Ish-presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, ka deklaruar se Rusia dhe Ukraina duhet të fillojnë negociatat e menjëhershme, përndryshe kriza mund të kthehet në Luftën e Tretë Botërore dhe të shkaktojë shkatërrim global.  

“Ne duhet të fillojmë negociatat e menjëhershme për një fund paqësor të luftës në Ukrainë ose do të përfundojmë në Luftën e Tretë Botërore dhe nuk do të ketë më asgjë nga planeti ynë”, tha Trump ndërsa mbante një fjalim gjatë një mitingu në Minden, Nevada, të shtunën, siç citohet nga transmetuesi C-SPAN.  

Gjatë një mitingu në Nevada, Trump më pas kritikoi Joe Biden. 

"Po të kisha qenë president, Rusia nuk do të kishte pushtuar kurrë," tha ai, duke akuzuar Shtetet e Bashkuara se "pothuajse e kishin detyruar" Putinin të pushtonte Ukrainën. 

Kancelari gjerman Olaf Scholz dhe presidenti amerikan Joe Biden zhvilluan një bisedë telefonike të dielën ku ranë dakord se kërcënimet e fundit bërthamore të Kremlinit ishin "të papërgjegjshme" dhe mobilizimi i pjesshëm i tij "një gabim serioz", sipas një deklarate të qeverisë gjermane.

Thirrja telefonike gati një orëshe u fokusua në përgatitjet për takimet e ardhshme të G7-ës dhe G20-ës që do të trajtojnë pushtimin rus të Ukrainës dhe pasojat thuhet në deklaratë.

Scholz dhe Biden bien dakord se kërcënimet bërthamore të Kremlinit janë 'të papërgjegjshme' gjatë telefonatës. Në temën e sulmeve në tubacionet Nord Stream, të dy udhëheqësit ranë dakord se sabotimi i infrastrukturës kritike do të trajtohej me vendosmëri.

Presidenti rus, Vladimir Putin, ka akuzuar Ukrainën për sulmin në Urën e Krimesë dhe e ka konsideruar atë akt si “terrorizëm”. Putin ka thënë se forcat ukrainase të inteligjencës kanë pasur synim që të shkatërrojnë një pjesë të rëndësishme të infrastrukturës civile të Rusisë.

Ai i ka bërë këto deklarata në një takim me shefin e Komitetit Hetues të Rusisë, Alexander Bastrykin. Rusia e ka aneksuar Gadishullin e Krimesë më 2014, ndërsa ura është lëshuar për qarkullim katër vjet më vonë.Më herët gjatë ditës së diel, Rusia ka rritur sigurinë në këtë urë - të vetmen që e lidh me Gadishullin ukrainas të Krimesë - pas shpërthimit të fuqishëm të 8 tetorit në të.

Presidenti Putin ka urdhëruar Shërbimin Federal të Sigurisë (FSB) që të mbikëqyrë urën lidhëse. Sipas hetuesve rusë, tre persona kanë vdekur si pasojë e shpërthimit si dhe janë dëmtuar rëndë disa segmente rrugore.

Viktimat kanë qenë në një makinë afër kamionit-bombë që ka shpërthyer, kanë thënë autoritetet ruse. Bastrykin ka thënë se qytetarët rusë dhe disa shtete të huaja kanë ndihmuar në përgatitjet për sulm.Zyrtarët rusë kanë thënë po ashtu se kanë nisur menjëherë punimet për të rregulluar segmentet e dëmtuara rrugore.

E konsideruar nga mediat ruse si “ndërtimi i shekullit”, ura është konsideruar kyçe për bartjen e pajisjeve ushtarake, municionit dhe ushtrisë, në jug të Ukrainës, prej shpërthimit të luftës në këtë shtet, në fund të muajit shkurt. Vetë Putin e quan luftën si “operacion special ushtarak” për të çmilitarizuar Ukrainën.

Perëndimi është përgjigjur ndaj Rusisë, duke goditur ekonominë e këtij shteti me sanksione të ashpra.

Si pasojë e luftës kanë vdekur mijëra persona dhe miliona të tjerë janë zhvendosur nga shtëpitë e tyre./REL

Presidenti rus Vladimir Putin do të mbajë një takim operacional të Këshillit të Sigurimit të hënën, dhe kjo vjen pas shpërthimit masiv në një urë strategjike kyçe që lidh Krimenë dhe Rusinë.

Takimi në vetvete nuk është i jashtëzakonshëm, pasi Putin mban rregullisht takime operacionale me Këshillin e Sigurimit, zakonisht në baza javore, sipas TASS. Po ashtu, kjo vjen vetëm disa ditë 'pas një poshtërimi të madh' për Presidentin rus, kur një shpërthim i rëndë dëmtoi një pjesë të rrugës, në urën hekurudhore midis Krimesë së aneksuar dhe urës dhe Federatës Ruse.

Axhenda nuk është bërë publike, takimi vjen në një “udhëkryq strategjik” për Kremlinin, i cili “mbase do duhet të bëjë disa zgjedhje” pasi pushtimi brutal i Ukrainës nga Rusia është lëkundur pas një muaji pengesa ushtarake.

Një pjesë e trafikut rrugor dhe trafikut të trenave ka rifilluar në urën me  një vlerë prej 3.7 miliardë dollarësh.

Kievi nuk ka marrë përgjegjësinë për shpërthimin në urën e madhe 19 kilometra (rreth 12 milje), e cila u ndërtua pasi Moska aneksoi Gadishullin e Krimesë të Ukrainës në 2014, një aneksim i konsideruar nga Perëndimi si i paligjshëm. Kalimi u hap nga vetë Putini në vitin 2018 dhe reagimi ukrainas ndaj shpërthimit ka qenë i gëzuar dhe triumfues.

Në një akt të mundshëm hakmarrjeje, një raund sulmesh me raketa ruse në qytetin jugor të Ukrainës, Zaporizhzhia, vranë 12 të dielën herët, sipas Kyrylo Tymoshenko, Zëvendës Shef i Zyrës së Presidentit të Ukrainës.

Të paktën 87 civilë, përfshirë 10 fëmijë, u plagosën, tha të dielën Oleksandr Starukh, kreu i administratës ushtarake rajonale të Zaporizhzhia.

Ushtria e Ukrainës ka bërë përparime në një kundërofensivë dramatike ku ka rimarrë 2,400 kilometra katrorë territor në rajonin Kherson në jug të vendit “që nga fillimi i luftës në shkallë të gjerë”, tha të premten një zyrtar i lartë ukrainas, dhe Trupat ukrainase janë duke u përgatitur për përparime të mëtejshme në Luhansk të mbajtur nga forcat ruse aktualisht të lindje të Ukrainës.

Por me një ofensivë të papritur dhe të suksesshme ukrainase vijnë shqetësimet se Putini do të përshkallëzojë luftën e Rusisë në Ukrainë me presidentin amerikan Joe Biden që shpreh frikën e përdorimit të mundshëm të armëve të shkatërrimit në masë.

"Për herë të parë që nga kriza e raketave Kubane, ne kemi një kërcënim të drejtpërdrejtë të përdorimit (të një) arme bërthamore nëse në fakt gjërat vazhdojnë në rrugën që po shkojnë," paralajmëroi Biden gjatë një fjalimi në një mbledhje fondesh demokratike në Nju Jork të premten.

"Unë nuk mendoj se ka ndonjë gjë të tillë si aftësia për të (përdorur) lehtësisht një armë bërthamore taktike dhe për të mos përfunduar me Armageddon.", shtoi ai.

Zëdhënësi i Kremlinit  Dmitri Peskov ka deklaruar sot se Bashkimi Evropian do t vuajë  pasojat e refuzimit të gazit rus për 20 vite dhe se Shtete e Bashkuara të Amerikës po përfiton nga kriza energjetike e Evropës duke e shitur gazin e saj "tre herë më shtrenjtë". 

“Evropa do të vuajë nga pasojat negative të refuzimit të energjisë ruse për 10-20 vitet e ardhshme”, deklaroi Peskov.

“Dhe përsëri vendimi për të futur kufirin e çmimit për energjinë ruse i miratuar nga BE me nxitjen e Shteteve të Bashkuara mund të destabilizojë tregun global të energjisë”, tha Peskov duke iu referua vendimit të OPEC + për të reduktuar prodhimin e naftës si "një fitore të sensit të mirë".

Zëdhënësi i sigurisë kombëtare të SHBA-së tha se paralajmërimet e fundit të Presidentit Joe Biden për "Armageddon" të mundshëm në lidhje me referencat e vazhdueshme të Presidentit rus Vladimir Putin për arsenalin e tij bërthamor nuk bazoheshin në ndonjë zhvillim specifik dhe se Shtëpia e Bardhë nuk sheh një kërcënim të afërt.

“Për momentin, asgjë nuk tregon se presidenti rus, Vladimir Putin ka vendosur të përdorë armë bërthamore në Ukrainë dhe deklaratat e fundit të presidentit amerikan, Joe Biden për rrezikun e një Harmagedoni “atomik” reflektojnë aksionet shumë të larta”, deklaroi  Kirby.

“Këto komente nuk bazoheshin në inteligjencë të re apo të freskët apo indikacione të reja se zoti Putin ka marrë një vendim për të përdorur armë bërthamore dhe, sinqerisht, ne nuk kemi asnjë tregues se ai ka marrë një vendim të tillë”,  tha John Kirby për  'Good Morning America'.

"As nuk kemi parë ndonjë gjë që do të na jepte pauzë për të rishqyrtuar qëndrimin tonë strategjik bërthamor në përpjekjet tona për të mbrojtur interesat tona të sigurisë kombëtare dhe ato të aleatëve dhe partnerëve tanë," shtoi Kirby, duke përmendur premtimin e presidentit se "as ne dhe as Aleatët do të frikësohen nga kjo.", shtoi Kirby. 

Qeveria amerikane ka shpenzuar 290 milionë dollarë për ilaçet e sëmundjes së rrezatimit, teksa kërcënimi i një Putini të pushtuar duke lëshuar armë bërthamore rritet.

Investimi i SHBA-së në përgatitjen e luftës bërthamore vjen në kohën e asaj që Presidenti Biden e ka përshkruar si rrezikun më të lartë bërthamor që nga kriza e raketave Kubane e vitit 1962. Por, qeveria tha se blerja e pilulave Nplate nuk kishte asnjë lidhje me të.

Një zëdhënës i Departamentit të Shërbimeve Njerëzore në Uashington, i cili njoftoi vendimin, i tha Daily Telegraph: “Kjo është pjesë e punës sonë të vazhdueshme për gatishmërinë dhe sigurinë radiologjike. Nuk është përshpejtuar nga situata në Ukrainë.” Pilulat Nplate përdoren për të trajtuar sindromën akute të rrezatimit, një nga kërcënimet më të rrezikshme të shkaktuara nga shpërthimet bërthamore.

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelenskiy, është zotuar se ata që urdhëruan dhe lëshuan sulmet "të pamëshirshme" në qytetin juglindor të Ukrainës, Zaporizhzhia, do të mbahen përgjegjës.

 “Sërish sulme të pamëshirshme ndaj civilëve. Në ndërtesat e banimit, pikërisht në mes të natës. Tashmë janë 12 të vdekur. 49 të plagosur në spital, 6 prej tyre fëmijë. Poshtërsia absolute e të gjithëve, e keqja absolute, çnjerëzorë dhe terroristë. Nga ai që dha këtë urdhër dhe nga të gjithë ata që e ndoqën këtë urdhër, do të mbajnë përgjegjësi. Një domosdoshmëri! Para ligjit dhe para popullit”, ka shkruar ai në një postim në Facebook.

Ministria e Punëve të Jashtme e Ukrainës ka lëshuar një deklaratë në përgjigje të pretendimeve se mund të planifikonte një sulm ndaj Bjellorusisë.Udhëheqësi autoritar i Bjellorusisë, Alexander Lukashenko, ka shprehur mbështetjen e tij për pushtimin rus të Ukrainës në muajt e fundit.

Bjellorusia mbështetet financiarisht dhe politikisht tek Rusia - Mbështetja e Putinit për Lukashenkon e ndihmoi atë të largonte një reagim ndërkombëtar pas goditjes së tij ndaj protestave antiqeveritare në 2020. Përpara se Rusia të pushtonte Ukrainën në shkurt, ajo dislokoi mijëra trupa në Bjellorusi nën pretekstin e stërvitjeve ushtarake, përpara se t'i dërgonte përtej kufirit. MPJ e Ukrainës tha se ambasadori i saj në kryeqytetin e Bjellorusisë Minsk ishte i ftuar në Ministrinë e Punëve të Jashtme të Bjellorusisë dhe i dorëzoi një notë diplomatike.

“Në shënim, pala bjelloruse pretendonte se Ukraina dyshohet se po planifikon një sulm në territorin e Bjellorusisë. Ky informacion nuk përputhet me realitetin. Ne refuzojmë kategorikisht një tjetër insinuatë të regjimit bjellorus. Nuk përjashtojmë që dorëzimi i notës diplomatike të jetë pjesë e planit të Federatës Ruse për të kryer një provokim për të akuzuar më tej Ukrainën. I bëjmë thirrje popullit bjellorus që të mos i nënshtrohet provokimeve. Ukraina nuk ka shkelur kurrë territore të huaja. Ne i përmbahemi rreptësisht normave dhe parimeve themelore të së drejtës ndërkombëtare dhe Kartës së OKB-së.

Shpërthimi i urës së Krimesë mund të ketë ndikim 'të rëndësishëm' në forcat ruse, thotë Ministria e Mbrojtjes e Britanisë së Madhe.  Dëmi nga shpërthimi i së shtunës në urën Kerç në Krime mund të ketë një ndikim "të rëndësishëm" në "aftësinë tashmë të tendosur të Rusisë për të mbështetur forcat e saj" në Ukrainën jugore.

Ministria e Mbrojtjes tha se shpërthimi "ka të ngjarë të prekë Presidentin Putin" për arsye duke përfshirë se ai erdhi disa orë pas ditëlindjes së tij të 70-të dhe se ai personalisht sponsorizoi dhe hapi urën dhe kontraktori i saj i ndërtimit ishte një mik fëmijërie.

Ministria tha se kalimi hekurudhor i urës kishte luajtur një rol kyç në lëvizjen e automjeteve të rënda ushtarake në frontin jugor gjatë pushtimit rus të Ukrainës.

Shkalla e dëmtimit në vendkalimin hekurudhor ishte e pasigurt, tha ai, por çdo ndërprerje serioze në kapacitetin e saj do të kishte "shumë gjasa" të ndikojë ndjeshëm forcat ruse në jug të Ukrainës.

Granatimet në qytetin juglindor të Ukrainës, Zaporizhzhia, kanë vrarë të paktën 17 persona, ka thënë zyrtari i qytetit Anatoliy Kurtev.

Anton Gerashchenko, një këshilltar i lartë presidencial i Volodymyr Zelenskiy, tha se shifrat paraprake sugjeronin 17 të vdekur dhe 40 të plagosur pas një sulmi në banesa banimi. "Rusët nuk janë në gjendje të përgjigjen në fushën e betejës dhe për këtë arsye godasin qytetet në pjesën e pasme," tha ai. Qyteti shtrihet 125 km (80 milje) nga centrali bërthamor i mbajtur nga Rusia që është më i madhi në Evropë.

Pas shpërthimit në Urën e Krimesë, Rusia ka marrë masa për të rritur sigurinë.  Presidenti Vladimir Putin ka urdhëruar tani Shërbimin Federal të Sigurisë të vendit (FSB) të mbikëqyrë lidhësin kyç me gadishullin e pushtuar. Ura është gjithashtu një simbol kryesor i aneksimit rus të Krimesë nga Ukraina në vitin 2014.  Zyrtarët thanë se puna për rregullimin e pjesëve të dëmtuara do të fillojë menjëherë.

Zëvendëskryeministri rus urdhëroi që pjesët e shkatërruara të urës të hiqen menjëherë dhe tha se zhytësit do të fillojnë të hetojnë dëmet poshtë vijës ujore të dielën në mëngjes. E përshëndetur nga mediat ruse si "ndërtimi i shekullit", ura ka qenë vendimtare për Rusinë për lëvizjen e pajisjeve ushtarake, municioneve dhe trupave në Ukrainën jugore.

Por imazhet e reja satelitore të publikuara të shtunën treguan tym dhe zjarr pranë zonave të shembura të urës 19 km (12 milje), e cila u hap me shumë bujë katër vjet pasi Moska aneksoi Krimenë. Meqenëse luan një rol strategjik në luftë, autoritetet ukrainase kanë thënë se është një objektiv legjitim, pasi zotohen të rimarrin gadishullin.

Zyrtarët ukrainas iu përgjigjën me miratim të fshehtë ndaj shpërthimit - por nuk kanë treguar se forcat e tyre ishin pas sulmit. Presidenti Volodymyr Zelensky e pranoi incidentin në fjalimin e tij të natës të shtunën, duke thënë: "Sot nuk ishte një ditë e keqe dhe kryesisht me diell në territorin e shtetit tonë".

Ministria ruse e Mbrojtjes po kritikohet nga aktorë të ndryshëm brenda vendit, thuhet në një raport të fundit të zbulimit britanik, postuar në Twitter të shtunën nga ministria britanike e Mbrojtjes. Kritikat në rritje janë rezultat i problemeve të vazhdueshme që po has Moska në dy javët e fundit në fushën e betejës në Ukrainë. Mes kritikëve është udhëheqësi çeçen Ramzan Kadyrov, pronari i kompanisë private ushtarake ‘Wagner Group’, Yevgeny Prigozhin, prezantues televizivë të njohur për lidhjet e tyre me qeverinë, yje të muzikës pop dhe një komunitet gjithnjë e më i zëshëm blogerësh ushtarakë ultra-nacionalistë. Ministria britanike e Mbrojtjes tha se kritikat janë të përqendruara tek komanda e lartë ushtarake dhe jo udhëheqësit e lartë politikë, por ajo përfaqëson një prirje të shprehjes publikisht të mospajtimit me institucionet ruse.

Ndërkohë Moska njoftoi se një kamion nga shpërthyer në një urë që lidh Krimenë me Rusinë, duke shkaktuar dëmtim të saj. Deri tani askush nuk ka marrë përgjegjësinë për shpërthimin, por Mykhailo Podolyak, këshilltar i presidentit ukrainas Volodymyr Zelenskyy, postoi në Twitter një foto të urës së dëmtuar ku shkruhej "Krime, ura, fillimi. Çdo gjë e paligjshme duhet të shkatërrohet, gjithçka e vjedhur duhet t’i kthehet Ukrainës, gjithçka e pushtuar nga Rusia duhet marrë”. Rusia i ka përqendruar sulmet në ato zona të Ukrainës që pretendon se i ka aneksuar, përfshirë qytetin lindor Kharkiv dhe atë në jug të vendit Zaporizhia.

Kryetari i bashkisë së Kharkivit Ihor Terekhov shkruante në rrjetin social Telegram se sulmet me raketa goditën qendrën e qytetit të shtunën herët në mëngjes. Ai tha se si pasojë disa ndërtesa morën flakë mes tyre edhe një qendër mjekësore. Guvernatori i rajonit të Zaporizhias tha se forcat ruse goditën të premten me raketa kryeqytetin e këtij rajoni dhe për herë të parë përdorën drone Shahed-136 të prodhuar nga Irani. Numri i të vdekurve nga sulmet e mëparshme me raketa ndaj ndërtesave të banimit në qytetin e Zaporizhias ka arritur në 14. Në zona të tjera të aneksuara nga Moska, Ministria ruse Mbrojtjes njoftoi se forcat e saj kishin arritur të zmbrapsin trupat e Ukrainës pranë qytetit të Limanit dhe kishin rimarrë tre fshatra në tjetër rajon të Donetskut. Ministria tha se forcat ruse kishin arritur gjithashtu të pengonin përparimin e trupave ukrainase në disa fshatra në rajonin Khersonit./ VOA