Fjala e plotë e Ministrit të Shëndetësisë,Ilir Beqaj, në Takimin për Analizën Vjetore të  FSDKSh

Të nderuara deputete të Kuvendit të Shqipërisë,
Të nderuar përfaqësues të OBSH-së,

 Profesorë të nderuar, drejtues të institucioneve shëndetësore, dhe ju përfaqësues të institucioneve jopublike,

Sot, bëjmë analizën vjetore të Fondit të Detyrueshëm të Sigurimeve Shëndetësore, i cili është, praktikisht, financuesi thelbësor i kujdesit shëndetësor në Shqipëri. Është një institucion, i cili, pavarësisht ndryshimeve në vite, ka 20 vjet që financon kujdesin shëndetësor në vend, financon shërbimet që duhet t’iu ofrojmë qytetarëve.

Me të drejtë, Drejtoresha (znj. Vjollca Braho, Drejtore e Përgjithshme e FSKDSH-së) e tha që viti i kaluar, përtej shumë gjërave të mira që janë realizuar, ka qenë një vit i sikletshëm për Fondin, pasi gjatë kësaj periudhe u përballëm me një gjendje shumë të rendë, me abuzime në përmasa të mëdha të mjeteve financiare të Fondit, me një skemë korruptive të ndërtuar në rimbursimin fiktiv të barnave.

 Sigurisht, që rimbursimi i barnave ka pasur probleme nga viti në vit, por të paktën, ajo që u konstatua vjet ishte gjithçka fiktive, që nga individi, nga receta, nga rimbursimi, madje edhe një pjesë e farmacive ishin fantazmë.

 Në kemi analizuar se përse u arrit deri në këtë pikë. Sigurisht, përgjegjësitë individuale gjithsecili i ka dhe i mban individualisht kundrejt organeve të drejtësisë, por padyshim ne kemi për detyrë të bëjmë përpjekjet tona që këto gjëra të mos ndodhin më. Dhe unë besoj se Fondi ka filluar përpjekjet dhe rezultatet konkrete që hapësirat për abuzim të vijnë duke u ngushtuar për të synuar që të jenë minimale.

Në këtë analizë unë dua të ndalem pak tek situata e financimit të shëndetësisë. Në vitin 2015 pas një historie shumë-vjeçare, për herë të parë, u arrit në Shqipëri, që më shumë se gjysma e shpenzimeve që bëjnë shqiptarët për shëndetësinë të jetë e financuar me paratë publike. Dhe besoj se kjo është përgjigjia më e mirë, më e saktë, më profesionale dhe më e drejtpërdrejtë për të kundërshtuar këdo që thotë se është shtrenjtuar kujdesi shëndetësor për shqiptarët.

Për herë të parë, në 100 lekë që shpenzohen në shëndetësi, 55 lekë vijnë nga paratë publike, pra nga kontributi i përbashkët, kontribute të detyrueshme apo financim nga taksimi.

Jemi ende larg mesatares së OECD-së që është diku tek 71-72%, por unë besoj se puna e bërë në këto vite arriti këtë rezultat vetëm duke administruar më mirë nivelin e financimit, sepse financimi publik ka mbetur në nivelet 2.7-2.8% të GDP-së. Kemi arritur tek 2.9% e GDP-së, por ende, është një rritje modeste.

Vjet, Fondi financoi disa sipërmarrje të rëndësishme të reja të kujdesit shëndetësor. Financoi kontrollin bazë pa pagesë apo “check-up”-in siç jemi mësuar ta njohim. Pra, për herë të parë në financimin publik të shëndetësisë, Fondi mori përsipër të financojë parandalimin e sëmundjeve. Nuk ka qenë më parë pjesë e paketës së kujdesit shëndetësor parandalimi i sëmundjeve në Shqipëri.

Ky program ka filluar që nga vjet ta bëjë këtë gjë. Nëse është thënë që këto analiza që po bëhen sot bëheshin edhe më parë, nuk është tamam kështu. Bëheshin edhe më parë nëse mjeku i familjes mendonte që ti ke nevojë për ato analiza dhe jo për të gjitha bashkë. Mund t’i bëjë vetë edhe në institucionet publike, por do të vije jo me sistem referimi dhe duhet të paguaje nga xhepi. Minimalisht, duhet të paguaje  rreth 51 mijë lekë të vjetra, dhe minimalisht, në rastin më të mirë do të duheshin tre ditë për ta realizuar këtë kontroll.

Sot, qytetari nuk paguan gjë vetë por financohet nga Fondi, sigurisht aty është kontributi i të gjithëve ne, dhe i duhen vetëm 25 minuta. Besoj se shumë shpejt përgjigjet përveçse merren në formën konvencionale, çdo qytetar që ka një llogari në portalin dixhital të shërbimeve online e-Albania, mund ta marrë përgjigjen aty dhe ta ketë përgjatë gjithë kohës ku mund t’i referohet sa herë të ketë nevojë, apo një mjek tjetër, mund t’ia kërkojë.

Çfarë bëjmë me këtë program? Vlerësojmë riskun, komunikojmë riskun dhe menaxhojmë riskun.

Drejtoresha e tha se nga 1 Prilli  deri më 31 Dhjetor 2015 janë bërë rreth 244 mijë kontrolle, por përgjithësisht, nëse prilli dhe maji ishin fillimi i projektit, nga qershori dhe deri në dhjetor, ka pasur një pjesëmarrje jo të keqe, por ende nuk kemi arritur në nivelin që të kalojmë gjysmën e popullsisë që e ka këtë të drejtë.

Sa kushton “check-up”-i? Është shumë e thjeshtë. Nëse çdokush do të ulet të bëjë 3-4 veprime të thjeshta, 475 mijë persona, të cilëve ne u kemi marrë përsipër t’i financojmë me detyrim kontraktorin për 1537 lekë për një kontroll, plus TVSH-në, bëjnë një fond vjetor që përbën vetëm 1.9% të buxhetit vjetor të shëndetësisë për vitin 2016.

Pra, nga gjithë ajo çfarë në shpenzojmë në vit për shëndetësinë, në çdo 100 lekë, 1.9 lekë do t’i shpenzojmë për parandalimin e këtyre sëmundjeve. Rezultatet e arritura deri më tani na tregojnë se kemi bërë mirë që kemi filluar, madje, jemi të vonuar. Sepse minimalisht, në tension të lartë, në diabet, por edhe në disa raste jo të vogla të parandalimit të kancerit të zorrës së trashë, rezultatet e tregojnë vetë. Mesatarisht, 1.3% e personave të cilët kanë paraqitur feçet gjatë analizave, - dhe janë rreth 95% e atyre që e kanë bërë “check-up”-in, - kanë dalë me probleme. Sigurisht, nga “check-up”-i, ne nuk vendosim diagnozë. Ne ngremë dyshime.

Dua të ndalem pak se çfarë ka ndodhur vjet në bashkëpunimin me institucionet jopublike që ofrojnë kujdes shëndetësor, pa përfshirë kontratën me “3P Life Logistic” që na ndihmon për të realizuar “check-up”-in.

Vitin e kaluar, Fondi ka blerë kujdes shëndetësor tek institucionet privatë në vlerën 7.8 milionë euro.

Pra, edhe pa kontratat e koncesionit, ne e kemi bashkëpunimin me institucionet jopublike shëndetësore kryesisht në tre aspekte:

1. Për hemodializën, të cilën praktikisht në shumicë dërrmuese e realizojmë me institucione jopublike, dhe ndërkohë, koncesioni kaq i përfolur i hemodializës akoma nuk ka filluar. Gati 6.95 milionë euro (69% e shpenzimeve vjetore), vitin e kaluar janë paguar në disa institucione jopublike për të marrë shërbimin e hemodializës, pasi është jetik për qytetarët shqiptarë;

2. Rreth 1/7 e asaj çka kemi ofruar me paketat e kardiologjisë, e kemi ofruar në bashkëpunim edhe me institucionet jopublike (733 mijë euro apo 14% të shpenzimeve vjetore) me 5 spitale në Tiranë, që janë të kontraktuara nga Fondi, dhe me këtë kemi arritur që praktikisht të shkurtojmë shumë radhën e pritjes në hemodinamikë. Për Angiografinë, nga 6 muaj pritje në shtator të 2013, sot radha e pritjes është një muaj;

3. Për herë të parë vjet financuam edhe transplantin e veshkës. 8 transplante veshke janë kryer falas gjatë 2015-s të financuara 100% nga Fondi (72 mijë euro apo 100% të shpenzimeve), ndërkohë që tani, kemi arritur në 11 raste. Pra, gjatë vitit të kaluar kemi realizuar 8 transplante veshke dhe një flakje akute, pasi një person nuk e mbajti dot organin e dhuruar.

Këto janë përgjigjet me të mira për këdo që thotë se edhe dje, edhe javën e kaluar, që Shqipëria nuk ka kapacitete për të bërë transplante. Jam mërzitur jashtë mase kur këtë gjë e thonë edhe nefrologë, edhe drejtues shërbimesh në spitalet rajonale. Kemi arritur në 11 apo 12 transplante, sepse kaq janë mundësitë për dhuruesit familjarë. Shqipëria nuk ka një Bankë Organesh, pranon vetëm dhurim organesh nga njerëz të gjallë-familjarë. Nëse ka më shumë pajtueshmëri, ka edhe më shumë mund të financojmë. Edhe kushdo që është i lirë të vazhdojë të zhvillojë filantropinë e vet, por, të paktën, për transplantin e veshkës në Shqipëri, nuk është e nevojshme të organizohen koncerte, thirrje apo të dilet për të mbledhur të holla, sepse Fondi i ka mjetet financiare, në qoftë se ka një dhurues familjar, të vazhdojë të bëjë edhe më shumë ndërhyrje.

Ndalimi pak tek rimbursimi i barnave. Sigurisht, që problemet e skemës fiktive vazhdojnë të ndiqen në prokurori. Fondi ka qenë i hapur, i disponueshëm dhe më shumë se kushdo i dëshiruar që kjo punë të shkojë të analizohet në mënyrë shterruese, por nga ana tjetër, nga viti 2013 deri në 2015, ne kemi zgjeruar listën e barnave të rimbursueshme me 45 principe aktive, me 85 barna dhe me me pak para kemi mbuluar shumë më tepër kujdes.

Sigurisht, kjo falë reformës që ka ndodhur me çmimin e barnave, dhe unë e kam shumë për zemër t’i rikthehem kësaj teme, ta ilustroj me “Lercanidipine”-n. Kishte vetëm një alternativë në vitin 2013, dhe çmimi i një kokrre ishte 96.5 lekë. U hap skema, u futën më shumë alternativa, dhe sigurisht, shikoni ku erdhëm. Vetë “Lercanili”, që është emri tregtar i një prodhuesi të caktuar, e çoi çmimin nga 96.5, në 20.8 lekë për kokërr. Është i njëjti bar, nuk po themi për atë princip aktiv që ka një alternativë tjetër. Është e njëjta markë tregtare.

Nuk jam në gjendje që t’i vë sot përkufizimin që çmimi i viti 2013 ka qenë abuziv. Ka qenë një çmim i paraqitur në Komisionin e Çmimit të Barnave të atëhershëm, i pranuar, por nuk kam droje të them që ka qenë spekulativ, sepse historia e tregon vetë. Për më tepër, të dhënat në Agjencinë Kombëtare të Barnave (AKBPM – Agjencia Kombëtare e Barnave dhe Pajisjeve Mjekësore) tregojnë që në momentin që u ul ndjeshëm alternativa më e shtrenjtë nga vitit 2014 në 2015-n, gjatë vitit të kaluar në volum, është importuar më shumë “Lercanidipine”. Kanë bërë sjellje konsumatore qytetarët, duke përdorur të njëtin bar që janë mësuar, ndërsa bashkëpagesa është në një muaj simbolike, dhe vazhdoi të ketë rritje konsumi. Kjo ka ndodhur edhe me disa barna të tjera.

Në 2015, barnat origjinatorë, apo patentë siç i quajmë ne, apo dikush tjetër i quan edhe “ilaçe firmato”, kanë përbërë 54% të vlerës së importuar të barnave në Shqipëri. Në 2013 ishin vetëm 35%.

Pra, nëse kushdo tenton të thotë që u ulën çmimet e barnave sepse u shtuan gjenerikët, në vlerë realiteti është përmbysur!

Më shumë se gjysma e barnave që importohen në Shqipëri janë patenta, vetëm 1/3 ishin në 2013.

Pse? - Vendosëm referencën e jashtme gjeografike me 5 shtete kufitare, jo më shtrenjtë se në vendin e origjinës dhe iu thamë gjenerikëve 80% më të shtrenjtë se patentat nuk kemi nevojë për ju në Shqipëri. Momentin që fiksojmë Komisionin e Çmimit të Barnave në Ministri mbyll negociatën me origjinatorin me një çmim, gjithë të tjerët, për xhenerikët, ose 80% e poshtë ose të vazhdojnë të tregtohen diku tjetër.

Kjo është historia e këtij bari, por është historia edhe e shumë barnave të tjera. Ndërkohë, qëllimi ynë nuk ishte të kursenim para dhe t’i çonim në Buxhetin e Shtetit, ose të merrnim më pak financim nga Buxheti i Shtetit. Qëllimi ynë ishte që të plotësonim më shumë nevojat me ato barna, dhe prandaj, zgjerimi i listës ka sjellë në dy vjet 150 mijë pacientë që kanë përfituar për herë të parë nga 45 principet aktive, apo nga 85 barnat e reja të shtuara (në listën e barnave të rimbursueshme).

Po ua ilustroj me një bar, “Sovosfubir”. Ky bar është regjistruar në Shqipëri diku në mes të vitit. Në SHBA (është regjistruar) në janar të viti 2015. Është bar i shtrenjtë, kostoja e terapisë mujore vjet ka qenë rreth 20 mijë euro. Është një terapi e domosdoshme për të paktën 3 muaj që përdoret për të sëmurët me “Hepatit C”, që të mos shkojë në cirrozë dhe nuk është konservativ, të shëron.

Vjet kemi financuar 11 pacientë. Pra një cikël i plotë i financuar vjet nga Fondi për këtë mjekim është 60 mijë euro. Sivjet, me çmimet e reja që ka negociuar Komisioni i Çmimit të Barnave terapia mujore nga 20 mijë euro ka rënë deri në 13.5 mijë eruo në muaj, pra rreth 40 mijë euro një terapi e plotë. Janë, praktikisht, barna jetëshpëtuese.

Nevojat për më shumë barna do të vazhdojnë të jenë në Shqipëri, pasi janë edhe në vende të tjera. Shpesh herë, në Mbledhjen e Këshillit Administrativ të Fondit na duhet të marrim vendime edhe të vështira. Brenda buxhetit që kemi disponibël na duhet të vendosim se ku duhet të zgjedhim, por besoj se edhe këtë vit. do të vazhdojmë të financojmë me listën e rimbursimit duke e zgjeruar atë, duke u përpjekur të kalojmë në rimbursim dhe disa barna, të cilat tradicionalisht janë quajtur barna spitalore, por duke qenë se kanë një formë-dozë të tillë që mund të merren edhe nga pacientë ambulatorë, pasi janë për pacientë kronikë që zakonisht nuk janë të shtruar.

Më në fund, unë jam i kënaqur që edhe Opozita po përpiqet të bëjë një diskutim më profesional dhe më thelbësor se si duhet të jetë financimi i Kujdesit Shëndetësor në Shqipëri. Pavarësisht se unë besoj se Opozita aktuale, më të mirën e saj e ka shprehur me ligjin e ri të Financimit të Kujdesit Shëndetësor të vitit 2011, me modelin e Fondit, por së pari, duhet të them dy gjëra.

Ai ligji i ri deri në 26 janar 2016, 600 mijë shqiptare i linte pa asnjë lloj kujdesi shëndetësor. Nga 27 janari, këta 600 mijë e kanë falas vizitën tek mjeku i familjes. Ndërkohë, nga dhjetori i vitit 2013, një pjesë e këtyre që ishin në intervalin 40-65 vjeç, i përfshimë edhe në kujdesin parandalues.

Pra, Opozita e sotshme, pasi u lodh 6 vjet, 2005-2011 arriti deri këtu, një mbulim shëndetësor vetëm për 80% të shqiptarëve. Ne, për dy elementë bazë, parandalimin dhe mjekun e familjes, që tani ofrojmë mbulim për 100% të atyre që janë rezidentë në Republikën e Shqipërisë.

Ndërkohë, ka një diskutim tjetër se kush do të jetë financuesi i shëndetësisë, Fondi si paguesi i vetëm, apo do të kemi një situatë të larmishme paguesish.

Opozita e sotme po thotë që të kemi disa pagues. Ligji që la në 2011 është me një pagues, ky që vazhdon dhe sot.

Pra, e kam të vështirë kujt t’i besoj! Por, dua të tërheq vëmendjen tuaj në një aspekt që për mua është i rëndësishëm për të ardhmen afatmesme.

Kam paraqitur popullsinë (projeksionet) e Shqipërisë për vitet 2001-2016-2036. Dhe kam marrë dy grupmosha, 0-4 vjeç dhe mbi 65 vjeç. Janë grupmoshat që kanë më shumë nevojë për kujdes shëndetësor. Kolonat me blu janë grupmosha 0-4 vjeç, ku në 2001 ishin 273 mijë dhe sot janë 167 mijë dhe do jenë 113 mijë në vitin 2036. Do të na duhet që t’i përshtatemi kësaj situate. Por, shikoni për moshat mbi 65 vjeç, kemi 227 mijë në 2001, 371 mijë në 2016 dhe 632 mijë në vitin 2036, pra pas 20 vjetësh.

Më shumë persona në atë grupmoshe që kanë më shumë sëmundje dhe ju e dini më mirë se unë se punoni çdo ditë me këto grupmosha. Duhet të reflektojmë që tani për mënyrën se si do ta financojmë, por edhe me çfarë institucione të kujdesit shëndetësor do të duhet ta përballojmë këtë situatë.

Por, unë të paktën (përvojën e punës) me sigurimet shoqërore, m’u bënë 22 vjet që merrem, dhe kjo situatë demografike nuk mund të zgjidhet me parimin që kanë Sigurimet Shoqërore, atë të “Risk Pooling”. Në “Risk Pooling” mblidhemi bashkë që të ndajmë riskun me njëri-tjetrin.

Por, me 632 mijë vetë mbi 65 vjeç që kanë nevojë për shumë kujdes shëndetësor, pra për kosto të lartë shpenzimesh në një vend kaq të vogël, ta ndajmë edhe me disa pagues? Vetëm kostot administrative të këtyre shumëpaguesve sa do të jenë? Këto nuk janë reforma që bëhen për një jetëgjatësi për 4 vjet, por të paktën për një gjeneratë.

Kush kompani sigurimesh do të pranonte të kishte klientë këtë grupmoshë, pra mbi 65 vjeç?

Kush është kompania e sigurimeve, në qoftë se primi i sigurimit do të ishte sa kostoja vjetore e mbulimit të kujdesit shëndetësor?

Këtu bie koncepti i “Risk Pooling”, dhe për pasojë, nëse bie ky koncept, nuk mund t’i përgjigjemi në mënyrën konvencionale të sigurimit të krijuar 130 vjet përpara.

Ky është opinioni im, i gatshëm ta përballoj, të diskutoj, ta konfrontoj me këdo politikan, studiues, shkencëtar, profesor e kushdoqoftë!

Sa më shumë ta orientojmë diskutimin këtu unë besoj se aq më shumë do të përfitojmë të gjithë, aq më i shëndetshëm do të jetë diskutimi, dhe pastaj, për të vendosur se çfarë është më e përshtatshme për Shqipërinë, dhe padyshim, që politika do të japë edhe pjesën e vetë sipas pozicioneve që duhet të ndërmarrim.

Por, deri këtu nuk ka ideologji, kjo është një prirje demografike sipas projeksioneve të INSTAT-it
 
Megjithatë, për t’u kthyer përsëri tek e sotshmja, e përditshmja, pasi me të drejtë, ka pacientë që na dëgjojnë sot dhe thonë unë jam i sëmurë sot dhe dua ta zgjidh hallin sot. Praktikisht, me të drejtë, çdo i sëmurë statistikisht, rastin e tij e ka 100% dhe do zgjidhjen e tij.

Ne themi se kemi bërë përmirësime të ndjeshme, sidomos vitin e kaluar me shkurtimin e radhës së pritjes. Një Angiografi nga 6 muaj është bërë 1 muaj, një rezonancë nga 3 muaj në 25 ditë, kështu me skanerin dhe provën e ngarkesës së zemrës. Por, çdo njeri ka të drejtë, se në rast se një mjek i thotë që ke nevojë për një rezonancë, ai do ta bëjë sot, më mos nesër, se ndien që nga ajo përgjigje e rezonancës varet fati i jetës së tij. Na duhet përsëri të punojmë që ta përmirësojmë kohën e përgjigjes.

Unë besoj se këtë vit duhet të vazhdojmë konsolidimin e paketave, mundësisht t’i zgjerojmë.

Ne po punojmë me Fondin për të filluar këtë vit për herë të parë rimbursimin e pajisjeve mjekësore.

Kërkesa është e përsëritur, ne jemi të vonuar. Kemi një situatë jo aq të lehtë sa te barnat, sepse nëse tek barnat çmimi i tyre është çmim i rregulluar, ndërsa tek pajisjet mjekësore çmimi nuk është i rregulluar dhe po punojmë fillimisht të bëjmë një kuadër rregullator se si do të rimbursojmë pajisjet. Më pas, në bazë të mjeteve financiare që kemi, do të përcaktojmë se nga cilat pajisje do ta fillojmë rimbursimin.

Do të na duhet të zgjerojmë shumë recetën elektronike, mundësisht ta shtrijmë brenda këtij viti në të gjithë vendin bashkë me nënshkrimin elektronik. Katër mujat e parë në Durrës, në vlerësimin tonë, kanë qenë eksperiencë e suksesshme si për mjekun, ashtu edhe për farmacistin dhe për pacientin.

Duhet të vazhdojmë më shpejt dhe më mirë me kartën e shëndetit. Për fat të keq, nga një gjë pozitive, në ditët e para të janarit 2016, u bë një arsye më shumë që shëndetësia të shënjestrohet sikur nuk i përgjigjet shpejt dhe në kohë nevojave të qytetarëve. Ne shpërndamë vjet rreth 700 mijë karta, por javën e parë të janarit u duk sikur askush nuk kishte marrë kartë. Sot, ka edhe një kanal online për të komunikuar dhe për të marrë kartën, megjithatë, unë sërish druhem se ditët e fundit të prillit kur përfundon edhe afati, sërish do të kemi shtim të radhëve. Me sa duket, është shumë e vështirë të edukohemi të gjithë t’i paraprijmë gjërave.

Ndërkohë, është mirë që bashkë me daljen e listës së re të barnave të rimbursueshme, për këtë vit duhet të bëjmë një diskutim profesional mes mjekëve të familjes dhe mjekëve specialistë. Kam dëgjuar sidomos në këtë periudhë, në shumicë dërrmuese në të gjithë vendin mjekët e familjes ankohen në marrëdhëniet që kanë me mjekët specialistë kur vendosen terapitë e para.

 Mjekët specialistë përshkruajnë atë që ata gjykojnë se është e përshtatshme për pacientin, mjeku i familjes ka ca protokolle, ka ca kufizime dhe qytetari ndodhet në pozicion “sandwich”, prandaj, duhet ta ndajmë mirë këtë gjë: Ose ta bëjë gjithçka mjeku i familjes, ose vetë specialisti të jetë pjesë e atij buxheti financiar që ka shërbimi Parësor për rimbursimin e barnave.

E dyta, unë besoj se duhet të krijojmë një mekanizëm transparent financiar midis shërbimit Spitalor dhe atij Parësor lidhur me ekzaminime që bëhen në spitale për nevojë të kujdesit Parësor. 30% e analizave që bëhen në spitalet tona bëhen për nevojat e Parësorit. Mund të vazhdojmë t’i bëjmë në spitale, pasi ka qytete ku nuk ka nevojë të investojmë për shumë laboratorë, por nëse unë vij në spital se më ka thënë mjeku i familjes së duhet të bëj këtë analizë një hërë në 6 muaj që të vazhdoj të marr terapinë, kjo analizë duhet të jetë pjesë e kostos që Parësori ka për popullsinë që çdo mjek familje ka në ngarkim.

Kostimi nuk është se është i vështirë, por nuk besoj se nuk është e vështirë që në fund të muajit, qoftë edhe virtualisht, spitali të prodhojë një faturë dhe t’ia çojë qendrave shëndetësore. Në fund të fundit, Fondi është financuesi i vetëm, por ato janë dy programe buxhetore që mund të kuptojë gjithsecili më qartë dhe më mirë se sa është kostoja reale e gjithçkaje që bëjmë.

Besoj se deri në fund të prillit, siç kemi marrë angazhimin, do të saktësojmë regjistrin e personave që ka në ngarkim Kujdesi Shëndetësor Parësor. Duhet përfundimisht këtë vit të ndahemi nga ai regjistri i famshëm me 4.2 milion banorë, kur ndërkohë, rezidentë në Shqipëri janë 2.9 milionë. Sot, regjistra të ndryshëm kombëtare dixhitalë, por edhe platforma qeveritare e komunikimit, na bën që këto gjëra t’i gjejmë shumë më shpejt dhe më saktë.

Nuk dua të shtoj ndonjë gjë më shumë. Dua të falënderoj të gjithë ata që me punën e tyre gjatë vitit 2015, nëpërmjet Fondit, na ndihmuan të financojmë më shumë kujdes shëndetësor edhe më cilësor. Besoj se eksperiencat pozitive të vitit 2015, ku Fondi ka financuar në mënyrë të drejtpërdrejtë edhe ofruesit jopublikë të kujdesit shëndetësor të zgjerohet edhe këtë vit, pasi për ne si qeveri, është e rëndësishme është që me financim publik të ofrojmë sa më shumë kujdes shëndetësor. Nëse ky ofrohet në publik apo privat, për ne si qeveri kjo ka më pak rëndësi, madje, besojmë se një mjedis konkurrues dhe komplementar është më i mirë për të rritur cilësinë e shërbimit.