Janë gjashtë parti historike në vend që sot janë pjesë e koalicionit të Partisë Demokratike, që thuajse nuk po ndjehet fare as pasha, e as logjika e tyre politike në fushatën elektorale.
Ndonëse kemi hyrë në javën e tretë të fushatës zgjedhore, ka një “ikje” totale të këtyre pesë partive nga identiteti dhe argument i tyre politik, duke u përfshirë në një diskurs të vetëm politik, siç edhe Lulzim Basha, Monika Kryemadhi, madje edhe Ilir Meta e Sali berisha.
Bëhet fjalë për Partinë Republikane të Fatmir Mediut, Partinë Agrare të Agron Dukës, Partinë për Drejtësi, Integrim dhe Unitet, të Shpëtim Idrizit, Partinë për të Drejtat e Njeriut të Vangjel Dules, Lëvizjen për Zhvillim Kombëtar të Dashamir Shehut dhe Partinë Demokristiane të Nard Ndokës.
Në të shkuarën, këto parti, kanë pasur beteja e kauza politike, por edhe zona që krijuan “pellgjet” e tyre elektorale, në të cilët mbështeteshin, ku arrinin të fitonin njësi vendore, komuna, apo edhe këshilltarë, që ishin baza e tyre politike për të ecur më tej.
Por atashimi në kauzën e Lulzim Bashës që prej vitit 2017, kur kreu i PD-së u ngujua në çadrën përballë kryeministrisë, në mënyrë që të bllokonte zgjedhjet, këto forca kanë ardhur avash avash duke u humbur sin ë formë, ashtu edhe në përmbajtje.
Partia Republikane e të ndjerit Sabri Godo, përveçse një e djathtë më e qetë e më e “butë” sesa e PD-së, u profilizua për çështjen e pronës. Edhe pse ligjin 7501 që e ka pasur si një kauzë për ta rrëzuar nuk e bëri dot, gjithsesi, me anë të grupeve të shoqatave të pronarëve, republikanët flisnin e diskutonin shpesh për këtë temë, duke e mbajtur të karikuar. Në vitin 2003, u ngrit nga Parlamenti shqiptar një Komision pluralist me përfaqësues të të gjitha forcave politike, si një strukturë e pavarur për të bërë ndarjen e pronave. Komisioni drejtohej nga një socialist teknokrat si Sokrat Sinaj, porn ë të merrnin pjesë Njazi Kosovrasti, Agim Toro etj.
Ai komision nisi të ndërmarrë konkretizimin e kthimit dhe kompensimit të pronave. Por kur PD erdhi në pushtet, e shkriu komisionin dhe e ktheu në agjenci në varësi të kryeministrit. Agjenci mbi të cilën rëndojnë akuza të rënda të abuzimit me pronat dhe që është drejtuar nga njerëz shumë të afërt të familjarëve të kryeministrit të asaj kohe Sali Berisha.
Asnjë fjalë nuk tha Fatmir Mediu dhe Partia Republikane, për të gjithë këtë operacion, që e ktheu çështjen e pronave nga një gangrenë, në një skandal edhe më të madh. Madje edhe sot Fatmir Mediu nuk e përmend fare çështjen e pronave në fushatën zgjedhore. PR-ja nuk dihet kë ka kauzë e kë ka elektorat.
Partia Agrare e Lufter Xhuvelit, nuk ka qenë kurrë një parti elektorale e mirëfilltë, por duke qenë një logjikë police e kauzës rurale dhe ambjentaliste, me anë emrash me lidhje në territory, krijoi një histori politike, që merrte vota, pasi krijoi një traditë të gjatë të shtrimit të çështjeve që i dukeshin familjare: fermerëve, blektorëve e përgjithësisht banorëve të fshatrave në vend.
Sot, Partia Agrare është thjesht një grupim që punon për Agron Dukën, i cili edhe pse një ekspert i njohur i bujqësisë, diskursin politik as nuk e çon ndërment në çështjet agrare, por merret vetëm me Edi Ramën, i cili jo më kot e nguç, që të marrë reagime të tilla. Partia Agrare sot është kthyer si Partia e Shijakut, meqë Duka e ka atje pellgun e tij elektoral. Por që e ka pasur më shumë në kohën e PS-së, e që si për inerci arriti të fitojë edhe një mandate me republikanët në 2013-n. Por në Shijak, Dukës i “bëjnë hije” PD-ja me dy kandidatë në zonë që kërkojnë të marrin vota, LSI-ja me ish-shefin e shërbimit sekret, e natyrisht PS-ja që po shtyn fuqishëm për të rimarrë rezultatine 2017-s.
PDIU e Shpëtim Idrizit, u krijua si bashkim i dy grupimeve politike të çamëve, që arriti të shtrihej edhe në Elbasan e në Dibër, në kurriz të rridhjes në bastioned reale të këtij grupimi siç është Durrësi, Fieri apo edhe Vlora.
Idrizi, që ka vendosur veten në listën e sigurtë të Tiranës së bashku me Mesila Dodës, në këtë fushatë nuk ka trajtuar fare një plan për avancimin e çështjes çame, përveç përdorimit të saj si një kauzë anti-rama, duke sulmuar kryeministrin si “tradhëtar”, ndërkohë që në 2015-n e cilësoi si “patriot”, kur i dha një numër të madh drejtorish të administratës kësaj force politike.
PDIU realisht ëhtë një forcë e ndarë në disa pjesë, pasi emra të njohur të saj kandidojnë përballë në forca politike si Tahir Muhedini në PS, Dashamir Tahiri në Lëvizjen për Ndryshim etj. Beteja politike e Idrizit, nuk duket të jetë as bashkimi i çamëve në një forcë e as kauza, por që të arrijnë të marrin vota sa më shumë për PD-në në Tiranë, që të justifikojnë qënien e tij dhe Mesila Dodës në listat e sigurta të PD-së.
PBDNJ-ja është edhe më keq se kaq. Vangjel Dule thuajse e ka braktisur fare minoritetin grek të Dropullit, apo edhe “skifterët homogjenë” të Himarës dhe ka vendosur që të kandidojë në qarkun Tiranë, ku realisht kauza historike e PBDNJ-së si forcë politike identitare nuk ka fare kuptim. Përveç takimit me shefin e diplomacisë greke në Athinë, Dule nuk ka shpalosur asnjë tezë politike e elektorale në dobi apo në adresë për pakicën greke, apo edhe të tjerat, që pretendon se mbron PBDNJ-ja. Madje fushatën në terren më shumë po e bëjnë kandidatët e PS-së dhe LSI-së në Gjirokastër që po përplasen për votat e Dropullit.
E njëjta panoramë mund të thuhet edhe për PDK-në e Nard Ndokës. Edhe pse kjo forcë politike ka pësuar mjaft aventura e tallaze politike e komerciale, gjithsesi, demokristianët politikisht nuk duket se janë më prezentë, edhe pse prania e tyre edhe në të shkuarën ishte më shumë pragmatike sesa politike.
Ndërkaq, Dashamir Shehu, prej kohësh tashmë nuk konsiderohet si një kryetar i një partie aleate me PD-në, por si një politikan pranë Lulzim Bashës që flet si babaxhan. Sulmon egërsisht Edi Ramën, luftë që e nisi pas largimit të nje familjari të tij në krye të AMF-së disa vjet më parë, e ku partia e tij, thuajse nuk ekziston fare.
Po përse këto politikanë nuk u anëtarësuan dhe integruar në strukturat e PD-së në gjithë këto vite edhe me statut, pasi de fakto ata janë njerzit më të afërt të Lulzim Bashës? Gjë që e vërtetoi edhe lista për deputetë e 25 prillit…