Roland Garros: Piloti ushtarak që humbi jetën në betejë dhe emri i Grand Slam-it të famshëm në tenis

Sot më 22 maj, në perëndim të Parisit, buzë pyllit të Boulogne, ku ndodhet stadiumi Roland Garros, do të nisë një tjetër turne me kualifikueset e Grand Slam. Shumë mund të supozojnë se stadiumi ka marrë emrin e një tenisti të famshëm të së kaluarës. E megjithatë Roland Garros nuk ka qenë kurrë një tenist i nivelit të lartë. Garros nuk e fitoi famën në tenis, por në fushëbetejë. Ai ishte një aventurier i adrenalinës dhe pilot i etur i Forcave Ajrore Franceze. Ai u vra në luftime ajrore në vitin 1918. Dhjetë vjet më vonë do të ndërtohej stadiumi që do të lidhte emrin e pilotit me tenisin.

Eugène Adrian Roland Georges Garros, siç është emri i tij i plotë, lindi në Saint-Denis, Reunion, më 6 tetor 1888. Kur ishte 12 vjeç dhe për shkak të pneumonisë, prindërit e dërguan në Kanë për t'u rikuperuar. Mjekët i rekomanduan të merrej me sport.

Është marrë me çiklizëm, në të cilin ka shkëlqyer në një kampionat shkollor, por edhe futboll, regbi dhe tenis. Në vitin 1909 ai mori pjesë në një shfaqje ajrore tetë ditore në Reims. E kuptoi menjëherë se adrenalina që kërkonte nuk gjendej në shalë biçikletë, as në fushë apo oborr, por në qiell. Në të njëjtin vit ai filloi mësimet dhe shpejt u gjend në krye të një monoplani "me kalë". Në vitin 1910 ai do të marrte një patentë piloti dhe do të fillonte garat. Qiejt ishin të tijtë...

Një vit më vonë ai do të arrinte 18410 këmbët lartësi me aeroplanin e tij dhe do të “thyente” rekordin e kohës. Në vitin 1913 ai do të bëhet piloti i parë që do të kalonte Detin Mesdhe. Ai përshkoi 800 km për shtatë orë e 53 minuta. Aftësia e tij pilotuese dhe bëmat e guximshme, në një epokë kur informacioni ishte i ngadaltë, do ta bënin të famshëm në mbarë botën.

Piloti i rrezikshëm me katër ulje

Kur shpërtheu Lufta e Parë Botërore (1914), Roland Garros u regjistrua në Forcat Ajrore Franceze. Në përpjekjen e tij të parë për të rrëzuar një avion gjerman, ai dështoi sepse arma e përparme e helikopterit nuk ishte e qëndrueshme. Piloti guximtar u takua me inxhinierë nga një kompani franceze avionësh për të kuptuar se si ta zgjidhte këtë problem. Më në fund mitralozët u vendosën midis helikave, gjë që i bëri të shtënat të qëndrueshme. Me nxitjen e Garros, në helikë u vendosën roje çeliku për të shmangur plumbat.

Më 1 prill 1915, Garros do të bëhej aviatori i parë që rrëzoi një avion me një armë të montuar midis helikave. Brenda ditëve në vijim ai do të rrëzonte dy avionë të tjerë, por më 18 prill do të rrëzohej i tiji dhe do të kapej edhe ai vetë. Ai do të arratisej nga kampi i të burgosurve pas tre vjetësh, në vitin 1918, pasi i dërguan një hartë të Gjermanisë në dorezën e zbrazët të një rakete tenisi. Ai do t'i bashkohet menjëherë Forcave Ajrore Franceze dhe më 2 tetor do të arrijë një tjetër rrëzim. Legjenda rreth luftëtarit të guximshëm thotë se ai rrëzoi dy avionë atë ditë, por i dyti është i pakonfirmuar. Shumë besojnë se Roland Garros ishte i pari "fluturues" (Aces High) (dmth një pilot që ka rrëzuar pesë avionë armiq), por kjo nuk është e vërtetuar, sepse sipas burimeve zyrtare, ai ka rrëzuar vetëm katër. Rrëzimi i fundit i një avioni nga Roland Garros ndodhi më 2 tetor 1918.

Tre ditë më vonë u rrëzua edhe avioni i tij luftarak, një ditë para ditëlindjes, me Garros që mbeti i vrarë. Rrëzimi i aeroplanit të pilotit francez i është besuar Hermann Hambitz, një "fluturues" gjerman me shtatë të vrarë në rezymenë e tij. Por emri i Roland Garros duhej të mbetej në përjetësi përmes tenisit dhe stadiumit të famshëm francez.

Fushat dhe platformat e Roland Garros do të mbushen me tenistë dhe spektatorë, por vetëm një përqindje e vogël e tyre mund ta dijë se “kumbari” i stadiumit ishte arratisur nga një kamp burgu falë një harte të fshehur në dorezën e një rakete tenisi.

 

S.Dh/Shqiptarja.com

TAG:
• Tenis
• roland garros
• Paris