Shumë tradita të dasmës shqiptare kohët e fundit janë harruar. Ato ndryshojnë nga rajoni në rajon mirëpo në përgjithësi kanë të njëjtën zanafillë. Mënyra se si dasma festohej para 50 vitesh ndryshon nga metodat e sotme. Në një intervistë në emisionin ‘Rreze Dielli’ pedagogia Nora Malaj rrëfeu më tepër për dasmën e saj, të realizuar 36-vite më parë.
Paja mendohej shumë kohë përpara, për arsye se ti do filloje jetën dhe ishte një shqetësim që nuk e kishe vetëm ti por e gjithë familja. Dasma ime është bërë në datë 9 tetor, ndërsa e gjithë java para dasmës mori kohën e përgatitjes, sepse duhet të coje pajën, të mërkurën është dërguar paja. Unë nuk kam qenë shumë tradicionale por paja ishte e domosdoshme për të filluar jetën. Mbaj mend që gjatë verës, përtej leximit që unë bëja duhet të bëja edhe një orë punë dore sa që na ishte kthyer në bezdisje. Por unë sot e falenderoj gjyshen që më mësoi të bëja gjithcka’ u shpreh ajo.
Ndërsa amsiva nga Devolli Mimoza Kambo Fifo tregoi më tepër për ritet e zonës së Devollit.
“Dasma fillon ditën e hënë deri ditën e dielë, mblidhen gratë e fisit, bëjnë bakllavatë ditëne hënë, në darkë të rinjtë kërcejnë në oborrin e shtëpise së djalit. Të enjten I cohen rrobet nuses, fustani I bardhë dhe marrin rrobat e vajzës I sjellin në shtëpinë e djalit. Pastaj ditën e shtunë ndodh dasma e vajzës. Ndërsa ditën e dielë në mëngjës, theret pula, bëhen petulla, dhëndri shkon merr nusen, krushkat vjedhin dicka të vogël por mos e marrin vesh të tjerët derisa të mbarojë dasma” tha ajo.
Traditet dhe ritet e dasmave shqiptare kanë qenë të shumta, sot ato janë zbehur por zona të ndryshme i ruajnë ende me fanatizëm disa prej tyre. Përmendim disa nga traditat kryesore ku në zonën e Tiranës, zakoni e do që një që një llokume të ndahet përgjysmë, mes vjehrrës e nuses. Labëria njihej per “duelin” me fjalë mes krushqve. Në korcë traditë e vecante mbetet buka me qiqra për nusen që të jetë pjellore ndërsa në zonën e Tepelenës, shumë harxhe në ushqim dhe shumë romuze.
Lajme të tjera
-
Mjalti, shëruesi i madh i 216 sëmundjeve, Altin Joka: Si të përdoret pa humbur vlerat / Provat e pagabueshme, si të dallojmë mjaltin pa hile
20 Nëntor, 16:33 -
‘Kujdes nga skandalet, çdo gjë shihet me lupë’, Jorgo Pulla paralajmëron… /Horoskopi javor 18-24 nëntor
18 Nëntor, 13:57 -
Ylli Merja prezanton 'frutin magjik' insulinë natyrale e diabetikëve/ Shenjat e hershme të diabetit dhe regjimi ushqimor
11 Nëntor, 16:28 -
Mundësi ideale në punë! Ja shenjat që përfitojnë…/Horoskopi javor 11-17 nëntor nga Jorgo Pulla
11 Nëntor, 13:12 -
Mos i neglizhoni miomat/ 'Mishi i huaj' në mitër, ja si të shpëtoni pa kirurgji me kurën nga Ylli Merja
4 Nëntor, 16:30 -
Ndryshime kolosale këtë javë/ 'Alarm shenjat e ...' Horoskopi 4-10 nëntor nga Jorgo Pulla
4 Nëntor, 13:28 -
Supë me mish qengji nga gazetarja Admirina Peçi
31 Tetor, 11:47 -
Sallatë e egër me lëng shege nga Admirina Peçi
31 Tetor, 11:40 -
Hasude me arra sipas traditës matiane nga Admirina Peçi
31 Tetor, 11:34 -
‘Pa to, nuk kemi jetë’, Ja zakonet që po ju dëmtojnë veshkat / Altin Joka tregon ushqimet dhe bimët më të mira për shëndetin e veshkave
30 Tetor, 16:30 -
Bukë misri me djathë e majdanoz nga Niki dhe Eljani
30 Tetor, 12:23 -
'Nëntor i frikshëm', ja cilat shenja do të sprovohen nga ky muaj/ Astrologu Jorgo Pulla paralajmëron: Kujdes!
28 Tetor, 15:32
