Miliona njerëz në mbarë botën do të vëzhgojnë "muajin e shenjtë" të Ramazanit nën mbyllje këtë vit. Çdo vit, shumë muslimanë që praktikojnë, agjërojnë nga agimi në muzg për tërë muajin hënor, si pjesë e ritualit të përkushtimit të vetvetes në soditje dhe lutje.
Agjërimi është një detyrim moral për të gjithë ndjekësit e rregullt të besimit mysliman, të cilët mund ta mbajnë atë. Por ka disa konsiderata kur bëhet fjalë për agjërimin gjatë një pandemie.
Luftimi i infeksionit kërkon shumë energji, thotë imunologia e Universitetit të Sussex, Dr Jenna Macciochi. Dhe periudhat e zgjatura të mos ngrënies ose pirjes mund të dobësojnë sistemin imunitar.
Prandaj është e rëndësishme të siguroheni që të merrni kalori të mjaftueshme gjatë orëve që ju lejohet të ushqeheni dhe të arrini një "ekuilibër energjetik" si të makro-nutrientëve: karbohidratet, proteinat dhe yndyrnat dhe të mikro-nutrientëve, të tilla si vitamina C dhe hekuri.
Dhe është një ide e mirë të hani një shumëllojshmëri ushqimesh, duke përfshirë shumë perime me ngjyra të ndryshme, fruta, puls dhe bishtajore.
Ekziston gjithashtu një rrezik për tu dehidruar, pasi mund të ndikojë në mukozën që linjon rrugët e frymëmarrjes dhe vepron si një pengesë mbrojtëse.
Por kujdesja për aspektet e tjera të shëndetit tuaj, duke u përpjekur të merrni flini mjaftueshëm dhe të bëni ushtrime fizike dhe de-stresi kur është e mundur mund t’iu ndihmojë në mbajtjen e sistemit tuaj imunitar të funksionojë ashtu siç duhet.
Megjithatë, mënyra më e mirë për të mbrojtur shëndetin tuaj është parandalimi i ekspozimit ndaj virusit. Pjesa më e madhe e rrezikut mund të shmanget nga larja e duarve dhe, për ata që munden, të qëndrojnë në shtëpi.
Po për njerëzit me probleme shëndetësore?
Njerëzit të sëmurë, përfshirë ata me COVID-19, janë të liruar nga agjërimi. Po ashtu, agjërimi nuk rekomandohet për personat me problem shëndetësore të caktuara afatgjata siç është diabeti.
Shefi i kujdesit për Diabetin në Mbretërinë e Bashkuar, Daniel Hoëarth tha se vendimi ishte "absolutisht një reflektim personal", por kishte disa masa paraprake që njerëzit me kushte të mirë menaxhuara dhe të cilët donin të agjëronin, mund të merrnin. Këto masa përfshijnë në ngrënien e karbohidrateve me lëshim më të ngadaltë, të tilla si bukë integrale dhe oriz, dhe testime sheqeri në gjak më shpesh.
Po për punonjësit e kujdesit shëndetësor?
Këshilli Mysliman i Britanisë ka botuar udhëzime, duke thënë "personeli i kujdesit shëndetësor, të cilët kanë nën kujdes pacientët me COVID-19, në rrezik të vërtetë të dehidrimit dhe bërjes së gabimeve klinike për shkak të veshjes së PPE [pajisje personale mbrojtëse] dhe turnet e gjata", janë të përjashtuar nga agjërimi.
A mund të jetë agjërimi i mirë për shëndetin tuaj?
Edhe pse mos konsumimi i mjaftueshëm i kalorive brenda një dite mund të ul përgjigjen e sistemit tuaj imunitar, efekti i agjërimit në sistemin imunitar nuk është i drejtpërdrejtë.
Sistemi imunitar nuk është një gjë me që mund të ndërpritet/fiket. Është një seri e ndërlikuar mekanizmash që duhet të mbahen në ekuilibër.
Agjërimi lëshon kortizolin e hormonit të stresit, i cili mund të shtypë disa përgjigje imune. Por ka edhe prova të mira nga studimet në minj që agjerimi i ndërprerë, pra për një kohë të caktuar, sikurse bëhet gjatë Ramazanit mund të shpejtojë procesin e rigjenerimit të trupit, duke bërë që qelizat e vjetra të vdesin dhe të zëvendësohen me të reja.
Sidoqoftë, është e vështirë të përkthesh këto prova te njerëzit. Dhe nuk është e qartë se sa kohë do të duhet për të përsëritur efektin.