Cilësi dhe integrim,ja kuzhinierët
e mëdhenj shqiptarë në Itali

Faqja e njohur italiane “Gamberorosso” i ka kushtuar një hapësirë të veçantë kuzhinierëve të mëdhenj shqiptarë në vendin fqinj.

Nëse udhëtoni në një vend të huaj dhe kërkoni një punë, vendi i parë ku drejtoheni është hoteleria. Shumë njerëzve iu ka ndodhur kjo, mes të cilëve është edhe Entiana Osmenzeza, një nga kuzhinieret e para dhe më të famshme shqiptare në Itali. Ajo rrëfen takimin e saj me kuzhinën dhe si lëvizi nga Shqipëria në një moshë të mitur.

“Unë kam qenë mirë atje dhe nuk do të kisha lëvizur, por ka pasur luftë civile dhe ishte e pamundur të ndërtoja një të ardhme. Të vinim në Itali për ne ishte sikur ju të shkonit në Amerikë”, thotë ajo. Osmenzeze përfundon në Piemonte, aty ku ka ngritur projektin e saj për të mbështetur të miturit e huaj.

(Entiana Osmenzeza)

Fundim Gjepali shkoi në Itali në vitin 1996, kur ishte vetëm 14 vjeç. Ai shkoi pranë kunatit të tij në një zonë pranë Romës, ku punonte në një shtëpi në fermë. “Kam ardhur nga një familje mbarështuese, kam qumësht dhe kam therur, jam i njohur me ushqimin”, shprehet ai. Ai fillon punë si pjatalarës, ku mbërrin në Itali, por shumë shpejt kalon në kuzhinë. Studion shumë dhe ka një përvojë të madhe si kuzhinier. Gjepali flet gjithashtu për fermën e vogël të familjes në Durrës dhe ëndrrën e tij për të krijuar një shtëpi në fermë në të ardhmen.

(Fundim Gjepali)

Mario Peqini arriti në Milano në moshën 13-vjeçare, ku frekuentonte hotelin, duke fituar stazh në vendin e Aimo dhe Nadia. Ai vazhdon studimet dhe më pas kthehet në Moroni, ku bëhet një kuzhinier i vlerësuar dhe me çmime. Sot është në Tosca, në një restorant italian në Zvicër.

(Mario Peqini)

Irdi Keci udhtëoi drejt Italisë  në një moshë fare të re. Ai ishte vetëm 12 vjeç kur shkoi atje, duke u përballur me shumë sakrifica dhe mysafirë në hotele. Pas karrierës në vendin fqinj, Irdi kthehet në Shqipëri, ku merr pjesë në MasterChef, në 2015. Sot ai është i vendosur pranë Imolës dhe ka hapur lokalin e tij.

Veri Shaqja shkoi në Itali që kur ishte 17 vjeç. Formimi i tij ka nisur në Shqipëri, në shtëpi me nënën, teksa përgatiste pilaf dhe supë, në një hotel në Durrës. Ai mbërrin në Piemonte dhe fillon punë në një restorant ushqimi deti dhe pastaj zbulon kuzhinën lokale. “Ka kaq shumë produkte të pabesueshme. Çdo ndryshim i sezonit sjell diçka”, thotë ai. Ai është mes katër gjysmëfinalistëve në edicionin e dytë të MasterChef në Shqipëri, një përvojë që i ka dhënë atij aftësinë për të përmbushur sfidat dhe mundësi për të eksploruar kuzhinën e vendit të tij.

Bleri Dervishi kaloi Adriatikun me prindërit e tij. Sot ai është kthyer në vendin e tij për të fituar, në edicionin e vitit 2015 të MasterChef Albani. Kursi i tij në hoteleri ka lindur në Itali, deri sa arriti në Terry Giacomello në Inkiostro të Parmas, pastaj në Baske, në oborrin e Eneko Atxa. Sot ai është shef ekzekutiv i Relasi Monaci i Terre Nere në Zafferana Etnea.

(Bleri Dervishi)

Ai shkoi në Itali si një udhëtar pa biletë, në moshën 17-vjeçare, duke kaluar kufirin me Greqinë. Sokol Ndreko një ndër njerëzit më të rëndësishëm në Itali. Më parë, punonte si ndërtues, por ai zbuloi profesionin e tij teksa filloi punën në restorantin e familjes Vaiani në Versilia. "Unë jetoj këtu për 17 vjet. Unë jam një qytetar italian dhe kam një familje këtu. Por asgjë nuk e përjashton mundësinë e kthimit në Shqipëri”, thotë Ndreko.

Sokol Aliaj është kuzhinier në Parlamentin danez. Ai qëndroi në Itali plot 10 vjet, që nga viti 1997, ku ka punuar në disa hotele e restorante. Ai ka punuar shtatë vjet në Danimarkë dhe thotë se ka fituar tri kultura të ndryshme, që jetojnë së bashku në mënyrë paqësore. "Mendova të kthehesha në Shqipëri, të paktën për një kohë. Ne jemi brezi i patriotizuar", thotë Sokol Aliaj.

(Sokol Aliaj)

Një tjetër emër i njohur është edhe ai i Altin Prengës, i cili ka mbërritur në Itali me varkë në vitin 1998 dhe është kthyer në vitin 2009. Në Itali, ai u stërvit në restorante, duke provuar idenë e ushqimit lokal, të vërtetë dhe tradicional. Sot ‘Mrizi i Zanave’ flet për një propozim bashkëkohor shqiptar dhe produkt vendor, duke rritur prodhimin lokal dhe mbështetur ekonominë e vogël të zejtarëve. Është ferma më e mirë në vend. Shqipëria tani po fillon të bëhet e vetëdijshme për vlerën e saj gastronomike, një trashëgimi agro-ushqimore, si dhe ekonomike.

(Mrizi i Zanave)

(Një pjatë nga Veri Shaqja. Mish i pjekur, me fasule shqiptare)

d.c./shqiptarja.com