Ministrat e Mbrojtjes së Shqipërisë, Kroacisë, Greqisë, Italisë, Malit të Zi dhe Sllovenisë, u takuan në Venecia, më 7 Tetor 2024.
I pranishëm nga vendi ynë ishte ministri Pirro Vengu.
Ata vlerësuan përvojën afatgjatë të bashkëpunimit mes vendeve anëtare të Nismës Adriatiko-Joniane, teksa gjithashtu u firmos deklaratë e përbashkët në kuadër edhe të nismës ADRION, në përvjetorin e saj të 20-të.
Deklarata e përbashkët e 6 ministrave të Mbrojtjes:
“Ne, ministrat e Mbrojtjes të Republikës së Shqipërisë, Republikës së Kroacisë, Republikës së Greqisë, Republikës së Italisë, Malit të Zi dhe Republikës së Sllovenisë, u takuam në Venecia, më 07 tetor 2024.
Duke njohur përvojën afatgjatë të bashkëpunimit midis vendeve anëtare të Nismës Adriatiko-Joniane, rikonfirmuam se bashkëpunimi ynë bazohet në respektin e plotë e të ndërsjellë dhe në përputhje me të Drejtën Ndërkombëtare dhe Konventën për të Drejtën e Detit të Organizatës së Kombeve të Bashkuara (UNCLOS).
Ne njohëm dhe vlerësuam rezultatet e arritura nga nisma ADRION, duke shënuar përvjetorin e saj të njëzetë, duke festuar dy dekada të përpjekjeve dhe angazhimit të vazhdueshëm drejt rritjes së sigurisë, sigurisë detare dhe ndërgjegjësimit për situatën në të gjithë pellgun Adriatiko-Jonian.
ADRION, gjithashtu përmes segmentit të tij operacional, “On Call Maritime Force” (OCMF), ka treguar të jetë një mjet i besueshëm në:
-promovimin e trajnimit, integrimit, zhvillimit të aftësive, shkëmbimit të njohurive dhe ekspertizës reciproke dhe ndërtimit të besimit;
- sigurimin e një pranie të besueshme detare në rajonin Adriatiko-Jonian, kur aktivizohet;
- arritjen e sigurisë detare dhe ekspertizës mbi mjedisin detar rajonal.
Duke pasur parasysh efektivitetin e provuar të ADRION, i cili gjatë 20 viteve të fundit ka kontribuar me sukses në integrimin dhe ndërveprueshmërinë e marinave në zonën Adriatiko-Jonianiane, besojmë se Nisma mund të evoluojë më tej drejt objektivave konkretë, që përputhen me situatën aktuale gjeostrategjike. Ky evolucion duhet të kërkojë sinergji që mund të shtrihen edhe në fusha dhe dimensione të tjera.
Për këtë qëllim, të udhëhequr nga vendosmëria jonë për të forcuar më tej bashkëpunimin tonë, ne inkurajojmë komandantët e Forcave Detare ADRION të përmirësojnë efektivitetin dhe dukshmërinë e nismës përmes:
- zbatimit të trajnimeve bashkëpunuese për arritjen e standardeve të larta të përbashkëta, me theks të veçantë në Sigurinë Detare dhe mbrojtjen e Linjave Detare të Komunikimit (SLOC);
- zgjerimin e konceptit të Forcave Detare On-Call (OCMF) me një orientim potencial për punësim dhe ofrimi i tij tek Organizatat kryesore Ndërkombëtare (IO), veçanërisht NATO dhe BE, duke promovuar kështu Sigurinë Detare në rajonin Adriatiko-Jonian nëpërmjet aktivizimeve të planifikuara të OCMF;
- thellimin e dialogut për dimensionin nënujor me fokus në rajonin Adriatiko-Jonian, bazuar në interesat e përbashkëta për ruajtjen e infrastrukturës kritike nënujore;
- kërkimin e zgjidhjeve të kapaciteteve të përbashkëta për të adresuar nevojat e rinovuara gjeostrategjike;
- shqyrtimin e mundësisë së sinergjive me forume të tjera që mbështesin çështjet e sigurisë në zonën Adriatiko-Joniane dhe rajonin e Ballkanit, duke dakortësuar gjithashtu rëndësinë e lirisë së lundrimit në Mesdhe për hir të prosperitetit të rajonit;
- nxitjen e ndarjes së aftësive, duke hedhur bazat për të mundësuar bashkëpunim të nivelit më të lartë në fusha të lidhura ngushtë për të identifikuar dhe zhvilluar kërkesat e përbashkëta dhe për të reduktuar kostot e përgjithshme: duke rritur, nëpërmjet një qasjeje të gjerë, të ndërgjegjësimit të përbashkët për situatën detare, duke përdorur në masën më të plotë mjetet ekzistuese të tilla si, Qendra Virtuale-Rajonale e Trafikut Detar;
-eksplorimin e çdo fushe aktiviteti shtesë, me interes të përbashkët, që mund të përfitojë nga trajtimi brenda ADRION (ndër të tjera, kundër ndotjes).
Duke njohur rëndësinë e takimeve të rregullta dhe shkëmbimit të shpeshtë të pikëpamjeve dhe vizioneve, ne vendosëm të takohemi të paktën çdo dy vjet gjatë Simpoziumit Transrajonal të Fuqisë Detare në Venecia.
Për më tepër, ne besojmë se është e rëndësishme të diskutojmë dhe monitorojmë afatin kohor të angazhimeve tona. Për këtë arsye, komandantët e Forcave Detare dhe/ose drejtorët e Politikave të Mbrojtjes do të zhvillojnë takime të ndërmjetme, me shpresë, në rastin e stërvitjes vjetore ADRION Live, të organizuar nga presidenca e radhës në vitin ndërmjet dy takimeve ministeriale”.