Pasardhësja e Mid’hat Frashërit: Të studiohet edhe veprimtaria e tij, në asnjë kohë se ka dashur vëlla-vrasjen

Në përfundim të Kongresit të Manastirit, kryetar i të cilit u zgjodh njëzëri 110 vjet më parë Mid’hat Frashëri u themelua edhe revista “Diturija”. Kjo revistë u themelua nga Mid’hat Frashëri me pseudonimin letrarë Lumo Skendo.Në nderim të kësaj date, por edhe të figurës së Mid’hat Frashërit, u mbajt konferenca shkencore në të cilën morën pjesë intelektualë edhe historianë. Drejtoresha e Bibliotekës Kombëtare ndali tek rëndësia e madhe, që ka pasur krijimi i kësaj reviste në mbrojtjen e vetëdijes identitare.

Diturija’ u profilua si një nga zërat më specifikë të shkrimit edhe të propagandimit të dijes elitare mbi kombin, gjuhë, histori, mënyrë edhe shprehi jetese, mendësi edhe tradita, dije e thellë e dokumentuar, e sprovuar sikundërse mbërritëm ta dëgjojmë deri tani qindra tituj bibliografik, mijëra citime edhe referenca arkivore, edhe në lexime kritike të një shprehie të lartë shkencore edhe diturore. Pjesa më thelbësore  Mid’hat Frashërit në shqip u karakterizua nga pasioni i dijes, i përcjelljes së saj sa më cilësisht tek lexuesi shqiptar. Ai e kishte qysh herës se dinjiteti i njeriut edhe i kombit, ëndrra e njeriut lidhej tashmë pazgjidhshmërisht me diturinë, prej së cilës do të mbruhej vetëdija identitare.

Persida Asllani, drejtoresha e Bibliotekës Kombëtare

Studiuesi Uran Butka teksa e cilëson Mid’hat Frashërin, si bibliografin më të madh shqiptar,  botimin e kësaj reviste e quan një pasuri kombëtare

 E vlerësoj këtë botim, jo vetëm për pasurinë kulturore, por edhe si një botim anastatik dhe shumë të mirë. Vet Mid’hat Frashëri shkruante për synimet e revistës “Ditutrija”: Programi edhe qëllimi ynë është që të bëjmë një revistë të dobishme, pak a shumë për të gjithë këndosnjësit, për nxënësit, studentët, mësonjësit, si edhe për amatorët e këndimit edhe të nxënit. Të japim një land të këndshme për një ushqim moral për çdo intelektual. Kjo qëndron edhe për ditët e sotme edhe për ditët e nesërme. Diturija është një enciklopedi e jetës shqiptare, e ngjarjeve historike e dijes edhe e kulturës shqiptare, e personaliteteve shqiptare edhe të huaja. Një perlë e kulturës sonë”.

Uran Butka, studiues

Ndërsa, pasardhësja Frashëllinjëve jo vetëm ndihet krenare që figura e Mid’hat Frashërit (1880-1949) po nderohet, por edhe që në muajin nëntor mbërrijnë eshtrat e tij në Shqipëri

 Unë ndihem shumë e gëzuar edhe shumë krenare, që del në dritë vepra e Mid’hat Frashërit, që ishte daja i mamasë sime. Më bëhet qejfi, që kjo vepër si ccdo vepër e tij të zërin vendin e merituar në të gjithë kohës.

Najada Petrela, pasardhëse e Mid’hat Frashërit

Po për rikthimin e eshtrave?

Është një finalizim i dëshirës së tij, që deshi që eshtrat e tij të ishin në atë kopshtin e vogël të akademisë që donte të krijonte, por që nuk u krijua. Ka qenë amaneti i tij që të ishte në Shqipëri. Rruga për në këtë ditë, ka qenë një vendim i qeverisë edh enjë iniciativë shumë e vyer e Uran Butkës, që është edhe promovuesi i të gjithë veprës së Mid’hat Frashërit, kjo mua më kënaq edhe më gëzon shumë. Përpjekjet janë bërë tani është finalizimi në nëntor kthehen eshtrat”.

Najada Petrela, pasardhëse e Mid’hat Frashërit

Ajo shpreh dëshirën që veprimtaria e tij të studiohet edhe më tepër, edhe mos të përbaltet sikundër është bërë gjatë luftës

Veprimtaria e tij ka nisur që në vitin 1912, që ishte firmëtar i Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë, që në atë moshë të re ka nisur aktivitetin e tij, tamam si një pasardhës i denjë i të atit, Abdyl Frashërit, edhe i frashëllinjëve të tjerë. Kjo është periudha shumë e vyer e tij, shumë e çmuar. Edhe periudha në kohë të Luftës ka vlerën e vet, pavarësisht përbaltjes që është bërë për këtë figurë, sepse ai në asnjë kohë nuk e ka dashur vëllavrasjen. Përpjekjet e tij duhet që të fokusoheshin vetëm kundër armikut edhe jo kundër njëri-tjetrit. Pavarësisht se ajo kohë e denigroi forcën e tij politike.

Najada Petrela, pasardhëse e Mid’hat Frashërit

Duhet që të studiohen më mirë gjërat. Rrënjosja 50-vjeçare në kujtesën e njerëzve, sepse ne jemi të prirur që të marrim më shumë të keqen, sesa të mirën. Më shumë mund të vëmë re një defekt, sesa disa gjëra të mira që mund të ketë një person. Kjo gjë duhet studiuar shumë. Duhet bërë një përpjekje, që veprat e tij të futen në kurrikulën e shkollës. Të ishte edhe një vepër e tij në të mesmen.

Najada Petrela, pasardhëse e Mid’hat Frashërit

Mit'hat Frashëri lindi në Janinë në vitin 1880. Ai ndërroi jetë në vitin 1949 në Neë York të Shteteve të Bashkuara të Amerikës aty ku prehen aktualisht eshtrat e tij.

/b.ha./Shqiptarja.com

TAG:
• midhat frasheri
• najada petrela
• kthimi i eshtrave