Hoxha në krye të demonstratave
në Korçë bashkë me Abaz Ermenjin

TIRANE- Në protestat e para antifashiste të vitit 1939 Enver hoxha ka pasur nje rol të veçantë. Ai ka qenë në mos nje prej organizatorëve, një protestues që ka rënë në sy së bashku me disa profesorë të tjerë të liceut të korçës dhe studentë të spikatur të këtij liceu. Vetë Enver Hoxha e ka përmendur këtë gjë, duke përdorur si fakt për ta vërtetuar protagonizmin e tij në këtë ngjarje një dokument të dhjetorit të këtij viti, i firmosur nga zv.ministri i atëhershëm i arsimit, dokument ku njoftohej pushimi i tij nga nga puna si profesor në lice për shkak të pjesëmarrjes në protestat e 28 nëntorit 1939.

Këtë Hoxha e ka shkruar në librin e tij me kujtime “Vite të rinisë” 1988. Sidoqoftë ky dokument nuk e vërtonte katërçipërisht faktin që Hoxha ishte i pranishëm atë ditë në protesta apo që ishte edhe një prej organizatorëve. Në fakt është një tjetër dokument, i cili e vërteton plotësisht protagonizmin e Hoxhës në këtë ngjarje. Por ai dokument është mbajtur sekret prej tij me një qëllim të caktuar. Ky dokument u publikua për herë të parë para disa javëve në ekspozitën kushtuar Luftës së Dytë Botërore hapur në “Bunk’art” në nëntordhjetor 2014. Çfarë paraqet ky dokument dhe çfarë fshihet pas faktit që ai është fshehur për dekada me radhë?

Pse Enver Hoxha nuk e përdori kurrë, edhe pse do ti shtonte shumë pikë profilit të tij si atdhedashës në ato ditë të para të pushtimit të vendit, shumë kohë para se të krijohej Partia Komuniste? Këtë shpjegim e gjejmë në një analizë që studiuesi Ylli Polovina i bën këtij dokumenti pas publikimit të tij në Bunk’art në shkrimin “Superbunkeri i Tiranës ribën Histori. Ja analiza e tij: Në librin e tij me kujtime “Vite të rinisë” (1988) Enver Hoxha paraqet si provë për atdhedashurinë e tij e sidomos për pjesëmarrjen aktive në luftën antifashiste një shkresë të datës 13 dhjetor 1939, të hartuar prej zv.ministrit të arsimit. Në të njoftohej drejtoria e gjimnazit të Korçës për pushimin nga puna të profesorit Enver Hoxha.

Shkaku ishte pjesëmarrja e tij, bashkë me shumë studentë, në një manifestim nderues për 28 Nëntorin dhe po aq protestues ndaj pushtimit. Nga historianët profesionistë të pasdiktaturës, por edhe prej studiuesve të tjerë, ky fakt nuk ka qenë kurrë i vënë në pikëpyetje. Por me të drejtë është përfolur për mundësinë e një manipulimi. Është dyshuar se prej ministrisë urdhri i pushimit të mësuesve të Liceut të Korçës ka qenë një masë e gjeneralizuar, ku, kishin apo jo faj, largoheshin nga puna që të gjithë. Kjo e errësonte sadopak rolin e propaganduar si të spikatur të Enver Hoxhës.