Shpella e Ali Babës ndodhet në Bank Street. Një rrugë elegante dhe e blinduar në lagjen qeveritare të Kievit, e mbushur me pemë bliri dhe dronë survejimi dhe me shtëpi shumë të bukura: më spektakolarja është rezidenca presidenciale, pak më sipër, Shtëpia e Kimerave në stilin Gaudí, ku jeton Volodymyr Zelensky.

Është ende errësirë, të premten në mëngjes, kur oficerë të kamufluar me inicialet "Nabu" dhe "Sapo" të shtypura në shpinë i bien interfonit të  Andriy Yermak, 54 vjeç, fqinjit, mikut të ngushtë dhe shefit të stafit të Zelensky-t, i cili sapo është kthyer nga Gjeneva dhe bisedimet e paqes. "Mirëmëngjes, ne jemi nga Agjencia Kundër Korrupsionit dhe Zyra e Prokurorit Special. Kemi një urdhër kontrolli për shtëpinë dhe zyrën tuaj. A jeni të gatshëm të bashkëpunoni..." 

Po, Yermak është i gatshëm. Askush nuk i shpjegon saktësisht se çfarë po kërkojnë, dhe dokumenti ende nuk specifikon një akuzë. Por thellë-thellë, ai i priste ato: në përgjimet e hetimit Mida, skandali më i madh ukrainas që nga shpërthimi i luftës, hajdutët e dyshuar përmendin gjithmonë një farë "Ali Baba ". I cili nuk është askush tjetër përveç Andriy Borysovych Yermak, i referuar rregullisht, me kujdes dhe ekskluzivisht me emrin e tij të koduar.

Është agimi i një fundi: Yermak, i njohur si "Kardinali" , i emëruar këshilltar i presidentit në vitin 2020, ishte deri dje sundimtari i dytë më i fuqishëm në Ukrainë, një kryqëzim midis Kardinalit Mazarin dhe Z. Wolf nga filmat e Tarantinos. 

Është gjithashtu muzgu i një fillimi: në gati katër vjet luftë, "Ali Baba" ka qenë hija e Zelensky-t dhe u shfaq që nga nata e parë e pushtimit, me uniformë dhe pas mikut të tij Volodimir, në selfien e famshme dhe heroike të bërë përpara Shtëpisë së Kimerave ("Ne jemi të gjithë këtu", shpalli presidenti, i ndjekur nga rusët. "Ushtarët tanë janë këtu, qytetarët janë këtu dhe ne jemi të gjithë këtu. Ne po mbrojmë pavarësinë tonë dhe do të vazhdojmë kështu"). 

Zelensky bëri gjithçka për të shpëtuar Yermakun. Verën e kaluar, ai madje miratoi një ligj të diskutueshëm ad personam që synonte të kufizonte pushtetet e Nabu dhe Sapo. Por një kërkim i tillë nuk ishte parë kurrë më parë në Kiev. Për dy javë, skandali kishte tronditur qeverinë, duke gërryer mbështetjen - 70% e publikut donin shkarkimin e Kardinalit - dhe duke u përballur me sarkazëm nga Kremlini. Në fund, udhëheqësi ukrainas nuk kishte zgjidhje tjetër veçse të kapitullonte para presionit të madh, të nënshkruante shkarkimin dhe t'i paraqitej vendit në një video të re: "Shefi i shtabit Yermak më ka paraqitur dorëheqjen e tij", njoftoi ai të premten në mbrëmje. "E falënderoj që gjithmonë përfaqëson qëndrimin e Ukrainës dhe mban një qëndrim patriotik."

Në të vërtetë, askush nuk e kuptoi se çfarë bënte ende Yermak atje. Dhe pse, të dielën e kaluar, me skandalin që kishte shpërthyer tashmë, ai u zgjodh për të përfaqësuar Kievin në bisedimet në Zvicër. I mësuar me korrupsionin endemik - që para luftës, Ukraina ishte ndër vendet më të korruptuara në botë - disa në partinë e Zelensky-t ishin pothuajse të prirur ta justifikonin atë: "Në atë rol", tha deputetja Mykyta Poturaiev, "edhe një shenjtor mund të shndërrohej në djall pas disa muajsh. A nuk filloi vetë Luciferi si engjëll?" Por ishte e qartë për të gjithë, thotë vetë Poturaiev tani, "se Yermak duhej të largohej, padyshim; ai po kishte pasoja negative në skenën ndërkombëtare dhe po përkeqësonte krizën tonë të brendshme sociale". 

Aleatët e vetë presidentit kërkuan shkarkimin e tij : "Më mirë vonë sesa kurrë", komentoi dje kryetarja e komisionit parlamentar kundër korrupsionit, Anastasiia Radina. "Sinqerisht", tha Inna Sovsun, një deputete e opozitës, për Corriere della Sera, "kjo dorëheqje më habiti. Yermak ishte bërë shumë i dobët si kryenegociator i Ukrainës. Dhe dorëheqja e tij ishte e dëshiruar, e shumëpritur: Unë nuk kam qenë kurrë një fans i tij dhe besoj se gjatë luftës, pa të, mund të kishim arritur më shumë. Mund të kishim arritur më shumë edhe në Gjenevë, duke dërguar diplomatë profesionistë në vend të këtij ish-producenti filmash pa të kaluar politike. Por Zelensky bëri një veprim të papritur: ai tha se do ta shkarkonte vetëm nëse do të kishte prova të qarta për korrupsion. Dikush pyet veten se çfarë e shtyu të vepronte kaq shpejt". 

Presioni nga BE-ja dhe Uashingtoni, me siguri: "Yermak është një element toksik", i tha në mirëbesim një diplomat evropian gazetës Kyiv Independent. "Lufta kundër korrupsionit është një pikë kyçe në projektin e zgjerimit të BE-së për të përfshirë Ukrainën", shpjegon Guillaume Mercier, zëdhënës i Komisionit Evropian. 

Është e qartë se askush nuk pret që qëndrimi i planit Trump, i përsëritur nga Yermak në negociatat e Gjenevës, të ndryshojë: "Nuk ka asnjë person të shëndoshë mendërisht", paralajmëroi ai vetë në një intervistë me The Atlantic , "i cili do të nënshkruante sot një dokument për t'i dhënë territor Rusisë. Dhe për sa kohë që Zelensky është president, askush nuk mund të mbështetet te ne duke dhënë pjesë të Ukrainës. Kushtetuta e ndalon këtë. Askush nuk mund ta bëjë këtë nëse nuk dëshiron të shkojë kundër Kushtetutës dhe popullit". 

Sidoqoftë, është e qartë se "koha nuk mund të kishte qenë më e keqe", komenton analisti politik Bohdan Nahaylo: "Vendimet më të rëndësishme në lidhje me strategjinë ushtarake, politikën ekonomike dhe iniciativat diplomatike kaluan të gjitha përmes zyrës së Yermak. Ai ishte kardinali i tij gri, kujdestari me të cilin të gjithë duhej të merreshin, na pëlqente apo jo. Dorëheqja e tij tani përfaqëson vakumin më të rrezikshëm të pushtetit që nga shpërthimi i luftës. Por mund të jetë edhe një mundësi. A po kërkon BE-ja që ne të përmbushim standarde të larta të qeverisjes dhe transparencës? Të tregojmë se ne hetojmë dhe ndëshkojmë edhe në nivelet më të larta? Le t'u përgjigjemi këtyre kërkesave, pra. Sepse po përballemi me një provë: të tregojmë se dorëheqja e Yermak është një akt përgjegjësie, jo një shenjë kaosi."

Pra, kujt i takon radha? “Kjo situatë dobëson pozicionin e Ukrainës në negociata dhe Rusia padyshim do ta shfrytëzojë këtë skandal”, vëren një tjetër analist ukrainas, Volodymyr Fesenko.  Zëvendëssekretari i Ushtrisë i SHBA-së, Dan Driscoll, pritet të mbërrijë në Kiev brenda disa orësh. Dhe javën tjetër, një delegacion amerikan do të jetë në Moskë, ndërsa Vladimir Putin do të njoftojë se është gati të diskutojë një draft të ri në Budapest, personalisht me Donald Trump. 

Zëvendësuesi i Yermakut duhet të zëvendësohet shpejt: Ekipi i ri negociator i Kievit mund të emërohet që sot. Thuhet se përbëhet nga Andrii Khnatov, kreu i forcave të armatosura, së bashku me Ministrin e Jashtëm Andrii Sybiha, dhe kreun e Këshillit të Sigurisë, Rustem Umerov (gjithashtu nën hetim për skandalin e energjisë). 

Ushtria po synon gjithashtu Pavlo Palysa, një ish-komandant brigade i cili shërbeu si zëvendës i Yermak, por roli i tij nuk është konfirmuar. Me sa duket do të jetë një zgjidhje e përkohshme, pasi posti kërkon figura të profilit të lartë: Kryeministrja Yuliia Svyrydenko, Ministri i Transformimit Dixhital Mykhailo Fedorov, Shefi i Inteligjencës Ushtarake Kyrylo Budanov, Ministri i Mbrojtjes Denys Shmyhal... Beteja për trashëgimi ka filluar tashmë dhe varet nga miratimi amerikan, si dhe ai evropian. "Kur e gjithë vëmendja përqendrohet në diplomaci dhe mbrojtje në një luftë," kërkoi Zelensky unitet, "nevojitet forcë e brendshme. Rusia dëshiron që Ukraina të bëjë gabime: nuk do të ketë gabime nga ana jonë." 

Ali Baba dhe hajdutët e tij do ta paguajnë këtë, nëse gjykohen si të tillë: "Por puna jonë vazhdon, lufta jonë vazhdon. Ne nuk kemi të drejtë të tërhiqemi dhe të grindemi mes nesh. Nëse humbasim unitetin, rrezikojmë të humbasim gjithçka: veten, Ukrainën, të ardhmen tonë. Duhet të bashkohemi, duhet të rezistojmë. Nuk kemi zgjidhje tjetër. Nuk do të kemi një Ukrainë tjetër."/Corriere della sera