Gjithnjë e më shpesh, po zbulojmë se fjalë të cilat jemi mësuar ti shqiptojmë në një mënyrë të caktuar, në fakt shkruhen ndryshe në fjalorin e gjuhës shqipe. Një problem i tillë duket se po vihet re edhe në botimet e librave për fëmijë, ku shpesh fjalë të caktuara tingëllojnë kaq të çuditshme si “rinoqeronti” që në fakt të gjithë e shqiptojmë “rinoceronti”.
Ishte pikërisht ky fenomen që doli në pah gjatë bisedës në emisionin “Rreze Dielli” sot në Report TV ku në fokus ishin librat për fëmijë. Gazetarja Anisa Ymeri risolli në vëmendje se në Shqipëri ka 47 vite që nuk ka një organ vendimarrës për të bërë ndryshimet gjuhësore të nevojshme për ato fjalë që kanë përdorim të gjerë në popullsi.
“Nuk ka një organ vendimarrës sot që ti bëjë këto ndryshime gjuhësore. Ky është një debat shumë i madh mes gjuhëtarëve dhe sigurisht ka patur debate publike edhe të ashpra. Por, nëse vendet e tjera, nuk po shkoj në Francë apo në Itali, por edhe në Maqedoni ka një Këshill për gjuhën shqipe i cili mblidhet sa herë e kërkon nevoja dhe merr vendime të caktuara për fjalë të caktuara për të bërë ndryshime apo për të futur fjalë të reja etj. Ne nuk kemi që pas 1972-shit asnjë organ tjetër vendimarrës që të bëjë ndryshimet e nevojshme që dalin si pasojë e përdorimit të gjerë të një fjale, sepse një fjalë korrekte shqipe është ajo që ka përdorim më të gjerë dhe këtë e thonë gjuhëtarët. Merren natyrisht vendime arbitrare në gjuhë por nuk duhet të jenë të përjetshme. Sepse nëse ne i themi dixhital, s'ka pse të jetë digjitale”,- tha Ymeri.
E ftuar në studio ishte edhe përkthyesja dhe kryeredaktorja e shtëpisë botuese “Pegi” Aida Baro e cila pranoi se ka shumë fjalë që nuk përkojnë me mënyrën se si shqiptohen nga masa. E tillë ishte dhe fjala digjitale, që pjesa dërrmuese e shqiptonte prej dekadash dixhitale, që shkaktoi jo pak reagime e polemika.
“Ka një mospërkim gjithmonë ndërmjet mes asaj që është shkruar dhe asaj që shqiptohet. Sepse janë disa fjalë që nuk janë të lindura nga shqipja si rinoceront apo kompjuter. Mbaj mend përvec fjalës Siçili, dikur thuhej Siqeli dhe në bazë të fjalorit shkruhet Sicili dhe rinoceronti shkruhet me “q” në fjalor.”
Lajme të tjera
-
Ja ç’do ndodhë në Dhjetor! Lëvizje të forta planetare, Jorgo Pulla paralajmëron shenjat…/ Horoskopi për muajin Dhjetor
25 Nëntor, 15:54 -
Lakra ‘bomba’ që vret sëmundjet, Altin Joka: Magjia e lakrës nëse e përdorim rregullisht/ Disa kombinime për kura specifike
20 Nëntor, 17:00 -
Mjalti, shëruesi i madh i 216 sëmundjeve, Altin Joka: Si të përdoret pa humbur vlerat / Provat e pagabueshme, si të dallojmë mjaltin pa hile
20 Nëntor, 16:33 -
‘Kujdes nga skandalet, çdo gjë shihet me lupë’, Jorgo Pulla paralajmëron… /Horoskopi javor 18-24 nëntor
18 Nëntor, 13:57 -
Ylli Merja prezanton 'frutin magjik' insulinë natyrale e diabetikëve/ Shenjat e hershme të diabetit dhe regjimi ushqimor
11 Nëntor, 16:28 -
Mundësi ideale në punë! Ja shenjat që përfitojnë…/Horoskopi javor 11-17 nëntor nga Jorgo Pulla
11 Nëntor, 13:12 -
Mos i neglizhoni miomat/ 'Mishi i huaj' në mitër, ja si të shpëtoni pa kirurgji me kurën nga Ylli Merja
4 Nëntor, 16:30 -
Ndryshime kolosale këtë javë/ 'Alarm shenjat e ...' Horoskopi 4-10 nëntor nga Jorgo Pulla
4 Nëntor, 13:28 -
Supë me mish qengji nga gazetarja Admirina Peçi
31 Tetor, 11:47 -
Sallatë e egër me lëng shege nga Admirina Peçi
31 Tetor, 11:40 -
Hasude me arra sipas traditës matiane nga Admirina Peçi
31 Tetor, 11:34 -
‘Pa to, nuk kemi jetë’, Ja zakonet që po ju dëmtojnë veshkat / Altin Joka tregon ushqimet dhe bimët më të mira për shëndetin e veshkave
30 Tetor, 16:30
