Tre orë debat, PD: PS u tërhoq nga provokimi i Ramës, kusht qeveria kujdestare! Gjiknuri: Kryeministri gati të takohet me Bashën! Hajdari: Ngrihuni të ndryshojmë sistemin

Bashkëkryetarja e Komisionit për Reformën Zgjedhore, Rudina Hajdari ka dalë mjaft e revoltuar nga mbledhja e këshillit politik ku me tone të ashpra tha se opozita jashtëparlamentare dhe mazhoranca i "shkelin syrin njëri-tjetrit në lidhje me sistemin zgjedhor" dhe nuk duan ndryshim të tij. Hajdari ka ftuar të gjithë qytetarët që të bashkohen me të dhe të ndryshojnë sistemin zgjedhor duke lënë të kuptohet që kjo gjë të bëhet me referendum, pasi as PS dhe as PD-LSI nuk dëshirojnë që të kthen me sistem me lista të hapura.

Hajdari  tha se ka ardhur nga Amerika për të luftuar për lirinë dhe demokracinë, dy mungesat më të mëdha në këtë vend duke treguar shembullin persona, ku me lirinë e fjalës dhe mendimit u shpall tradhtare nga PD dhe mungesën e demokracisë e shfaq pushteti absolut i Ramës.

"Këshilli politik nuk është një këshill që diskutohet se cfarë thonë kryetarët e partive. Këtu diskutohen mandatet e çdo anëtari dhe çfarë mundësish që kanë ata që negociojnë. Kjo ndodh se kur vjen puna për sistemin zgjedhor këto mundohen të bëjnë bisht dhe i shkelin syrin njëri tjetri. Për aq kohë sa kanë kryetar partie që i emërojnë në lista ata e kanë kryer detyrën e  tyre. E kam kërkura që më më 14 janr ndryshimin e sistemit se në këtë vend  nuk ka liri dhe nuk ka as demokraci, kam ardhur këtu vetëm për këto dy parime. Nuk kam gjetur as lirinë pasi në momentin e  parë që shpreha mendimin tim u qujata tradhtare dhe as demokraci se kemi një kryeministër që nuk lëshon pushtete dhe pe. U bëj thirrje qytetarëve të më bashkohen në këtë nisëm të ndryshimit të sistemit, në të kundërt do të jenë të djegur me këtë klasë politike. Kjo gjë ka për të ndodhur, momenti është tani, prandaj u kërkoj të gjithëve që ta ndryshojmë këtë sistem, unë për këtë kam ardhur në Shqipëri dhe do luftojë për këtë gjë deri sa të vendoset. Të krijohen kushtet që të ai që e meriton  të shkojë në parlament  dhe jo ata kandidatë që qëndrojnë si pëllumba rreth kryetarit të tyre", tha Hajdari.

Përfaqësuesi i PD-së Oerd Bylykbashi deklaroi se shumica, pra Damian Gjiknuri u tërhoq nga deklaratat e kryeministrit Edi Rama ditën e djeshme, që rrëzonte kushtin kryesor të opozitës për qeveri kujdestare. Bylykbashi u shpreh se PD-ja nuk heq dorë nga kërkesat e saj me qeverinë transitore në krye.

Prononcimi i plote i Oerd Bylykbashit
Patëm një mbledhje me një debat shumë të fortë për sa i përket deklaratave të djeshme të kryeministrit Rama, i cili në mënyrë fare të qartë bëri tentativë të drejtpërdrejtë për të siluruar  procesin politik dhe sigurisht dhe atë teknik, pra reformën zgjedhore. Atë që ne i bëmë të qartë maxhorancës sot në Këshill Politik ishte që: Kushtet që ne kemi vendosur mbi tryezë me propozimet tona janë aty mbi tryezë. Ne nuk tërhiqemi nga ato! Jo vetëm që kërkohet vullnet politik që e garanton vetëm qeveria tranzitore, por në asnjë mënyrë nuk do të ketë mundësi kryeministri Rama që marrë në xhepin e tij administratën zgjedhore duke emëruar aty militantë politikë të veshur si të pavarur nga administrata publike.

Dhe po ashtu nuk do të ketë mundësi të marrë Kolegjin Zgjedhor për t’i vënë vulën manipulimeve që kryen me administratën e kapur politikisht. Në debatin që bëmë maxhoranca u tërhoq nga këto qëndrime dhe kjo na jep mundësinë për të vazhduar më tej. Por që të jetë e qartë: opozita jo vetëm nuk do të çedojë nga të gjitha garancitë ndër vite i janë dhënë procesit zgjedhor dhe opozitës në përgjithësi, pavarësisht kush ka qenë në opozitë, por do t’i shtojmë procesit zgjedhor garanci të tjera të cilat do të bëjnë gjithmonë e më të vështirë manipulimin. Sigurisht asnjë nga këto nuk është e mjaftueshme për të garantuar vullnetin politik që e garanton vetëm një qeveri tranzitore.

Pra, kryeministri është tërhequr nga dy kushtet e djeshme të panegociueshme?
Në debatin tonë ne bëmë të qartë qëndrimin tonë dhe maxhoranca në konsideratën tonë u tërhoq nga ato qëndrime që dje në mënyrë shumë provoktive Edi Rama bëri. Dua të nënvizoj një fakt, ai prononcim pikërisht në momentin që Këshilli Politik po fillonte punën duket qartë që ishte një tentativë për ta nxjerrë nga binarët punën e Këshillit Politik, sepse Edi Ramës nuk i intereson produkti konsensual i reformës zgjedhor por kërkon ta miratojë Kodin Zgjedhor vetëm me votat e tij me ato ndryshime që ai pretendon; që administrata zgjedhore të jetë e emëruar prej tij dhe Kolegji Zgjedhor të jetë i përzgjedhur prej tij t’i vërë vulën manipulimeve. Ne këtë nuk e lejojmë, në këtë Këshill Politik kjo nuk mund të kalojë kurrë!

Gjiknuri pak para jush hodhi disa ide sa i përket depolitizimit të administratës, por nuk u shpreh qartësisht sa i përket çështjes së Kolegjit Zgjedhor. U propozua ndonjë formulë tjetër ndryshe nga ajo që keni propozuar?
Sot debati ishte i fokusuar tek kjo çështje, jo tek detajet e propozimeve konkrete. Ajo që ne bëmë të qartë është që çdo lloj zgjidhje mbi administratën dhe çdo lloj zgjidhje për Kolegjin Zgjedhor nuk ka për ti dhënë mundësi maxhorancës për ta bërë vetëm. Asnjë lloj versioni nuk mund të kalojë nga Këshilli Politik në këtë drejtim, por ajo që ne u përpoqëm është të inkuadronim edhe njëherë bazat e kompromisit politik të janarit që kërkon që çështjet të debatohen me konsensus. Dhe sigurisht ai që është mëkatari më i madh, jo vetëm politik por në mënyrë speciale, të veçantë për zgjedhjet që është kryeministri, është i fundit që mund të flasë dhe mund të përcaktojë ai standardet dhe kriteret e zgjedhjeve të ardhshme të shqiptarëve. Në këtë proces ne kemi bërë propozime për administratën zgjedhore, për votimin elektronik, për financimin e partive, për rinumërimin e votave, për rolin e policisë dhe të prokurorisë në proces, të gjitha në përputhje të plotë me rekomandimet prioritare të OSBE-ODIHR. Ajo që kërkon maxhoranca është e kundërta sepse provën për këtë e ka në atë që ka bërë deri më sot me zgjedhjet.

Po për sistemin zgjedhor çfarë qëndrimi mbajtët?
Sot ne patëm një raport nga ekspertët në lidhje me kushtetutshmërinë e propozimeve e bëra deri më sot. Çështja është e hapur për të diskutuar propozimet sa i përket sistemit zgjedhor, një gatishmëri që opozita e ka treguar gjithmonë, por çështja kryesore e debatuar sot ishte pikërisht përpjekjet për të siluruar procesin nga kryeministri dhe nevoja për të rivendosur themelet e konsensualitetit të këtij procesi gjë që gjatë kësaj mbledhje maxhoranca u tërhoq nga ato lloj qëndrimesh.

Përfaqësuesi i PS-së në tryezën e Këshillit Politik të Reformës Zgjedhore, Damian Gjiknuri në përfundim të mbledhjes u shpreh se deklaratat politike të kryeministrit Edi Rama nuk mund të përdoren si sebep për të ikur nga tavolina. Ai tha se palët riangazhuan vetveten për të qëndruar në tavolinë dhe për të vijuar me diskutimet. E ndërsa përjashtoi ndryshimin e sistemit zgjedhor tani me argumentin se kërkon kohë, Gjiknuri tregoi se për cfarë u ra dakord sot. Qeveria kujdestare, depolitizimi i administratës, kolegji zgjedhor, votimi elektronik, etj janë disa prej listës së gjatë të çështjeve që ndajnë palët.

"Ekspertët paraqitën një numër propozimesh që janë punuar, kuptohet me 2-3 dallime, shpresojmë që në mbledhjen e radhës t'u japim zgjidhje disa cështjes, si kuota gjinore, policia, roli i prokurorisë, disa ligje për drejtësinë penale, pjesë e kërkesave që ka ngritur opozita. Për sistemin zgjedhor, ekspertët bënë një ekspoze, të gjitha propozimet për sistemin që kanë paraqitur palët prekin Kushtetutën dhe do trajtuar më tej dhe do të dojë kohën e nevojshme. Në mbledhjen e radhës ramë dakord të zgjidhim pikat e mbetura. Kemi marrë raportin për financimet nga Këshilli i Europës. Në fund do të lëmë cështjet themelore, si administrimi, kolegji zgjedhor, u mirëkuptuam që debati të vijojë duke ruajtur princimet.

Kryeministri i është referuar parimit, rekomandimi i OSBE ka qenë i hershëm, depolitizim. Pra, vendimmarrja të jetë jashtë partive, por mos u hiqen të drejta si garant përmes rolit që kanë për të ndjekur procesin, jemi duke diskutuar, nuk mund të them kush është formula. Nuk ka pse deklaratat politike, nuk mund të përdoren si sebepe për të ikur nga tavolina, palët riangazhuan vetveten për të qëndruar në tavolinë. Negociatorët nuk kanë pse të jenë në presionin e deklaratave politike. Vendimet politike, unë nuk jam aty që të bëj romanin tim, jemi parti politike, por kemi mandat të plotë për të negociuar, duhet të punojmë. Ka një formë tjetër, e ka thënë edhe Rama nëse për cështje serioze, Rama e ka thënë se është gati të ulet me Bashën në tavolinë.

Ne vendosëm që ekspertët të vijojnë punën që nesër. Besoj që mbledhja e radhës do të zhvillohet ditën e hënë në orën 10:00. Sa i përket vettingut, është parim kushtetues, e njëjta gjë për depolitiizmin e administratës, ne jemi duke diskutuar, brenda parimit për të gjetur zgjidhje, nuk është shkencë ekzakte, por politike për të akomoduar interesat e palëve. Të gjitha propozimet për sistemin zgjedhor kërkojnë ndryshime Kushtetuese, kjo kërkon kohë, disa parti kanë thënë se nuk e votojnë Kodin, pa këtë, por ne do të bëjmë çmos për të gjetur kompromis. Për sistemin ne kemi pikëpamjet tona, kemi opinionet tona, që mbase ka ardhur momenti që mund të rishikohet mos ketë koalicione zgjedhore, ky është mendimi im personal" tha ai.

Tre orë ka zgjatuar mbledhja e Këshillit Politik të Reformës Zgjedhore, ndërsa në përfundim, përfaqësuesi i LSI-së, Petrit Vasili është larguar duke mos pranuar që të flasë për mediat.

Pas ndërprerjes për disa minuta për shkak të debateve mes Gjiknurit dhe Vasilit ka rinisur mbledhja e tryezës së reformës zgjedhore që po zhvillohet në Pallatin e Kongreseve.

Mbledhja e Këshillit Politik të Reformës Zgjedhore që po zhvillohet në Pallatin e Kongreseve prej orës 10:30 është ndërprerë për disa minuta, pas debatit të fortë mes Damian Gjiknurit dhe Petrit Vasilit.

Në një postim në Facebook, prezenca e OSBE-së në Tiranë deklaron se palëve politike që janë ulur në Pallatin e Kongreseve për tryezën e Reformës Zgjedhore u ka mundësuar sallën e mbledhjen, por edhe maskat, dorezat dhe higjienizuesit. "Për të lehtësuar diskutimet dhe punën konkrete për reformën zgjedhore, Prezenca e OSBE-së në Shqipëri mbështet nga ana logjistike takimin e sotëm të grupit të punës të Këshillit Politik, në Pallatin e Kongreseve. Në takimin e tyre të parë online, të hënën, anëtarët e grupit të punës së Këshillit propozuan që takimin e ardhshëm ta zhvillonin rreth një tryeze, për të pasur një mjedis pune më të efektshëm. Prezenca ka mundësuar sallën e mbledhjes, që lejon respektimin e masave të distancës së sigurisë për COVID-19, dhe pajisjen e pjesëmarrësve me maska, doreza dhe higjienizues" thotë OSBE.