankës së Shtetit dhe se qeveria nuk mund të ndërhyjë në kurs. Gjithashtu Malaj shtoi se siç e favorizon për uljen e borxhit, kursi i ulët edhe e penalizon shtetin referuar të ardhurave që merren nga TVSH në dogana.

“Kursi i këmbimit, sikurse e dini tregtohet në treg të lirë që bazohet në bazë të kërkesë dhe ofertës. Qeveria nuk ndërhyn dot në kursin e këmbimit, është banka që bën politikat monetare, që intervenon për të bërë rregullime të caktuara. Siç e favorizon kursi për uljen e borxhit, ashtu dhe paralizon për mbledhjen e të ardhurave që merren nga TVSH në doganë. Efektet e humbjes nga rënia e kursit të këmbimit është rreth 7 miliardë lekë”, tha ministri.

Lidhur me 1 miliardë lekë të alokuara për bashkitë, Malaj thotë se këto para do të shpërndahen për menaxhimin e mbetjeve urbane ndërsa shton se shteti nuk paguan asnjë qindarkë për inceneratorët.

“1 miliardë lekë është një shumë që i është alokuar bashkive për menaxhimin e mbetjeve urbane. Buxheti i shteti paguan 0 lekë për inceneratorët”, tha Malaj.

Ministri thotë se krahasuar me vitin 2013, eksportet në Shqipëri janë trefishuar, teksa shton se për 2024 eksportet kanë kapur shifrën e 9.1 miliardë euro.

“Eksportet në Shqipëri janë 3fishuar. Në vitin 2013 totali i eksporteve ka qenë 2.8 miliardë euro ndërsa në vitin 2024 eksportet janë 9.1 miliardë euro”.

Për realizimit e buxhetit më të madh në histori me 8 miliardë euro në dispozicion, Malaj thotë se këto para janë të ardhura nga mirëmenaxhimi tatimor dhe implementimi i strategjisë afatmesme të të ardhurave.

“Po ti referoheni realizonit të buxhetit, do ta shihni që të ardhurat vijnë nga mirëadministratimi tatimor, nga implementimi i strategjisë afatmesme të të ardhurave dhe vijnë si rezultat i këtyre dy masave. Ky projektbuxhet ka 0 rritje të taksave”, ishin disa prej përgjigjeve të ministrit të Financave.

Deputetët e PS dhe të PD i kërkuan ministres së Ekonomisë që të marrë masa ndaj kompanisë turke që operon në minierën e Spaçit. Në vend të minatorëve, këtë herë ishin deputetët që listuan shkeljet e Kodit të Punës nga kompania, nga pagesat e ulëta deri tek diskriminimi me paga mes punëtorëve turq dhe atyre shqiptarë.

Tetë projektligjet e Paketës Fiskale u miratuan në parim këtë të hënë nga Komisioni i Ligjeve në Kuvend. Rreth 1 miliard euro borxhe të bizneseve do të fshihen nga ‘Paqja fiskale’ tha ministri Malaj, teksa prezantoi 72 nenet me ndryshime ligjore për të gjithë paketën.

Paketa fiskale parashikon edhe ndryshimin e ligjit ‘Për Procedurat Tatimore’, me qëllim reduktimin e informalitetit, dhe kufizimin e pagesave me para në dorë.

“Në këtë paketë janë parashikuar katër masa, ku e para ka të bëjë me bizneset, të cilat do të lejohen të kryejnë transaksione në kesh me njëra-tjetrën deri në shumën 100.000 lekë nga 150.000 lekë që parashikohet aktualisht në kuadrin ligjor. Mbi këtë vlerë çdo biznes do të duhet ta kryejë pagesën nëpërmjet bankës. Gjithashtu bizneset do të lejohen të shesin për konsumatorët mallra dhe shërbime me para në dorë deri në shumën 500.000 lekë. Mbi këtë shumë çdo shitje do të duhet të realizohet tërësisht nëpërmjet transaksioneve bankare apo formave të tjera elektronike”, tha Malaj.

Bashkitë në vend tashmë kanë miratuar zonat prioritare për investime në kuadër të nismës së qeverisë për “Paketen e Maleve”. Në Kukës dhe Lezhë vërehet rritja e numrit të aplikantëve, ku nuk mungojnë as emigrantët që duan të investojnë në vendlindje.