ODESA - "I dashur President Donald Trump, ne ukrainasit e respektojmë qëndrimin tuaj, por ju lutemi , përpara se të merrni ndonjë vendim për negociatat me Rusinë, ejani dhe shikoni me sytë tuaj njerëzit tanë , civilët, heronjtë, spitalet, kishat, fëmijët e plagosur apo të vdekur." 

Volodymyr Zelensky i bëri një thirrje të drejtpërdrejtë presidentit amerikan. Lideri ukrainas i tha këto fjalë në një intervistë para kamerave të CBS më shumë se 24 orë përpara se dy raketa ruse të kryenin masakrën e civilëve në qendër të qytetit verior të Sumy, të dielën në mëngjes.

Por tani që intervista u transmetua, fjalët e tij bëhen më aktuale se kurrë. Trump, duke iu referuar Sumy-t, foli për një "gabim të mundshëm rus", thuajse për të falur, ose të paktën për të shpjeguar masakrën, gjë që e ndihmon atë të mos e drejtojë gishtin akuzues drejtpërdrejt nga Vladimir Putin.

Zelensky, nga ana e tij, po përpiqet të shmangë një përplasje kokë më kokë dhe të hapë polemika me Uashingtonin. Për të, prioriteti është në fakt të parandalojë amerikanët që të bllokojnë edhe një herë ndihmën ushtarake dhe bashkëpunimin e inteligjencës, siç ndodhi për rreth dhjetë ditë pas takimit të tyre në Shtëpinë e Bardhë më 28 shkurt, kur provokimet e JD Vance kontribuuan në hedhjen e benzinës në zjarr.

Por tani fërkimi po rritet përsëri. Duke iu referuar masakrës së rreth njëzet civilëve, përfshirë nëntë fëmijë, të kryer më 4 prill nga një raketë ruse në Kryvyi Rih, vendlindja e tij, Zelensky përsëriti në CBS nevojën që ukrainasit të armatosen dhe të luftojnë. “Nëse qëndrojmë në vend, Putini do të përparojë më tej.” Dhe ai shton: “Nuk është një supozim i thjeshtë: kërcënimi është absolutisht real. Qëllimi përfundimtar i Putinit është të rindërtojë Perandorinë Ruse. Ajo gjithashtu synon të marrë përsëri territoret e mbrojtura nga NATO, me rrezikun e fillimit të Luftës së Tretë Botërore.”

Dhe dje, duke folur me kombin në mediat sociale, Zelensky rikujtoi edhe një herë se vendet e goditura mes të dielës dhe të hënës nga rusët “janë të gjitha civile”. Një përgjigje e drejtpërdrejtë për zëdhënësit rusë, të cilët përsërisin se synojnë “vetëm objektivat ushtarakë”. Sipas tyre, në kohën e shpërthimeve në Sumy po zhvillohej një ceremoni e ushtarëve ukrainas. Vendasit thonë, megjithatë, se kjo ndodh ndonjëherë, por në zona të fshehta dhe të mbrojtura. Viktimat e së dielës ishin në masë dërrmuese civilë.

Polemika në distanca të gjata Trump-Zelensky nuk qetësohet fare. Sepse ndërkohë Trump po distancohet nga konflikti, pothuajse sikur të donte të mbrohej në rast se ndërmjetësimi i tij dështon. “Lufta midis Rusisë dhe Ukrainës është lufta e Joe Biden, jo e imja. Nëse do të kisha qenë president kur filloi, do ta kisha ndaluar atë në rrugën e saj,” thotë ai, duke përsëritur një moto të vjetër të tij. Por më pas ai akuzon edhe ish-presidentin e SHBA-së dhe vetë liderin ukrainas. “Presidenti Zelensky dhe i korruptuari Biden kanë bërë një punë absolutisht të tmerrshme që lejuan fillimin e kësaj faze të luftës. Unë thjesht po përpiqem të ndaloj shkatërrimin dhe vdekjen”, komenton ai.

Këto janë deklarata që sigurisht nuk i pëlqejnë Kievit. Edhe në një moment kaq të dhimbshëm për shoqërinë ukrainase, Trump kthehet për të treguar armiqësinë e tij tradicionale ndaj Zelenskyt, deri në atë pikë sa ta barazojë atë me “armikun e tij kryesor” Biden. Por Zelensky ende shpreson të jetë në gjendje të bindë administratën e re se përgjegjësia për armëpushimin e dështuar nuk është e tij, por e Moskës. Negociatat e armëpushimit janë duke vazhduar dhe Uashingtoni pritet gjithashtu të diskutojë një marrëveshje për shfrytëzimin e përbashkët të burimeve minerale dhe energjetike të Ukrainës. Presidenti ukrainas më pas i thotë Trumpit: “Ju lutemi ejani dhe vizitoni vendin tonë dhe le të gjejmë së bashku një plan veprimi për t’i dhënë fund kësaj lufte të tmerrshme. Po të vinit këtu, do të kuptonit edhe vetë krimet e bëra nga Putini!”

Sipas tij, negociatat “sigurisht do të zhvillohen dhe ne do të arrijmë një zgjidhje diplomatike”. Dhe Zelensky ofron disa të dhëna të rëndësishme: afërsisht 8.5 milionë ukrainas janë refugjatë jashtë vendit dhe 7 milionë janë të zhvendosur brenda vendit. “Ushtria ukrainase është më e fortë sot se në fillim të luftës, por aleatët amerikanë janë tani ndërmjetës. Putini nuk dëshiron fare një armëpushim, siç e tregojnë faktet në terren,” thotë ai. Përveç kësaj, Kievit i duhen urgjentisht mbrojtje të reja kundërajrore, “të paktën dhjetë, dhe ne kemi kërkuar licencë për të prodhuar vetë modele amerikane të armëve dhe pajisjeve ushtarake.” Ai gjithashtu specifikon se evropianët janë të gatshëm të financojnë blerjen e armëve të prodhuara në SHBA.

Ai shtoi se vendi i tij ka marrë rreth 100 miliardë dollarë ndihmë amerikane që nga fillimi i luftës tre vjet më parë, një pjesë e të cilës ka mbetur në SHBA dhe Evropë për të mbuluar shpenzimet e transportit. Financimi direkt për Kievin arrin në 35 miliardë dollarë. Duket se Trump mund të jetë i interesuar për këtë aspekt të fundit të blerjes së armëve amerikane; dje tha se “ka disa ide të mira në tryezë, edhe për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë.”/Corriere della Sera