Përgjegjësitë e RENEA janë operacionet e shpëtimit, situatat e pengjeve, kundër-terrorizmi dhe reagimi ndaj formave veçanërisht të dhunshme të krimit. Që nga viti 1991, njësia ka humbur katër burra në veprim dhe më shumë se dyzet të plagosur. Aftësitë e tyre konsiderohen shumë të mira brenda Shqipërisë dhe në Perëndim dhe janë trajnuar nga GSG.
Pas hyrjes së kapitalizmit në Shqipëri pas vitit 1990, duke dashur të eliminonin të gjitha lidhjet me regjimin komunist, shumë hetues, avokatë dhe oficerë policie u shkarkuan nga puna. Kjo situatë konfuze shpejt e lejoi krimin e organizuar dhe individual të lulëzonte deri në atë pikë saqë shpejt u bë normë e jetës së përditshme. Rrëmbimet, zhvatja, krimi i lidhur me drogën, vrasjet dhe trafikimi i qenieve njerëzore po shfaqeshin për një kohë të gjatë. Demokracia e re shqiptare nuk pati përvojën ligjore, administrative dhe organizative për të luftuar këto probleme, në fakt infrastruktura e saj ishte pothuajse jo existent.
Gjatë komunizmit, forca e policisë së cilës iu besuan ndërhyrja e shpejtë dhe misioneve të tjera të veçanta, ishte Njësia 326, por për shkak të rolit të saj në shtypjen e trazirave publike gjatë kryengritjes popullore kundër komunizmit, kjo njesi u la pas dore.
Autoritetet e reja të rendit publik e kuptuan nevojën për një forcë të vogël profesionale dhe pas një përzgjedhje dhe trajnimit të specializuar më në fund u krijua një njësi e re speciale që më vonë u njoh si RENEA. Ajo njihej gjithashtu si Njësia 88. Ajo përbëhej nga tetëdhjetë anëtarë, ose operativë, të cilët u zgjodhën nga përzgjedhja e 600 anëtarëve origjinal të Njësisë 326. Pjesa tjetër e operatorëve u bashkua me grupet e ndërhyrjes speciale të mëvonshme që erdhën në ekzistencë.
PERZGJEDHJA
Procesi i përzgjedhjes mbahet vetëm një herë në vit dhe zgjat dymbëdhjetë javë. Më pas, rekrutët trajnohen për nëntë muaj të tjerë në aftësi të tjera të tilla si gjuhësia, sinjalet, fotografimi dhe bisedimet per lirimin e pengjeve. Kandidatët gjithashtu vazhdojnë t'i nënshtrohen testeve strikte psikologjike dhe fizike. Vetëm pas një periudhe prej tre vjetësh, rekruti mund të bëhet operator RENEA i lejuar të marrë pjesë në operacionet e shpëtimit të pengjeve.
Rreth 90 për qind e kandidatëve vijnë nga degët e tjera të policisë dhe Gardës Kombëtare, ndërsa pjesa tjetër janë ushtarakë. Kandidatët ushtarakë që kalojnë përzgjedhjen duhet gjithashtu të përfundojnë një kurs gjashtë mujor mbi jurisprudencën. Mosha maksimale për përzgjedhje është 26 vjet dhe kandidatët pritet të jenë anëtarë të njësive përkatëse të mëparshme për jo më pak se dy vjet.
Dy javët e para bëhet një stërvitje special që quhet "Shkundje", në të cilën pothuajse të gjithë marrin pjesë. Vetëm negociatorët dhe një pjesë e grupit logjistik (pa përfshirë shoferët) përjashtohen. Kandidatët i nënshtrohen testeve të gjata dhe të komplikuara psikologjike dhe të qëndrueshmërisë të dizenjuara për të pastruar aplikuesit më të dobët.
"Shkundja" është e ashpër, e përbërë nga marshime të detyrueshme në veshje të plotë luftarake. Për origjinën e tyre SAS, operativët duhet të mbajnë një çantë shpine prej 35 kg, AK-47 me tetë karikatorë të plotë, pistoleta me karikatorë, thika, maskë kundra gaz dhe radio. Rrugët e tyre të stërvitjes ushtrohen në motin më të keq, në disa nga terreneve më të vështira që Shqipëria ka për të ofruar: në verilindje malore (pika më e lartë është Korabi, në 2.751 metra) kënetat e Vlorës, Durrësit dhe të Lezhës. Përafërsisht 75 përqind e kandidatëve dështojnë në këtë fazë fillestare. Dita e fundit është e rezervuar për testet e infiltrimit.
Kandidatët që kanë përfunduar me sukses fazën e pare, kalojnë më pas një test të forte. Ata lihen në një pjesë të humbur të Shqipërisë, në një distancë të sigurt nga kryeqyteti, me 200 komando në kërkim të tyre. Secili prej kandidatëve duhet të kthehet në selinë e Tiranës të vendosur më parë.
Nëse ata kapen, ata kthehen në shtëpi. Trajnimi, përgatitja dhe testet ndryshojnë sipas dëshirave të instruktorëve, të cilët vetë janë veteranë të njësisë. Ata kanë një reputacion për të qenë të patundur dhe të pamëshirshëm. Sheepie ishte trajner për rreth 20 vjet derisa ata vendosën se taktikat e tij të trajnimit ishin të vështira dhe joefikase. Ferriku është komandanti aktual i njësisë.
Roli i negociatorëve
Prej vitit 1991, negociatorët e njësisë kanë zgjidhur, pa përdorur dhunën, më shumë se 500 nga 600 rastet që përfshijnë rrëmbyesit dhe aktet e armatosura. Të gjithë negociatorët duhet të kenë shërbyer jo më pak se dhjetë vjet me forcën policore dhe janë persona me temperament të mirë dhe balancë mendore, me njohuri të të gjitha dialekteve dhe mentaliteteve rajonale.
Ata të gjithë kanë një diplomë në ligj ose kanë marrë pjesë në akademinë e policisë. Përveç kësaj, ata përfundojnë kurse trajnimi me FBI në Akademinë Quantico FBI dhe me agjencitë federale të Shteteve të Bashkuara. Negociatorët janë të parët që ndërhyjnë në rastet e një okupimi me ose pa pengje. Askush nuk ndërhyn pa urdhërin e tyre të qartë, përveç rasteve kur pengu ka vdekur.
Përshtatur nga “Military zone”
Armët dhe Pajisjet
Pistoletat.
Glock 34
Beretta PX4 Storm
Beretta 92FS
H&K USP
Armë gjysëm të rënda
H&K MP5
H&K UMP
Armët e assaltit
AKM (Albanian Model 56 SOPMOD)
Beretta ARX160
Snipera
Sako TRG M10
Sako TRG-42
H&K HK417
Disa Misionet e Nobelit të RENEA
Janar 1991: Në trazirat në burgun e sigurisë së lartë në Shenkoll, një i burgosur i armatosur mori disa roje peng. Vëmendja e mediave kombëtare dhe të huaja u tërhoq nga kriza. Qeveria e kohës dërgoi Njësinë 326, paraardhësin e RENEA, i cili ndaloi trazirat duke përdorur gaz lotsjellës dhe plumba gome, pa gjakderdhje. Një operativ u plagos lehtë në këtë proces.
Nëntori 1992: Shqipëria u rrënua nga përmbytjet masive, të cilat përmbytën shumë pjesë të vendit. RENEA shpërndau ushqimin dhe siguroi strehim dhe ndihmë mjekësore shpejtë me anije me motor dhe helikopter. Një operativ (i vrarë në krye të detyrës në gusht të vitit 1993) u zhyt në vetëmohim në ujërat e akullta dhe shpëtoi tre barinj që ishin duke u mbytur.
Prill 1996: Në një takim diplomatik të nivelit të lartë midis presidentit italian Oscar Luigi Scalfaro dhe Sali Berisha në Tiranë, një individ i çmendur i armatosur me një granatë me shiritin e sigurisë të hequr kërkoi t'i afrohej dy presidentëve. RENEA larguan dy zyrtarët nga vendi i ngjarjes, ndërsa një negociator i RENEA iu afrua autorit të krimit dhe arriti të bënte kontakt me të duke i rrotulluar krahun dhe kështu duke marrë granatën nga dora e tij dhe duke e vendosur spinën e sigurisë në armë sërish.
Janar 1997: Një studente femër në gjendje depresive përshkruante rrugët e Tiranës me një granatë në dorë. Një operator RENEA iu afrua asaj dhe eleminoi situatën pa gjakderdhje.
1997: Gjatë krizës që e hodhi Shqipërinë në një gjendje anarkie si rezultat i rënies së skemave të ndryshme piramidale, ku tre të katërtat e popullsisë humbën kursimet e tyre, RENEA u besua detyrën e ruajtjes së rezervave monetare dhe ari te Banka Kombëtare Shqiptare dhe institucioneve të tjera financiare.
RENEA e realizoi këtë detyrë duke hequr të gjitha sendet e vlefshme nga këto vende me anë të disa furgonave IVECO të paarmatosur. Nuk ka humbur as edhe një lekë në këtë proces. Ky operacion, në një kohë kur shumë oficerë të policisë u vranë nga civilë të zemëruar, mbahet mend nga njësia si Operacioni Kamikaze. Gjatë të njëjtit vit, 90 për qind e të gjitha stacioneve policore u plaçkitën dhe u morën nga individë të armatosur. RENEA rimori zotërimin e këtyre objekteve, thirri të gjithë oficerët në punë, dhe rivendosi sistemet e komunikimit dhe të sigurisë. Në shumë raste, operatorët riparuan vetë pronat e dëmtuara.
1998-1999: Gjatë këtyre viteve, RENEA u angazhua në luftime me banda të shumta anembanë vendit, të cilat, si pasojë e anarkisë së vitit të kaluar, ishin të armatosura me armë që varionin nga pajisjet personale deri te artileria dhe bateritë anti-avionë të grabitura nga depot ushtarake.
Korrik 1998: Njësia kreu një mision CT duke arrestuar pesë terroristë egjiptianë të lidhur me al-Kaidën e Bin Ladenit.
Mars 1999: Tre kriminelë të armatosur vranë tre policë dhe katër civilë. Më pas, ata u barrikuan në një shtëpi, duke marrë peng një çift dhe vajzën e tyre 7 muajsh. Një ekip RENEA shkoi, liroi pengjet dhe në proces vrau kriminelët.
Maj 1999: Një emigrant shqiptar në Greqi, i pakënaqur me pagesën nga punëdhënësi i tij, pasi u ankua tek autoritetet greke dhe u shoqërua në kufi ku u dëbua në Shqipëri. Pasi bleu një AK-47 dhe dy granata, ai u kthye në Greqi dhe shkoi në Selanik, ku mori peng një autobus që mbante katërmbëdhjetë njerëz.
Qeveria greke i dha atij $ 250,000 që ai e kishte kërkuar dhe e lejoi të hynte sërish në Shqipëri me pengjet e tij. Në afërsi të Tiranës, (në Qafë-Krrabë) negociatorët kërkuan ta bindnin që të lironte pengjet. Ai plagosi një dhe u vra nga RENEA.
1999: Zani Çaushi, udhëheqës i një prej bandave më të pamëshirshme shqiptare, u arrestua. I njëjti fat priti shumë drejtues të shumë bandave të tjera.
1999: Një bandë që kishte mbajtur peng dhe më pas lëshoi një zyrtar të lartë të policisë u arrestua.
1999: Duke vepruar sipas kërkesës së qeverisë italiane, u arrestua një individ i dyshuar për vrasjen e tre policëve në Udine. Megjithëse u lirua nga kjo akuzë, individi mbeti prapa hekurave për shkak të aktiviteteve të tjera kriminale.
2000-2001: Në tre operacione të veçanta, u arrestuan tre individë të kërkuar për atentatin kundër Azem Hajdarit, një deputet shqiptar. Ky mision ishte i rëndësishëm sepse Hajdari ishte një nga udhëheqësit më joortodoksë dhe polemikë të opozitës politike në atë kohë.
Shkurt 2001: Gjatë operacionit “Udhëtimi në Itali”, RENEA fitoi pikë për shkatërrimin e një bande shqiptaro-amerikane, e cila, në partneritet me kartelin e drogës të Medellin dhe mafien italiane dhe shqiptare, po eksploronte mundësinë e kthimit të Shqipërisë në një urë të madh ndërkombëtar të lëshimit për trafikimin e kokainës. RENEA arrestoi të gjithë të dyshuarit, duke përfshirë një ish oficer të lartë të policisë.
Janar 2002: RENEA shkatërroi një bandë të trafikantëve të narkotikëve, e cila trafikonte100 kg (202.5 lb) heroinë për udhëtim. Më shumë se 1.000 kg (2.205 lb) heroinë të pastër u konfiskua.
Gjatë dekadës së fundit, RENEA ka siguruar shoqërimin e sigurinë e zyrtarëve të nivelit të lartë si: ish-Sekretarët e Shtetit të Shteteve të Bashkuara James Baker dhe Madeleine Albright, Papa Gjon Pali II, ish kryeministri britanik Toni Bler, Presidenti Italian Oscar Luigi Scalfaro dhe kryeministra të ndryshëm italianë dhe grekë, përveç zyrtarëve shqiptarë dhe zyrtarëve ndërkombëtarë në misionet qeveritare në Shqipëri.
Qershor 2014: RENEA në një operacion të kombinuar me policinë shqiptare e vuri fshatin e Lazaratit në rrethim për disa javë. Rreth 800 oficerë dhe agjentë të policisë morën pjesë në operacion. Operatorët e RENEA luftuan kundër trafikantëve të drogës të armatosur me RPGs, AK-47 dhe armë të tjera të lehta. Dhjetëra u arrestuan dhe tonat e marihuanës dhe heroinës u konfiskuan dhe u dogjën. Nuk pati viktima nga të dyja palët.
Qershor 2015: Për të dytin vit radhazi, fshati Lazarat u vu nën rrethim pasi një operator i RENEA u vra dhe dy të tjerë u plagosën. Pas një përpjekjeje intensive, sulmuesit u dorëzuan.
[gallery]23910[/gallery]
Redaksia Online
D.T/Shqiptarja.com