'Mësim' nga IPA dhe IPARD, qeveria strategji për të mbrojtur fondet e BE: Hetim 'pa radhë' abuzimeve, IT e sofistikuar për të 'kapur' shkeljet

S’ka para pa siguri, madje asnjë qindarkë e taksapaguesve të BE-së nuk duhet të humbasë dhe duhet të rikuperohet nëse është keqpërdorur nga institucionet shqiptare. Këto kushte të Bashkimit Evropian kanë vënë në lëvizje qeverinë e cila ka miratuar strategjinë 2025-2030, për mbrojtjen e fondeve të BE-së nga keqpërdorimi.

Jo vetëm pas një përvoje dyshimesh për abuzime me fondet e IPARD II por edhe një sërë shkeljesh të identifikuara me fondet IPA të paraantarësimit, kanë bërë që Ministria e Financave në bashkëpunim me ndërkombëtarët të hartojë strategjinë 5-vjeçare ku ka listuar një sërë masash që do të ndërmerren për të mbrojtur interesat financiare të BE si dhe për të parandaluar mashtrimet.

“Strategjia fokusohet në identifikimin e risqeve ndaj të cilave mund të jenë ekspozuar fondet e BE-së, si dhe në përmirësimin e sistemeve të menaxhimit të kontrollit të brendshëm, në funksion të parandalimit të shfaqjes së këtyre parregullsive”, thuhet në relacion.

Strategjia e ndërtuar në 5 shtylla, ka prioritet edhe përfitimin e fondeve të humbura në të kaluarën për shkak të abuzimeve, si rasti i IPARD.

“Fakti që autoritetet kombëtare nuk arrijnë të rikuperojnë të gjitha ose një pjesë të fondeve nuk do ta pengojë Komisionin të rikuperojë fondet nga Shqipëria”, thuhet në strategji.

Auditimi i BE-së për masat e marra në kuadër të forcimit të kontrollit për rastin ‘IPARD’, do të mbyllen në 6-mujorin e dytë të këtij viti. Në strategji thuhet se në total në Shqipëri përgjatë viteve 2020-2024 janë identifikuar 199 parregullsi nga të cilat 146 të raportuara gjatë zbatimit të Programit IPARD dhe 53 të raportuara në Programin IPA. Me fondet e IPARD, janë bërë shpenzime të papërshtatshme dhe nuk janë respektuar kushtet e kontratës, ndërsa me ato të IPA-s ka pasur shpenzime të papranueshme dhe konflikte interesi.

Për këtë arsye një grup pune i ngritur në Ministrinë e Financave do të bëjë një analizë të kuadrit ligjor që rishikohet në përputhje me mbrojtjen e interesave të BE.

“Forcimi i kuadrit ligjor të Shqipërisë do të jetë një fokus thelbësor, për të parandaluar më mirë konfliktet e interesit, për të rritur transparencën në shpenzimet publike dhe për të forcuar ndjekjen penale të rasteve të mashtrimit”, thuhet në strategji.

Hetimet për rastet e dyshuara të mashtrimit me fondet e BE-së, nuk do të presin as ‘radhën’ por drejtësia do t’i hetojë me prioritet.

“Analiza do të trajtojë gjithashtu mënyrën sesi organet hetimore, të tilla si AFCOS, Prokuroria, SPAK-u, Policia e Shtetit etj, të bashkëpunojnë efektivisht me autoritetet gjyqësore për të siguruar që aktivitetet mashtruese, veçanërisht ato që prekin interesat financiare të BE-së, të ndiqen penalisht shpejt dhe në mënyrë të efektshme”, vijon strategjia.

Një masë tjetër që do të ndërmerret është edhe integrimi i një sistemi IT i sofistikuar (ARACHNE) që përdor Komisioni Evropian, në të cilin do të hidhen të dhëna mbi projektet e përdorimin e fondeve të BE-së nga shtetet.

Përmes këtij sistemi që deri më tani përdoret vetëm nga shtetet anëtare të BE-së, por që nga 2028-ta e kanë detyrim ta përdorin të gjitha shtetet që marrin fonde nga BE, synohet të ndihmohen autoritetet shqiptare në zbulimin e parregullsive apo mashtrimeve.

“Ndërsa Shqipëria i afrohet anëtarësimit në BE, institucionet e saj duhet të përgatiten të menaxhojnë programe më të mëdha dhe më komplekse të financuara nga BE-ja. Kjo do të përfshijë ngritjen e vazhdueshme të kapaciteteve, futjen e teknologjive më të sofistikuara të zbulimit dhe parandalimit, dhe përditësime të rregullta të procedurave të brendshme për t'u përafruar me rregulloret në zhvillim të BE-së”, vijon më tej strategjia.

Vetëm kështu thuhet në strategji Shqipëria do të rrisë kapacitetin e saj për të mbrojtur interesat financiare të BE-së, duke i hapur rrugën një sistemi transparent dhe të përgjegjshëm që do të mbështesë aspiratat për anëtarësim në BE.

G.M./S.B/Shqiptarja.com
Komento

KUJDES! Nuk do të publikohen komente që përmbajnë fjalë të pista, ofendime personale apo etiketime mbi baza fetare, krahinore, seksuale apo që shpërndajnë urrejtje. Në rast shkelje të rëndë të etikës, moderatorët e portalit mund të vendosin të bllokojnë autorin e komentit, të cilit do t'i ndalohet nga ai moment të komentojë te Shqiptarja.com

Komente

  • Sondazhi i ditës: 21 Mars, 10:09

    Sa e dëshironi integrimin e Shqipërisë në Bashkimin Europian?



×

Lajmi i fundit

‘S’ta dal dot as me fabrikë duhani mo!”, Basha i kthen mesazhin e ‘dashurisë’ Ramës: Çyrbja ka fillu me fol, s’i mbushet mendja veç me cigare atij! Ku e ke Gjush akulloren?

‘S’ta dal dot as me fabrikë duhani mo!”, Basha i kthen mesazhin e ‘dashurisë’ Ramës: Çyrbja ka fillu me fol, s’i mbushet mendja veç me cigare atij! Ku e ke Gjush akulloren?