Por, mrekullimi jo kritik i miqve amerikanë po vihet në pyetje. Forcë shtytëse e këtij emancipimi dhe njëkohësisht e një vetëdije radikale nacionale është lëvizja “Vetëvendosje”. Ajo po udhëheq me sukses një luftë në dy fronte: kundër mbikëqyrjes së Kosovës nga të huajt e fuqishëm (përfshirë edhe amerikanët) dhe kundër “qeverisë marionetë” e të korruptuar të vendit", shkruan Andreas Ernst në gazetën zvicerane "Neue Zürich Zeitung", që e transmeton "Telegrafi".
Të sulmuarit e injoruan për një kohë të gjatë “Vetëvendosjen” si një sekt margjinal politik. Por suksesi i saj në kutitë e votimit, prezenca e tyre mediale dhe popullariteti në rritje bën që të fillohen të përdoren metoda të tjera: ndoshta do të duhej biseduar me ta, menduan amerikanët? Albin Kurtit, udhëheqësit dhe ideologut të kësaj partie-lëvizje, për të parën herë që nga viti 1997 iu dha një vizë udhëtimi për në SHBA, për ku ai së bashku me zëvendësin e tij, Shpend Ahmeti, udhëtuan në muajin maj. Në program: takimi me përfaqësuesit e Departamentit të Shtetit, me diasporën shqiptare dhe me akademikët.
Si rezultat i këtij udhëtimi ishte korrespodenca e mëpastajme e Edward Josephit, ish-zëvendësshefit amerikan të misionit të OSBE-së në Kosovë, dhe Shpend Ahmetit. Në të u diskutua sovraniteti i kufizuar i Kosovës, pozita e pakicës serbe dhe synimi i “Vetëvendosjes” për bashkimin e Kosovës me Shqipërinë. Interesant është nënteksti i kësaj beteje të shkurtë. Joseph është përfaqësues i “intervenimit humanitar”.
Sipas këtij narracioni, SHBA-ja ndërhyn për të ndalur represionin dhe ndjekjen e kosovarëve nga shteti serb. Pas largimit të shtetit serb nga Kosova, aty, nën udhëheqjen e Perëndimit, u krijua një shtet multietnik, i cili do të duhej të stabilizohej përmes integrimit të tij në strukturat euroatlantike.
Koncesionet ndaj serbëve dhe kufizimet në sovranitetin shtetëror, Edward Joseph i konsideron si çmimin që duhet paguar Kosova për pavarësinë e saj. Në anën tjetër, bashkimin me Shqipërinë Washingtoni e konsideruaka “ide të marrë”. Kush iu përmbaka asaj ideje rrezikuaka miqësinë dhe mbështetjen e Amerikës.
LUFTA ÇLIRIMTARE HISTORIKE
Shpend Ahmeti ka koncepte të tjera historike. Për të intervenimi perëndimor është një kapitull në luftën çlirimtare të shqiptarëve. “Llogari-koston” e Edward Josephit ai e konsideron si parimisht të deplasuar. Ai bën me dije për atë se ndryshimet paskan pasur çmimin e tyre, shkruan kosovari. Këtë e dinë të gjithë bashkëkombësit e tij, të cilët e paguan me çmim të lartë të gjakut lirinë e tyre. Edhe përkundër vlerësimit të lartë të kontributit amerikan, nuk ishte ai vendimtar, por vullneti i popullit për pavarësi.
Karakteristikë e të dy bashkëdialoguesve është një vetësiguri deri diku arrogante. Tek Josephi bie në sy ideja e diktimit të “çmimeve” politike dhe kështu edhe e dirigjimit të qëndrimeve. Tek Ahmeti mbështetet në sigurinë e nacionalistit, se historia, sado e përgjakshme dhe e mundimshme, përmbushet përmes shtetit nacional. Ndalimin e bashkimit me Shqipërinë nga Perëndimi kosovari nuk e merr shumë seriozisht. Ai ia përkujton bashkëkorresponduesit të tij se në vitin 1998 qeveria e Washingtonit e hidhte poshtë kategorikisht pavarësinë e Kosovës (UÇK konsiderohej atëherë si terroriste). Që nga atëherë ka ndryshuar shumëçka dhe do të ndryshoje sipas vullnetit të popullit.
Çka tregon tjetër ky letërkëmbim? Udhëzimet e mikut amerikan pothuajse nuk i interesojnë fare kosovarit. Llogaria e shpenzim-përfitimeve i preokupon pak ata të cilët janë të pushtuar nga ndjenja e misionarëve të vetëdijes nacionale. Ne s’ju kemi borxh asgjë, është porosia e koduar dërguar amerikanëve. Dhe: ne kemi vërtet pak para, por shumë kohë, përfundon shkrimi i Andreas Ernst në gazetën NZZ.
Redaksia Online
(mag/shqiptarja.com)