Sejko raporton tek Komisioni i Dezinformimit: Dy vitet e fundit u rritën sulmet kibernetike! Rishikojmë rregulloren e mbikqyrjes së bankave! U asistuam nga Departamenti Amerikan i Thesarit

Tirane- Bankat po bëhen gjithnjë e më të varura nga shërbimet dhe sistemet dixhitale ndërsa përballen me rritje të numrit të kërcënimeve kibernetike. Keqinformimi dhe dezinformimi vlerësohen si rreziqet më të rënda globale për dy vitet e ardhshme. Ata mund të dëmtojë rëndë stabilitetin financiar të një vendi duke keqinformuar qytetarët dhe bizneset lidhur me sigurinë e qëndrueshmërinë e bankave prandaj është e nevojshme marrja e masave.

Kreu i bankës së Shqipërisë, Gent Sejko i thirrur në seancën dëgjimore në Komisionin e Posaçëm “Për të koordinuar dhe mbikëqyrur të gjitha veprimet institucionale për të luftuar dezinformimin dhe format e tjera të ndërhyrjes së huaj në proceset demokratike të vendit”  pranoi se dy vitet e fundit sulmet kibernetike janë rritur.

"Dy vitet e fundit sulmet kibernetike drejt sistemit bankar është shtuar. Në një rast ka qenë një sulm i fortë kibernetik ndaj një banke që nuk ka cënuar llogaritë bankare si pasojë e masave të marra por informacionin, të dhënat. Por falë koordinimit të punës të gjithë institucioneve përfshi këtu BSH-në është izoluar dhe nuk ka krijuar probleme" tha Sejko

LEXO EDHE:
Komisioni Evropian mirëpret përfshirjen e Shqipërisë në zonën unike Euro (SEPA): Një hap përpara në integrimin drejt BE!

Sejko tha se BSh nuk mund të identifikojë origjinën e sulmit, pra nëse kemi të bëjmë me sulme që vijnë nga shtete armiqësore. Një zbulim i tillë mund të bëhet vetëm përmes koordinimit të agjencive ligjzbatuese.

"Kemi sulme që kanë të bëjnë me të dhënat. Synojnë të marrin të dhënat, dhe ata që snojnë hakerimin e llogarive bankare. Nuk mund të përcaktohet kollaj burimi. Nga informacionet që kam nuk kemi të dhëna, pasi mund të jetë sulm nga një shtet i caktuar armiqësor që ndërmerret nga një shtet tjetër. Është shumë i vështirë identifikimi se kush është pas sulmit. Në një rast konkret që u sulmuam u identifikua dhe u tha se ishte nga shteti i Iranit dhe u vërtetua se ishte i tillë por ky është informacion i marrë nga agjencitë ligjzbatuese por është e vështirë të identifikohet nga Banka qëndrore se kush është burimi. Ajo që bëhet është identifikohet dhe merren masa. Duhet koordinim mes agjencive ligjzbatuese e partnerët ndërkombëtarë për të zbuluar burimin. Pa këta është shumë e vëeshtirë të gjendet burimi. Sulme ka pasur vazhdimisht në vitet e fundit"

Në fjalën e tij vuri theksin tek investimi në sistemet infrastrukturore për të pasur një mbrojtje sa më të lartë. Në këtë kuadër, Banka e Shqipërisë është në proces përditësimi të kuadrit rregullator për mbrojtjen e rrezikut të teknologjisë së informacionit dhe rrezikut kibernetik

“Në bashkëpunim me zyrën e asistencës teknike të Departamentit Amerikan të Thesarit po kryhet rishikimi dhe përshtatja e rregullores së BE-së, DORA, për një përqasje sa më të plotë të rregullores së mbikqyrjes së rrezikut të teknologjisë dhe informacionit dhe kibernetik. Kjo rregullore pritet të miratohet nga Këshilli Mbikqyrës I BSH-së muajin që vjen” tha Sejko.

Aktualisht në tregun shqiptar financiar operojnë 11 banka të nivelit të dytë, 5 prej të cilave me kapital shtetëror, 5 me origjinë nga vendet e BE-së dhe një bankë me origjinë kapitale nga Turqia.

Të pyetur nga kryetari i Komisionit, Erion Braçe, për investime me origjinë nga vende jo mike në sistemi bankar dhe jo bankar, si Sejko ashtu edhe drejtoresha e AMF-së, Mimoza Kaçi, mohojnë të kenë indicie për investime të dyshimta.

Braçe:Vijnë nga vende të BE, por që origjinën ne kapitaleve e kanë atje matanë. Këtë shqetësim e kanë të gjitha vendet që janë në kufi me Rusinë

Sejko: Nuk na rezulton të kemi investime të huaja nga vende armiqsore. Nëse penetrojnë nga vende të tjera këtu, këtë nuk mund ta identifikojmë ne.

Mimoza Kaçi: Aktualisht nuk paraqitet ndonjë dyshim apo shqetësim mbi rolin e aksionerëve të huaj në tregun e mbikqyrjes së AMF-së.

Edhe pse tashmë prej 4 vitesh në Shqipëri ekziston një ligj për kriptovalutat apo monedhën dixhitale, tregu ende nuk rezulton të jetë i formalizuar, duke rrezikuar të jetë nën ndikimin e aktorëve keqdashës.

Sejko: Nuk kemi pasur kërkesa si BSH për kriptovalutën. Sigurisht që tregu financiar ka nevojë për modernizim dhe dixhitalizim. Kriptovalutat janë një nivel më i lartë se tregu shqiptar.

Braçe: Jeni në dijeni që kriptovalutat këmbehen brenda territorit të republikës së Shqipërisë? Dhe nuk këmbehen nën dorë, por publikisht.

Kaçi: Autoriteti është përgjegjës për veprimtarinë  e kryer nga subjekte të licensuara. Në rastet kur kemi pasur informacione kemi informuar në mënyrë shkresore organet përgjegjëse.  Përgjatë 3 viteve të fundit kemi referuar 10 raste për ushtrim të veprimtarive të palicencuara. Ky rregullator është i përmbushur në tërësi, por pranë autoritetit nuk ka pasur kërkesa për licencime.

Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare po punon për të përgatitur një projektligj që rregullon veprimtarinë në tregun e kriptoaseteve për ta harmonizuar me direktivat dhe rregulloren e BE-së.

Opozita nuk eshte e pranishme.