Asetet ruse ose kredi/ Këshilli Europian vendos sot për rindërtimin e Ukrainës! Zelensky: Mund të mbrohemi vetëm me ndihmë financiare

Kancelari Federal Friedrich Merz synon të përdorë asetet e Bankës Qendrore Ruse të bllokuara në Gjermani për të mbështetur Ukrainën, një lëshim ndaj kërkesave të qeverisë belge, raporton agjencia gjermane e lajmeve DPA, duke cituar persona të përfshirë në negociata.

Presidenti bjellorus, Aleksandr Lukashenko, njoftoi se sistemi i ri raketor rus Oreshnik ka hyrë në shërbim në territorin e Bjellorusisë duke filluar nga dita e djeshme, 17 dhjetor. Ai e deklaroi këtë në fjalimin e tij drejtuar popullit dhe Parlamentit bjellorus gjatë Asamblesë Popullore Bjelloruse në Minsk. “Pozicionet e para janë pajisur me sistemin raketor Oreshnik, ai mbërriti dje dhe po hyn në shërbim”, deklaroi Lukashenko, i cituar nga RIA Novosti.

“Të dashur miq, nëse kemi arritur kaq shumë, si mund të rrëzohet tani Bashkimi Evropian?” Kështu u shpreh presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, duke iu drejtuar liderëve evropianë në Këshillin Europian.

“Putini nuk e ka shkatërruar Ukrainën dhe nuk e ka bërë Evropën të duket humbëse. Në çdo çështje të rëndësishme ku Evropa ka ndërhyrë për të mbrojtur veten, mënyrën e saj të jetesës dhe Ukrainën, Evropa ka pasur të drejtë dhe ka prodhuar rezultate konkrete. Rusia ka humbur fjalë për fjalë në gjithçka që ka tentuar të përdorë për të na kërcënuar, për të na shkatërruar dhe për të përçarë Evropën. Dhe Evropa e ka çmilitarizuar armën ruse të gazit. Kontinenti nuk lejon më që Moska ta manipulojë përmes energjisë. Dhe ky është një rezultat historik, sipas mendimit tim, diçka që vetëm pak vite më parë dukej pothuajse e pamundur,” shtoi ai.

“Rusia shpresonte që mbështetja mbrojtëse evropiane për Ukrainën dhe rritja e industrisë evropiane të mbrojtjes të shembeshin, por as kjo nuk ndodhi. Rusia u gëzua dhe shpresoi për rënien politike të Evropës kur ndryshoi administrata amerikane. Por, edhe një herë, Rusia dështoi. Udhëheqja e BE-së dhe shumë liderë kombëtarë bënë atë që duhej për të mbrojtur interesat evropiane. Dhe Evropa ka mësuar të neutralizojë forcat politike toksike që Moska ka financuar për vite me radhë për të përçarë dhe dobësuar BE-në,” përfundoi Zelensky.

Në ditën e Këshillit Evropian që do të vendosë për përdorimin e aseteve ruse të ngrira, Banka Qendrore e Rusisë paralajmëron se do të padisë bankat evropiane në gjykatat e arbitrazhit rus për të kërkuar dëmshpërblim për fitimet e humbura si pasojë e bllokimit dhe përdorimit të paligjshëm të aseteve të saj.

Në një njoftim të shkurtër për shtyp, Banka Qendrore ruse deklaroi se, “në lidhje me përpjekjet aktuale për të sekuestruar dhe përdorur në mënyrë të paligjshme” pasuritë e saj, do të ndërmarrë veprime ligjore për të “rikuperuar dëmet nga bankat evropiane në një gjykatë arbitrazhi ruse”, duke kërkuar jo vetëm vlerën e “aseteve të mbajtura në mënyrë të paligjshme”, por edhe “fitimet e humbura”.

Javën e kaluar, BE-ja nisi një procedurë për të ngrirë për një afat të pacaktuar rreth 210 miliardë euro asete ruse të bllokuara në Evropë, të cilat pritet të përdoren si garanci për një hua prej 90 miliardë eurosh për Kievin.

Si përgjigje, Rusia paralajmëroi masa të mundshme nëse fondet e saj do të përdoren për të mbështetur Ukrainën. Si masë hakmarrëse, ndër të tjera, Moska po shqyrton mundësinë e konfiskimit të pasurive perëndimore të mbetura në territorin e saj.

Banka Qendrore e Rusisë ka ngritur një padi prej 229 miliardë dollarësh kundër depozitarit belg Euroclear, i cili mban asetet ruse të ngrira; seanca e parë është parashikuar për në mesin e janarit. Ndërkohë, janë përgatitur masa për të thjeshtuar sekuestrimin e pronave të huaja në përgjigje të “veprimeve armiqësore”.

Një takim mes përfaqësuesve rusë dhe amerikanë mbi luftën në Ukrainë do të zhvillohet këtë fundjavë në Miami, Florida. Këtë e njoftoi një zyrtar i Shtëpisë së Bardhë. Presidenca amerikane nuk ka dhënë detaje mbi përbërjen e delegacioneve.

Sipas Politico, SHBA-të do të përfaqësohen nga i dërguari i tyre në Ukrainë, Steve Witkoff, dhe dhëndri i presidentit Donald Trump, Jared Kushner, ndërsa Rusia pritet të dërgojë të dërguarin e saj ekonomik të Kremlinit, Kirill Dmitriev.

Ky raund i ri bisedimesh vjen pasi presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka vërejtur “progres” drejt një kompromisi mes Kievit dhe Uashingtonit mbi përmbajtjen e një plani për t’ua propozuar Moskës për të ndalur luftimet, pas takimeve të zhvilluara në Berlin të dielën dhe të hënën mes zyrtarëve amerikanë, ukrainas dhe evropianë.

Megjithatë, Zelensky paralajmëroi se, sipas tij, Rusia po përgatitet për një tjetër “vit lufte” në 2026.

Të premten dhe të shtunën do të zhvillohet gjithashtu një raund i ri bisedimesh mes Ukrainës dhe SHBA-ve në kuadër të negociatave për paqen. Këtë e njoftoi Zelensky këtë mëngjes para gazetarëve, pa dhënë detaje mbi përbërjen e delegacionit.

“Të premten dhe të shtunën, ekipi ynë do të jetë në Shtetet e Bashkuara; ata janë tashmë në rrugë dhe amerikanët po i presin atje. Nuk e di se kush tjetër mund të jetë prezent, ndoshta do të ketë edhe evropianë”, tha Zelensky.

Nuk janë parashikuar takime trilaterale SHBA-Rusi-Ukrainë.

“E rëndësishme është që të gjejmë një zgjidhje financimi për Ukrainën. Preferenca e Greqisë është qartë në favor të huasë për riparimet. Marrim në konsideratë faktin se asetet ruse janë tashmë të ngrira në mënyrë të përhershme, gjë që mendoj se është një deklaratë politike shumë e rëndësishme që i kemi dërguar të gjitha palëve të përfshira. Dhe përkrah shumë pikën e ngritur nga presidenti i Këshillit Evropian se nuk duhet të largohemi nga Brukseli dhe nga salla ku takohemi pa gjetur një zgjidhje që të jetë ligjërisht e vlefshme dhe që zgjidh problemet e financimit të Ukrainës.” Kështu deklaroi kryeministri grek Kiriakos Mitsotakis gjatë hyrjes në mbledhjen e Këshillit Evropian në Bruksel.

Udhëheqësit evropianë nuk do ta lënë samitin e BE-së të kësaj jave pa një vendim përfundimtar për të garantuar nevojat financiare të Ukrainës për vitet 2026–2027, deklaroi të enjten Antonio Costa, president i Këshillit Evropian. “Ne nuk do të largohemi kurrë nga Këshilli pa një vendim përfundimtar për të garantuar nevojat financiare të Ukrainës”, tha Costa këtë mëngjes para gazetarëve.

“Garanci për çfarë? Ideja është plotësisht budallaqe: ka dy vende në luftë, nuk është BE-ja, janë Rusia dhe Ukraina. Dhe dikush, Bashkimi Europian, dëshiron t’i marrë paratë njërës palë ndërluftuese dhe t’ia japë palës tjetër: kjo është hyrje direkte në luftë. Prandaj kryeministri belg ka të drejtë: nuk duhet ta bëjmë këtë.” Kështu deklaroi kryeministri hungarez Viktor Orbán me mbërritjen e tij në samitin e liderëve të BE-së.

Sa i përket deklaratave sipas të cilave propozimi për një hua riparimi për Ukrainën, e bazuar në asetet ruse të ngrira, nuk është më në tryezën e samitit, Orbán sqaroi se në fakt propozimi është “vrarë”, sepse “nuk ka një nivel të mjaftueshëm mbështetjeje pas tij”.

Foto: Selia e Euroclear, Bruksel

Asetet e ngrira ruse përfaqësojnë 300-350 miliardë dollarë në rezervat e Bankës Qendrore Ruse që, pas pushtimit të Ukrainës, u bllokuan nga vendet e G7 dhe Bashkimi Evropian në bankat dhe depozitat perëndimore.

Nga këto, afërsisht 190-210 miliardë euro janë depozituar në Evropë, kryesisht në Euroclear në Belgjikë, dhe afërsisht 100-110 miliardë dollarë mbahen në Shtetet e Bashkuara, kryesisht në formën e obligacioneve qeveritare amerikane. Pjesa tjetër mbahet në Japoni, Kanada, Mbretërinë e Bashkuar, Australi dhe vende të tjera.

BE-ja dëshiron t'i përdorë këto para për të financuar rindërtimin e Ukrainës dhe për t'i lejuar Kievit të shlyejë kreditë e tij ndaj Evropës. Por Rusia i konsideron këto asete si pronë sovrane të paprekshme. Prandaj kërcënon me një hakmarrje të ashpër nëse ato përdoren në dobi të Ukrainës. Përdorimi i aseteve është gjithashtu një nga pikat kryesore të negociatave që synojnë arritjen e paqes.

Dronët ukrainas goditën një anije cisternë nafte në Portin e Rostovit gjatë natës së 18 dhjetorit, njoftuan zyrtarët lokalë në Oblastin e Rostovit të Rusisë.

Si pasojë e sulmit të paktën tre persona u vranë dhe disa të tjerë u plagosën. Ushtria ukrainase nuk ka komentuar ende mbi sulmin e raportuar.

Sulmi vjen pas një serie operacionesh ukrainase që synojnë infrastrukturën ruse të naftës dhe të ashtuquajturën " flotë në hije " të Rusisë - duke iu referuar qindra cisternave të vjetra, shpesh të pasiguruara ose të mirëmbajtura dobët, të përdorura për transportin e produkteve ruse të naftës nën flamujt e vendeve të tjera.