Një tjetër nisje e dështuar. Për momentin nuk do të mbahet takimi Trump-Putin i planifikuar në Budapest. Në fakt, ende nuk është arritur të vendoset një negociatë e mirëfilltë për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë.

1. Pse u anulua samiti në Hungari?

Sipas burimeve jozyrtare, në telefonatën e së enjtes më 16 tetor, Vladimir Putin do të ketë përsëritur kushtet e panegociueshme të Moskës. Ushtria e Putinit ka pushtuar 88% të Donbasit, duke marrë kontrollin e pjesshëm të rajoneve Donetsk, Luhansk, Zaporizhzhia dhe Kherson. Kremlini kërkon që Ukraina të heqë dorë nga i gjithë rajoni i Donbasit. Kjo do të thotë të dorëzohen 12% të territorit ukrainas që është ende i lirë, përfshirë një pjesë deri në 22% të provincës strategjike të Donetskut. Përtej pasojave ekonomike, kjo është një kërkesë e papranueshme në aspektin parimor për Kievin.

2. Cila është pozita e SHBA-ve?

Trump dhe këshilltarët e tij kanë kuptuar se Putini nuk ka ndryshuar qëndrim që nga takimi i tyre në Alaskë më 15 gusht. Uashingtoni e ka kuptuar se një kontakt i ri mes Trump dhe Putinit nuk do të sillte asnjë rezultat në këtë moment.

3. Cilat janë propozimet e tjera në tryezë?

Zelensky, Trump dhe liderët evropianë duket se po konvergojnë në një formulë të vetme, të ashtuquajturën “zgjidhje koreane”. Në thelb, konflikti duhet të ndalet në vijën aktuale të frontit që kalon përmes Donbasit. Rusët do të mbanin kontrollin mbi territoret e pushtuara me forcë. As Kievi, as kryeqytetet evropiane nuk do t’i njihnin zyrtarisht zonat e pushtuara si pjesë të Rusisë. Nuk do të kishte një traktat të vërtetë paqeje, por thjesht një armëpushim pa afat.

4. Çfarë garancish kërkon Zelensky?

Zelensky ka hequr dorë nga kërkesa për anëtarësim të shpejtë të Ukrainës në NATO. Ndryshe nga Joe Biden, Trump e ka përjashtuar këtë perspektivë nga dokumentet e Aleancës Atlantike. Megjithatë, janë ende në diskutim propozime të tjera, si ajo e kryeministres italiane Giorgia Meloni: vendet perëndimore do t’i ofronin Ukrainës garancinë e parashikuar nga Neni 5 i Traktatit të NATO-s. Nëse Ukraina do të sulmohej sërish (nga Rusia, natyrisht), të gjithë aleatët do të ishin të detyruar të ndërhyjnë në mbrojtje. Por Putini e refuzon kategorikisht çdo plan që i afrohet mekanizmave thelbësorë të NATO-s. Si pasojë, edhe ky kanal negociues është bllokuar.

5. Cila është alternativa e negociatave?

Vetëm vazhdimi i luftës. Edhe dje, ministri i Jashtëm rus Sergei Lavrov hodhi poshtë mundësinë e një armëpushimi, qoftë edhe të përkohshëm. Lufta, pra, do të vazhdojë. Madje, javët e fundit, rusët kanë intensifikuar bombardimet mbi qytetet dhe infrastrukturën ukrainase. Sipas interpretimit më të zakonshëm, Putini po përpiqet të marrë më shumë territor, për t’iu afruar sa më shumë objektivit minimal: pushtimi i plotë i Donbasit. Por përparimi i ushtrisë ruse është shumë i ngadaltë. Me këtë ritëm, objektivi i Kremlinit duket ende shumë larg dhe pothuajse i paarritshëm brenda një afati që do të kishte vlerë në negociata.

6. Si po veprojnë evropianët?

Franca, Mbretëria e Bashkuar, Gjermania, Polonia, Italia, Norvegjia dhe Finlanda po përpiqen të rrisin rolin e tyre në nismën evropiane. Ideja udhëheqëse është të vazhdohet furnizimi me armë për rezistencën ukrainase, për të mbushur boshllëkun e krijuar nga tërheqja e përkohshme e SHBA-ve, derisa Putini të detyrohet të ulet në bisedime. Trump ka vendosur që armët – nga raketat te dronët – t’u shiten vendeve partnere të NATO-s, të cilat më pas do t’i dërgonin Ukrainës. Por ky mekanizëm, të paktën deri tani, po funksionon shumë ngadalë në raport me nevojat urgjente të Kievit.

//Corriere Della Sera