Sfidat dhe mundësitë e gjuhës shqipe në epokën moderne janë diskutuar në ditën e Dytë të Kuvendit të Gjuhës Shqipe këtë të premte, ku është prezantuar edhe drafti i Fjalorit të përditësuar të Gjuhës Shqipe, i cili më pas do të hidhet edhe për konsultim të gjerë publik. Ky fjalor është fryt i një pune gati 4 vjeçare dhe do të përmbajë rreth 120 njësi, gati trefishi i fjalorit aktual.
“Nevoja për një fjalor të madh të shqipes kish lindur me kohë. Shqipja ishte ndër gjuhët e pakta që i mungonte një fjalor i tillë. Për të hartuar këtë vepër u ftuan tërë specialistët e fushës në trojet shqiptare e Arbëri, përgjigjja e gatishmëria e tyre, si dhe e qeverisë dhe Kryeministrit për të na besuar e financuar këtë projekt madhor, mundësoi fillimin e punës e kryerjen me kompetencë e në kohën e duhur të kësaj vepre madhore. Për hartimin e saj u ngrit një grup i përbërë nga 55 bashkautorë e 25 hartues, të drejtuar nga një redaksi prej 10 leksikografësh e në ndihmë të saj u krijua një qendër e posaçme, ajo e Botimeve Enciklopedike dhe Albanologjike, tashmë e kthyer në qendër të përhershme, si një organ administrativ e profesional.”, thotë kryetari i Akademisë së Shkencave, Skënder Gjinushi.
Për hartimin e Fjalorit u ngrit një trupë e krahasueshme me dy institute; Instituti i Gjuhës dhe i Letërsisëm, që sot ka 21 punonjës kërkimorë-shkencorë. Hartimi i platformës paraprake iu besua akademik Jani Thomait e akademik Valter Memishës, drejtor i Institutit të Gjuhësisë e kryetar i komisionit të përhershëm të gjuhës dhe letërsisë në atë kohë.
“Vepra u projektua si një Fjalor me 90.000 fjalë e 10.000 njësi frazeologjike, por nga puna e bërë për të krijuar Korpusin / Database-n a kartotekën e veçantë solli lëndë të bollshme dhe në gjendjen e tanishme kemi këtë pasqyrë statistikore. Lënda leksikografike (fjalori i mirëfilltë) përfshin: 103.000 fjalë si fjalë-titull (mbi 2.5 herë më shumë se “Fjalori i gjuhës së sotme shqipe”, 1980). Kjo, përbëhet nga punonjësit akademikë të Institutit Albanologjik të Prishtinës, Universitetit të Prishtinës, të Tiranës e universitetet e tjera publike në Shqipëri e Maqedoninë e Veriut si dhe të Universitetit të Palermos e të Kozencës.", - vijon Gjinushi.
Ndërsa Valter Memisha, Drejtor i Institutit të Gjuhësisë vëren se “Fjalori i Gjuhës Shqipe është e para vepër madhore e hartuar në Akademinë e Shkencave të Shqipërisë pas reformimit të saj."
"Gjithashtu theksojmë se pranë Akademisë është ngritur Qendra e Botimeve Enciklopedike Albanologjike, e cila ka ndjekur në vazhdimësi dhe nga afër punën e bërë për hartimin e veprës.”, - vijon ai.
Për hartimin e fjalorit është krijuar një bazë të dhënash elektronike me një fond prej 800 milion njësish, në të cilat janë përfshirë tërë fjalorët e mëparshëm e veprat e autorëve më në zë shqiptarë nga Buzuku, Fishta e deri tek Kadareja, si dhe u krijua njësia me specialistë IT dhe të gjuhësisë kompjuterike për të mundësuar hartimin e tij sipas teknologjive më të përparuara të kohës.
Gjatë diskutimeve u fol për domosdoshmërinë e një ligji për gjuhën në Republikën e Shqipërisë, që të garantojë ruajtjen dhe përdorimin e shqipes në përputhje me rregullat gramatikore dhe drejtshkrimore.
Lajme të tjera
-
Kuvendi Kombëtar për Gjuhën Shqipe, Manastirliu: Fjalori me 120 mijë fjalë, dëshmi e kulturës sonë shprehimore
22 Nëntor, 11:03 -
Reagimet e politikës për Ditën e Alfabetit! Rama: Gjuhën ta duam e përcjellim! Begaj: Simbol i bashkimit kombëtar! Basha: Prioritet për emigrantët
22 Nëntor, 08:56 -
Sot, Dita e Alfabetit të Gjuhës Shqipe
22 Nëntor, 08:34 -
Dita Kombëtare e Alfabeti/ Publikohet drafti i fjalorit të Gjuhës Shqipe, 120 mijë fjalë! Gjinushi: U morën 25 hartues
22 Nëntor, 08:01 -
Nesër publikohet drafti i fjalorit të madh të Gjuhës Shqipe, Rama: E hedhim në konsultim publik! Të mbrojmë shqipen nga barbarët e rrjeteve sociale
21 Nëntor, 10:58 -
Konferenca/ Si luftuan bektashinjtë për çlirimin e vendit? Baba Mondi: Teqetë bektashiane, vatër e çlirimit të adheut! Historiani: Rreth 6 mijë bektashianë morën pjesë në LANÇ
19 Nëntor, 14:47
-
Studiuesi Paul Heggarty: Gjuhët nuk kanë data lindjeje! Shqipja midis gjuhëve indoeuropiane, origjina dhe lashtësia
4 Nëntor, 16:11
-
Marrëveshje mes Akademisë së Shkencave dhe Shërbimit Gjeologjik Shqiptar, për projekte të përbashkëta
18 Korrik, 16:17 -
Kushtetuesja pranon padinë për ligjin e Akademisë së Shkencave, Zhupa: Seanca plenare publike brenda 14 korrikut
22 Qershor, 15:05 -
Ligji për Akademinë e Shkencave përfundon në Kushtetuese, Zhupa dorëzon padiën: Nga ‘Basha’ firmos Nebiaj, Açka jo!
10 Maj, 15:27 -
Tri përballjet e Berishës me drejtësinë - Si i shpëtoi arrestimit në ’98-n dhe tri orët e izolimit në policinë e Tiranës në vitin 2000
6 Prill, 19:26 -
Akademia e Shkencave shkarkon drejtorët e instituteve në gjysmën e mandatit, emëron të rinj (EMRAT)
11 Janar, 14:42
