Një plan menaxhimi me kosto totale për 5 vitet e parë 4 230 800 euro, që kërkon së pari të parandalojë përkeqësimin, e më tej ta bëj të aksesueshëm si zonë muzeale, simbolin e kujtesës të mizorisë të regjimit komunist, ish-kamp burgun e Spaçit, monument kulture të kategorisë së II-të. Këtë pati në fokus, dëgjesa publike e kësaj të enjteje, me të pranishëm, përfaqësues të Ministrisë së Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, fondacionit italian “Santagata” për ekonominë e Kulturës që ka përgatitur draftin, të organizatës “Trashëgimia Kulturore pa kufij”.
Ish burgu i Spaçit, si pronë e një kompanie private pritet t’i kalojë Ministrisë së Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit. Po kjo e fundit do të jetë themeluese e Fondacionit, që propozohet të ndjekë menaxhimin indirekt.
Ç’ka ngjalli polemika në dëgjesën publike ishte ngritja e muzeut autonom me person juridik privat për ish-kamp burgun, por larg tij, në autostradën e Bashkisë së Mirditës. Sipas hartuesve kjo ka si shkas kryesor, kushtet e vështira infrastukturore dhe është model i aplikuar dhe jashtë.
“Ne bëmë një krahasim me një numër të madh rastesh qendrash të burgosurish përreth botës , dhe asnjë muze i tyre nuk është brenda në zonë. Shumë prej tyre janë në qendrat e qyteteve, në qendrat e mëdha. Të tjera në qytete të vogla, apo në zona më të largëta, si rasti i kampeve të përqendrimit në Poloni”, shprehet Giulia Avanza. (fondacioni “Santagata”)
Por, hartuesi i projektit të ish-kamp burgut Bujar Ferra, së bashku me të tjerë të pranishëm, pretendojnë se kjo heq kërshërinë e vizitorëve, për të shkuar më pas në Spaç.
Gjatë takimit, Ferra pretendoi gjithashtu rikthimin në origjinal të kësaj pike të trashëgimisë kulturore, me pamjen e barakave të llamarinës e dërrasave, që kishte në 1968-ën kur u hap. Për këtë sipas tij duhen shfrytëzuar arkivat, me fotografitë e dëshmitë që përcillen.
Sa i përket ndrojtjes, veçmas të të ish burgosurve, për neglizhencën e aspektit të Spaçit, si kamp pune, hartuesit e projektit sollën në vëmendje dialogun me pronarët që kanë në koncension galeritë, sipas tyre jo të sigurta, për të lejuar aksesin e vizitorëve.
Nga vitet 1930 deri në vitet 1960, siti ishte një minierë aktive për nxjerrjen e bakrit dhe piritit. Në prill të vitit 1968, Reparti i Riedukimit 303 i krijuar në vitin 1951 dhe e shfrytëzuar më parë si repart shëtitës pune për punime të ndryshme ndërtimi në Shqipëri, u vendos në Spaç, një zonë e largët që kombinonte funksionet e burgut dhe të kampit të punës së detyruar në minierë.
Lajme të tjera
-
Enkelejd Musabelliu emërohet zëvendësministër i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit
23 Tetor, 19:15 -
Mat/ Hidhet shorti për apartamentet me kosto të ulët! 25 familje përfitojnë një banesë të re
24 Shtator, 15:58 -
Indeksimi i pensioneve, minatorë dhe pensionistë protestojnë te Ministria e Ekonomisë: Rritje vetëm 11-24 Lekë në ditë, as sa për autobus!
20 Shtator, 18:37 -
Shkollat profesionale, Olta Manjani për Report Tv: Deri tani mbi 4 000 regjistrime! Synimi 1 në 3 nxënës të studiojnë në arsimin profesional
13 Shtator, 14:49 -
Ministria e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit çel fond investimi për 12 shkolla të Arsimit Profesional. Laboratorë modernë për 5 mijë nxënës, lista dhe qytetet
29 Gusht, 09:18 -
Raporti i UNESCO-s për Butrintin, Ministria e Ekonomisë dhe e Kulturës: Detyrat realizohen brenda vitit, ngrejmë grup ekspertësh për konsultime
26 Qershor, 10:08 -
51 vjetori i revoltës së Spaçit, Basha: Drodhi themelet e regjimit! Ishin të vetmit njerëz të lirë në një Shqipëri të robëruar
21 Maj, 11:31 -
Dritë mbi Spaç, Autoriteti i Dosjeve vjen me botime për të rritur dhe fëmijë
21 Maj, 08:57 -
'Projektova burgun e Spaçit', arkitekti i revoltuar në prezantim të planit te Menaxhimit: Shfrytëzoni Arkivat
2 Maj, 12:42 -
Art me historitë e ish të burgosurve në Spaç, hapet ekspozita me skulptura dhe kukulla artizane!
14 Prill, 18:01
-
Marrëveshja e 2019-ës për investimin 6mln euro në 5 vjet, si parashikohet të menaxhohet Parku Arkeologjik i Bylisit dhe qyteti antik i Klosit
8 Prill, 22:00 -
Edison Ypi: Hasie dhe Spaç
22 Mars, 15:21
