Kryeministri Edi Rama ka dhënë një intervistë për gazetën gjermane ''Frankfurter Rundschau'', ku ka folur edhe për zhvillimet politike në vend si dhe për procesin e integrimit në BE. Kryeministri Edi Rama ka komentuar për herë të parë edhe protestën e Sali Berishës, të zhvilluar më 7 korrik. Kreu i qeverisë tha se protestat në Shqipëri nuk ishin të mundura për një kohë të gjatë, ndërsa sot janë absolutisht të nevojshme për një demokraci.
Intervista e plotë
Zoti Rama, si shumë politikanë të tjerë gjermanë, edhe kancelari Scholz është jurist. Ata nuk janë artistë, piktorë apo të kenë luajtur basketboll. A keni ju një qasje të ndryshme ndaj politikës?
Edi Rama: Mendoj se duhet të jemi të kujdesshëm me këto lloj kategorizimesh. Në çdo fushë ka njerëz të mirë dhe jo të mirë, ka të talentuar dhe të pa talentuar. Dyshoj se do të ishte ide e mirë të kishim artistë kudo në politikë.
Por, cila është receta juaj për sukses në politikë? Është kreativiteti apo këmbëngulja, ndoshta edhe dëshira për të gjetur një rrugë më pak të thjeshtë?
Edi Rama: Sigurisht që kërkohet kreativitet. Do të thoja se përkushtimi dhe vullneti janë po aq të rëndësishëm. Politika kërkon edhe shumë durim. Politikanët që janë të padurueshëm, janë të humbur.
Ku e mësuat durimin?
Edi Rama: Unë kam lindur njeri i paduruar. Ndoshta padurimi im më bëri ndihesha si i huaj për një kohë të gjatë - dhe që më në fund çoi në lëvizjen e demokracisë në diktaturën shqiptare, në të cilën u rrita. Për mua, politika ishte një kurs i vështirë përplasjeje me durimin. Sidomos kryesia e partisë. Udhëheqja e një partie është një detyrë herkuliane sepse ka kaq shumë interesa të ndryshme që duhet të përputhen. Kjo nuk ka të bëjë me artin dhe pikturën, por ka të bëjë me ngjyrat, format dhe harmonitë. Në qeverisje, çdo penel është një person, kjo është ajo që e bën atë kaq të komplikuar.
Ju e përfshitë artin në politikë kur u kujdesët që ndërtesat gri të Tiranës të lyheshin me ngjyra të ndritshme. Si ju lindi ideja?
Edi Rama: Kur u zgjodha kryetar i bashkisë së Tiranës, në vitin 2000, qyteti ishte në gjendje mjaft të keqe. Nëpër rrugë kishin mbetur vetëm 78 llampa. Qyteti në rritje e sipër kishte një buxhet prej vetëm rreth gjashtë milionë dollarë, që nuk mjaftonte për asgjë. Ndërtesat pa leje u shtuan gjithandej dhe nuk kishte asnjë rregull. Me paratë e Bashkimit Evropian më lindi ideja që gjatë rindërtimeve, të lyej një rrugë me pallate me ngjyra. Ideja u përhap tej e më tej, derisa më në fund Tirana u bë shumëngjyrëshe. Kjo jo vetëm që e zbukuroi qytetin, por në përgjithësi e përshpejtoi ndryshimin. Meqë ra fjala, ky ishte lajmi i parë i mirë që doli nga Shqipëria në botë, pas një kohe të gjatë.
Edhe sot e kësaj dite ka shumë klishe për Shqipërinë. Vend i panjohur në mes të Europës, hakmarrja, Kanuni në veri, izolimi, krimi dhe mafia. Çfarë klishe tjetër e karakterizon ende imazhin e Shqipërisë jashtë saj?
Edi Rama: Duhet kuptuar se Shqipëria e sotme është krejtësisht ndryshe nga Shqipëria e izoluar nën diktatorin Enver Hoxha, që dikur konsiderohej si “Koreja e Veriut e Europës”. Nuk kishim pothuajse asnjë kontakt me të huajt, madje edhe kur kishim, ishin me grupe marksiste-leniniste nga Gjermania, Franca apo Brazili. Kjo ishte e pabesueshme. Do t'ju jap një shembull: Shqipëria ishte një vend marksist-leninist nën një regjim stalinist. Në Aeroportin e Tiranës kishte një parukeri ku prisnin flokët të gjithë të ardhurit, sepse nuk lejoheshin flokët e gjata apo mjekra. Prandaj, as Karl Marksit nuk i duhej lejuar hyrja në vend. Nëse e merrni këtë si bazë, atëherë nuk kam asnjë dyshim. Asnjë vend në Evropë nuk ka ndryshuar më shumë në 30 vitet e fundit sesa Shqipëria. Më vjen mirë kur dëgjoj se Shqipëria duhet të jetë një fletë e bardhë. Shumicën e kohës dëgjoj atribuime krejt të ndryshme. Si gazetar, ju e dini që lajmet e këqija shpërndahen me shpejt se lajmet e mira. Shpresoj që imazhi i Shqipërisë jashtë vendit të ndryshojë. Unë shoh që ka gjithnjë e më shumë raporte pozitive për vendin tonë. Kjo jep shpresë.
Por kur shterohet shpresa? Shqipëria është kandidate zyrtare për anëtarësim në BE që nga viti 2014. Tetë vjet më vonë, negociatat nuk kanë filluar ende. Ne folëm për durimin. Sa i duruar jeni me Brukselin?
Edi Rama: Durimi ynë është i pashtershëm për këtë temë, sepse nuk kemi zgjidhje tjetër. Jemi mësuar. Shqipëria ka qenë gjithmonë lojë e fuqive të tjera dhe rrallëherë kemi patur mundësi të votojmë për veten tonë. Ne jemi një vend i vogël, kemi vuajtur shumë dhe nuk na kanë lënë të marrim vetë vendime. Tani, për herë të parë, ne kemi një zgjedhje të lirë. Ne jemi evropianë dhe duam të anëtarësohemi në BE, sepse jemi pjesë e kontinentit. Çfarëdo që të duhet, pa marrë parasysh sa kohë duhet, ne po i përmbahemi këtij qëllimi.
Si viktimë e agresionit rus, Ukraina ka një status të veçantë dhe mund të mbështetet te negociatat e shpejta. A nuk është zhgënjyese kjo?
Edi Rama: Jo, kjo është një situatë e jashtëzakonshme dhe BE-ja veproi drejt. Megjithatë, i thashë presidentit ukrainas Volodymyr Zelenskyy se mund të marrë shumë kohë. Maqedonia e Veriut është kandidate për anëtarësim prej 17 vitesh!
Maqedonia e Veriut dhe Shqipëria, janë të lidhura ngushtë kur bëhet fjalë për anëtarësimin. Bullgaria ka kohë që bllokon bisedimet e pranimit me Maqedoninë e Veriut dhe kjo ju ka ndikuar edhe juve. Ç'pritet më tej?
Edi Rama: Mënyra se si Bullgaria e trajtoi atë ishte një turp. Sofja na ka ndarë më shumë se sa na ka bashkuar. Shpresoj që kjo të ndryshojë tani.
A mendoni se keni mbështetje të mjaftueshme nga qeveria gjermane?
Edi Rama: Kam pasur raporte të mira me Angela Merkelin. Ajo e dinte shumë mirë potencialin, por edhe rreziqet në Ballkan. Ajo kishte një vizion dhe jam shumë i lumtur që Olaf Scholz po e çon më tej këtë vizion.
E keni fjalën për të ashtuquajturin Procesi i Berlinit për bashkëpunim më të mirë rajonal mes vendeve të Ballkanit Perëndimor?
Edi Rama: Po, Merkel ishte shumë e përkushtuar për këtë. Ne duam të rrisim tregtinë dhe të përmirësojmë marrëdhëniet me njëri-tjetrin. Shkoi mirë për një kohë, por më pas u lëkund. Gjithashtu sepse BE-ja nuk bëri gjithçka që mund të kishte bërë.
Për këtë arsye po bashkëpunoni më ngushtë me Serbinë? Beogradi kohët e fundit është kthyer sërish drejt Rusisë. A ju shqetëson kjo?
Edi Rama: Historia bën diferencën. Kemi vuajtur shumë nga Bashkimi Sovjetik dhe Kina. Kjo është arsyeja pse ne jemi pro amerikanë. Serbia ka një histori tjetër, por Beogradi nuk e mbështet në asnjë mënyrë luftën e Putinit. Por, presidenti serb, Aleksandër Vuçiç ka një problem, pasi ekonomia e Serbisë është shumë e varur nga gazi dhe nafta ruse.
A keni marrëdhënie të mira me të?
Edi Rama: Ne kemi një marrëdhënie të mirë personale edhe pse herë pas here nuk pajtohemi. Për shembull, ai thotë “e ashtuquajtura Kosovë”. Unë them “shteti i pavarur i Kosovës”. Ne tani i zgjidhim mosmarrëveshjet tona në një mënyrë të civilizuar.
Miliona shqiptarë jetojnë në disa shtete, përfshirë Kosovën. Fakti që Serbia ende nuk e njeh Kosovën a ndikon në integrimin e Shqipërisë në BE?
Edi Rama: Ne jemi një komb, i njëjti gjak dhe flasim të njëjtën gjuhë. Por, ne jetojmë në dy shtete. Pajtimi mes qytetarëve të Kosovës dhe Serbisë do të marrë kohë. Kush do ta kishte menduar se gjermanët dhe francezët do të ishin sërish partnerë të ngushtë kaq pak vite pas Luftës së Dytë Botërore? Vizioni dhe lidershipi politik nevojiten për të çuar përpara këtë proces. Por, ky proces do të ndodhë, jam i sigurt. Nuk ka kthim pas.
Qytetarët e Kosovës ende kanë nevojë për vizë për të hyrë në BE. Çfarë lidhje ka kjo me integrimin më të mirë të Ballkanit Perëndimor?
Edi Rama: Ky është turp për BE-në! Qytetarët e Kosovës janë të vetmit në kontinentin tonë që nuk lejohen të udhëtojnë të lirë. Ata kanë jetuar më parë në ish-Jugosllavi dhe Serbi dhe kanë qenë të lirë të udhëtojnë. Dhe tani? A janë të pavarur dhe të lirë nga diktatura apo çlirimtarët i mbajnë në një lloj burgu?
Së fundmi ka pasur protesta në Tiranë. A nuk jeni të shqetësuar se më shumë njerëz do të dalin në rrugë nëse inflacioni vazhdon të rritet dhe ushqimet bëhen më të shtrenjtë?
Edi Rama: Protestat në Shqipëri nuk ishin të mundura për një kohë të gjatë. Ato janë absolutisht të nevojshme për një demokraci. Nëse edhe Gjermania nuk mund ta mbrojë popullsinë e saj nga inflacioni, çfarë duhet ta bëjë Shqipëria? Ne kemi inflacionin më të ulët në rajon, ndonëse në kurriz të një recesioni.
Pavarësisht progresit ekonomik, shqiptarët po vazhdojnë të largohen nga vendi. Kjo duhet të jetë alarmuese për ju.
Edi Rama: Po. Fatkeqësisht, historia është eksporti ynë kryesor dhe kjo nuk është gjë e mirë. Më lejoni të përgjigjem. Ballkani nuk ka qenë kurrë një vend i mërzitshëm. Por ne, Ballkani, duam të bëhemi më te zakonshëm dhe më normal. Po aq të rëndomtë sa Bashkimi Evropian. Një vend është i zakonshëm kur gjithçka funksionon në mënyrë eficente si në Gjermani. Për shaka, dikush më tha një herë se mund të bëhesha kryebashkiak i Frankfurtit. Jo, më mirë jo, iu përgjigja. Sigurisht që ka gjëra që mund të përmirësohen këtu, por Frankfurti është një qytet i vendosur dhe i pasur. Çfarë duhet të qeverisësh në një vend të përsosur?
Po kryebashkiaku i Berlinit?
Edi Rama: Unë kam shumë lidhje në fushën e artit të Berlinit. Shumë nga miqtë e mi atje janë pak të zhgënjyer, ata thonë se qyteti është bërë pak provincial. Nuk mund të gjykoj. Ndoshta është bërë e mërzitshme.
Çfarë do të dëshironit të bënit pas karrierës suaj politike?
Edi Rama: Ndoshta të dizenjoj rrobat e mia si stilist.
Në Shqipëri apo jashtë saj?
Edi Rama: Në Shqipëri. Shqipëria mund të duket e mërzitshme. Por, jo aq sa për ta lënë.
Nga Thomas Kaspar & Martin Benninghoff
Komente
Lajme të tjera
-
Misioni diplomatik në Bruksel hap dyert për shqiptarët, Rama: Bëhu pjesë e 'Team Albania', kontribuo në anëtarësimin e vendit në BE
27 Nëntor, 16:25 -
Rama: Komisioni antikorrupsion do të jetë i përhershëm, pikë referimi për të gjitha institucionet! Do na garantojë suksesin për anëtarësimin në BE
27 Nëntor, 13:05 -
Siguria në shkolla/Rama njofton planin e masave: Kamera në shkolla dhe kontroll dixhital për çdo mjet metalik në çanta! Konsultime për mbylljen e TikTok dhe SnapChat
26 Nëntor, 13:58 -
Bulqizë/ Rama prezanton projektin transformues të zonës ushtarake: Dibra do kthehet në periferinë e gjelbër të kryeqytetit! Rruga e Arbrit drejt përfundimit, Tuneli i Murrizit pati marrje mësysh
26 Nëntor, 11:14 -
Bazuar në romanin e Ismail Kadaresë, 'Kthimi i Ushtrisë së Vdekur' një tjetër film që i nënshtrohet restaurimit 4K
26 Nëntor, 09:10 -
Operacioni i SPAK në Elbasan, Ngjela në Report Tv: SPAK në veprim, kriminaliteti i rritur te moshat e vogla! Berisha me regjim burgu, s’ka njerëz për të bërë revolucion
25 Nëntor, 19:01 -
Ylli Pata: Ajo që nuk u pa nga takimi i Edi Ramës në Londër!
25 Nëntor, 18:28
-
Nis puna për ndërtimin e Parkut Urban në Spitallë të Durrësit, Rama: Hapësirë rekreative, gjelbërim, pistë biçikletash dhe terrene sportive për fëmijë
25 Nëntor, 16:07 -
Trafikanti që mbështet Berishën: Nuk më lejuan të futesha në sallën ku Rama mbajti takimin! Isha i maskuar po më njohën
25 Nëntor, 13:01 -
Integrimi, BE i kërkon Shqipërisë qëndrimin për Kapitullin 6! Pritet të hapet brenda vitit
25 Nëntor, 11:31 -
Berisha nga ballkoni përdor vdekjen e 14-vjeçarit: Nesër nderojmë Martin Canin, të martën protestë në Tiranë! Rama dhunoi emigrantët në Londër
24 Nëntor, 20:29 -
Basha për takimin dhe antimitingun në Londër: Turp e faqja e zezë për Ramën dhe Berishën! Ata i duan shqiptarët mish për top, pazare dhe për pushtetin e tyre
24 Nëntor, 18:20
te ishte ai do plaste plumbi sheshit
PërgjigjuRedaksia I shkruan këto komente ? Shkruani dhe një për mua , edhe pro ramës pa problem se u bë kohë që na keni bllokuar komentet. Na është bërë ves jo për gjë.
PërgjigjuBerisha e kishte mendjen vete te vidhte popullin dhe jo ta zhvillonte po ta bente kete gje pale ku do ishim sot por perseri jemi krenare qe Z Rama po ben te pamunduren qe Shqiperia te jete ne vendin qe meriton
PërgjigjuJemi krenare qe Shqjperia po ndryshon dhe po krijon lidhje te forta me shtetet e tjera te botes gje e cila e ben vendin me te njohur
PërgjigjuEshte shume e vertete qe vendi yne ka ndryshuar shume dhe ka marre nje zhvillim te madh dhe kjo gje fale puneve te bera
PërgjigjuKy vend per shume vite ka qene nje rrumpalle e vertete por vitet e fundit po merr zhvillimin e duhur per qytetaret dhe per te gjithe turistet e huaj qe kane deshire te vizitojne vendin tone
PërgjigjuKy vend dhe qytetaret po shikojne hajer vetem fale punes qe ka bere zoti Rama dhe per kte i jemi mirenjohes
PërgjigjuDita dites po shikojme ndryshime te medha ne vendin tone qe i vijne ne ndihme qytareve dhe vendit
Përgjigjukeni ber nje pune shume te mire sepse shqiperia eshte zhvilluar shume fale jush
Përgjigjuaman vetem ate protesten e berishes mos e permend se ishte skandal fare
PërgjigjuShyqyr qe kemi Edin se te ishte per Berishen vendi do ishte lene ne meshire te fatit
PërgjigjuO SInan ja ke fut kot.Ne rast se e quan merite te Rames qe shqiperise mund ti hapen negociatat prej punes se Rames duhet te njohesh dhe punen e Berishes qe na hoqi vizat dhe na anetaresoi ne NATO.
Edvin shkjau shqipfolës prap e bën avokatin e serbis, tradhtar i shëmtuar!
PërgjigjuMe vjen mire qe vendi yne po zhvillohet dhe marrim gjithmone lajme te mira.
PërgjigjuNormal qe shqipera do te ndryshoj dhe do te zhvillohet sepse keni bere pune te mrekullueshme gjithmone.
PërgjigjuVetem fal Edi Rames Shqiperia cdo dite sa vjen e zhvillohet me shume.
PërgjigjuBravo bravo z Rama vertet kryeminister per tu vlersuar ka punuar shum per vendin tone
PërgjigjuQekur erdhi rama ne pushtet vendi yn filloj te merte veten ndersa me par ishte per te ardhur keq
PërgjigjuVendi yn ka ndrryshuar shume ne nje periudh te shkuryer i lumt qeveris per punen e shkelqyer qe ka ber
PërgjigjuPo me 21 janar ku ishe o demokrat ...?!
PërgjigjuShqiperia ka ndryshuar fale jush zoti Rama. Vetem ju mund te arrinit te benit keto pune te shkelqyera
PërgjigjuShyqyr qe jeni ju ne pushtet se te ishte per disa te tjere do kishim ngel si shtet jetim
PërgjigjuPo ca lesh Berishe aman. Ai eshte per te ardhur gjynaf i shkreti
PërgjigjuShqiperia eshte zhvilluar shume qe nga koha kur kryeminister Edi ka ardhur ne pushtet edhe pas gjithe situatave si pandemia termeti e tani kriza qe la lufta qe i kaluam me se miri vetem fale Edit!
PërgjigjuNese Saliu do kishte punuar kaq fort sa po punon Edi ne do ishim shume e me shume te zhvilluar !
PërgjigjuTe ishte per sali plakun neve sot do kishim ngel mbrapa kohe dhe do ishim vendi me i korruptuar ne vend,por kete gje shum njerez e kuptuan dhe nuk e donin,tashme te gjithe jemi me fat qe kemi nje kryeminister te tille
PërgjigjuShqiperia ka ndryshuar shume vitet e fundit dhe sigurisht per mire dhe kjo ka ardhur vetem nga ju zoti kryeminister
Përgjigjukemi ecur shume perpara fal qeveris se re. e kam ndjekur me vemendje kete interviste dhe me behet qejfi qe nuk njiheni vetem si politikan i zoti por edhe si ne artist e sportist. kjo gje iu ndihmon edhe ti shifni me nga afer disa mangesira te vendit tone dhe te investoni pikerisht aty ku duhet. iu falenderojme per punen e kryer
PërgjigjuShqiperia ka e ur shume perpara fale jush dhe projevteve tuaja te nje pas njeshme zoti rama
PërgjigjuNormale qe vendi yne ka ndryshuar shum kjo fal deshires se madhe qe kryeministri yne kishte per ta cuar vendin perpara dhe ja doli
Përgjigjune keto momente kemi ecur akoma me shume dhe besoj se do te ecim akom me shume dhe ne do futemi dhe bejm dhe negocjatat per antarsim ne be dhe do te thot qe kemi hecur ne cdo drejtim dhe sektor te mundcem
Përgjigju7 korriku i berishes eshte i paperfillshem para gjith arritjeve te rames, ne po zhvillohemi fal tij dhe punes se bere per kete vend.
PërgjigjuShqipera ka pesuar mjaft ndryshime sidomos tane qe je i ju ne qeveri zoti rama
PërgjigjuKa lezet qe kemi nje kryeminister te tille qe na perfaqeson ne menyren me te denjt,krenare per juve z.rama qe vendi yne esht zhvilluar jasht mase
PërgjigjuShqipera transtofmimin me te madh e ka mar gjat qeverisjes tuaj zoti rama keni bere vertet pune te shkelqyer
Përgjigjushqiperia me te vertet eshte transformuar shume vitet e fundit. eshte e rendesishme te permendim qe rama ka punuar dhe investuar shume per zhvillimin e vendit e prandaj jemi ketu ku jemi
Përgjigjushume e vertet por me shume ne kemi ecur si shtet ne kohen kur z.rama ka marr ne dore pushtetin dhe e ka lulezuar shqiperine
Përgjigjushume e verte shqiperia qe kur eshte shapull nje vend demokrat ka patur ne fillim veshtiresit e vete sidomos ne vitin 1997 kur u hapen depot e armeve por nga ato momente me tej ne kemi hecur shume si nje shtet demokratik
Përgjigju