Shinasi Rama: Paria s'e do votën
e emigrantëve, do shoqëri kiminale

NJU JORK - Profesor në Universitetin e Nju Jorkut, Shinasi Rama në një intervistë dhënë gazetares Doriana Metollari komenton situatën paraelektorale në Shqipëri e cila më 23 qershor do të shkojë në zgjedhjet parlamentare. Profesor Rama komenton edhe propozimin për votimin e 16 vjeçarëve, të cilën e quan një shashkë politike. Sipas Ramës "Jo, 16 vjeçarët, bile edhe 18 vjeçarët nuk e kanë përgatitjen e duhur."

"Për të pasur të drejtën e votës- thotë Shinasi Rama- duhet të kalosh një provim qytetar që duhet të administrohet nga shteti. Në se njerëzit nuk e dinë se përse votojnë, atëherë vota e tyre do të jetë një votë e hedhur në shërbim të së keqes. Njerëzit me dënime e precedente penale duhet të jenë të përjashtuar, ashtu si edhe të sëmurët, të paaftët etj. Shkurt, nuk duhet ta ketë gjithkush të drejtën e votës. Dhe 16 vjeçaret natyrisht nuk e kanë dijen e përgatitjen e duhur."

Lidhur me fushatën elektorale profesori i Universitetit te Nju Jorkut nuk e sheh ndonjë të re "Ndoshta e lë mjekrën Sali Berisha. Nuk priten të reja të tjera. Këta nuk dalin nga lëkura e tyre."

Ndërsa për votën e emigrantëve, Rama thotë se "askush nuk mendon të ndërmarrë hapa konkretë pasi i duhet shoqëria kriminale. Profesori publikoi intervistën dhënë gazetares në blogun e tij Rrethi i Ferrit.

Si do ta komentoni përgatitjen që forcat politike po bëjnë për fushatën elektorale?

Shinasi Rama: Përgatitja që po bëjnë është shumë intensive, mirëpo mungon substanca e duhur. Prijatarët nuk ofrojnë zgjidhje. Nuk kanë asgjë me thanë përvecse që me marrjen e pushtetit, mbështetësit e tyre do të mund të marrin një vend pune. Koalicionet, marrëveshjet, programet, e gjithcka bazohet në këto premtime. Së shpejti do të shohim megamitingjet e turmat histerike, do të dëgjojmë këngëtarët si Ciljeta të ndezin masat, do të përjetojmë edhe përplasjet e sherret personale, por nuk do të ketë substancë e adresim të duhur të problemeve.

Kohët e fundit është folur për të drejtën e votës, që mund t’iu jepet edhe 16 vjeçareve… Dua ta shikoj këtë në dy plane: e para ju mendoni se ne Shqiperi ka ardhur ky moment ?

Shinasi Rama: Këto janë shashka mediatike, por edhe shprehje të djallëzisë politike. Politikanët po mendojnë që të përdorin cdo gjë për t’i joshur e për t’i përdorur edhe të rinjtë. Kulturalisht, po votuan njëherë për ta, do të vazhdojnë të votojnë. Ata që fitojnë do të shpërblehen disi e do të mbesin peng për jetë. Kështu nuk do të ketë zgjidhje jashtë kontrollit të hekurt të parisë.

… e dyta, nga ana teknike është gati Shqipëria që këtë të drejtë ta inserojë në këto zgjedhje.

Shinasi Rama: Këta e bëjnë lehtë ërfshirjen e 16 vjecareve sepse nuk i kanë mbaruar listat dhe më lehtë e kanë të përfshijnë 16 vjecaret që jetojnë aty se sa emigrantët që, edhe pse mund të jenë të regjistruar, nuk dihet ku janë.

D.m.th. 16 vjecarët (minorenet) kanë pergatitjen e duhur, për të qënë të përfshirë politikisht ?


Shinasi Rama: Jo, 16 vjecarët, e bile edhe 18 vjecarët nuk e kanë pergatitjen e duhur. Për të pasur të drejtën e votës duhet të kalosh një provim qytetar që duhet të administrohet nga shteti. Në se njerëzit nuk e dinë se përse votojnë, atëherë vota e tyre do të jetë një votë e hedhur në shërbim të së keqes. Njerëzit me dënime e precedente penale duhet të jenë të përjashtuar, ashtu si edhe të sëmurët, të paaftët etj. Shkurt, nuk duhet ta ketë gjithkush të drejtën e votës. Dhe 16 vjecaret natyrisht nuk e kanë dijen e përgatitjen e duhur. Sidomos në një popull ku fliten marrina, ku politikanët janë mashtrues të nivelit më të ulët shoqëror, shteti duhet të krijojë mekanizma për të edukuar qytetarin. Ata që kalojnë provimin, duhet të votojnë. Pse duhet të ketë provim për makinën e jo për votimin?

A mendoni se perfshirja e te 16-vjecareve ne politike, duhet te filloje me informacionin ne bazen mesimore, apo edukative ?


Shinasi Rama: pikërisht, por shkolla është për tokë dhe mësuesit nuk dinë cfarë flasin.

Pse ne Shqiperi, askush nuk mendon te nderrmare hapa konkret per t’i siguruar te drejte vote emigranteve, cfare do te ishte nje zgjidhje shume e mire per nivelin e demokracise ne vend.


Shinasi Rama: Emigrantët nuk përdoren kollaj, prendaj askush nuk i don atje. Do të ishte një zgjidhje e mirë sepse emigrantët kanë përvojë, dije e njohuri se si funksionojnë shoqëritë normale. Paria e Tiranës nuk i don sepse asaj i duhet një shoqëri kriminale.

A mendoni se ne Shqiperi (ashtu si ne shume vende te tjera europiane) levizjet qytetare mund te kene me shume sukses sesa partite politike. A ka levizje popullore te mirefillta ne shqiperi ? A ka baze te mire per te tilla ?

Shinasi Rama: Ka lëvizje të tilla, por ka një mosbesim të thellë kulturor dhe të trashëguar. Së shpejti do të kalohet edhe kjo gjendje.

Si e parashikoni kete fushate politike, flas cilat mendoni se do te jene te rejat qe do te sjelle ?


Shinasi Rama: Asgjë të re nuk do të ketë. Ndoshta e lë mjekrën Sali Berisha. Nuk priten të reja të tjera. Këta nuk dalin nga lëkura e tyre.

A mendoni se zhvillimi i mediave online, po krijon rritjen e hapesires se lirise ne fjalen e lire ne Shqiperi ?

Shinasi Rama: Po. Mendoj se mediumet shoqërore në web po bëhen të dobishme dhe po krijojnë mundesi të medha komunikimi e organizimi. Kjo do te jete edhe me e vyeshme ne te ardhmen.


A eshte rritur perfshirja e qytetareve ne vendimmarrje keto vite ?

Shinasi Rama: Përkundrazi. E gjithë loja bëhet që shqiptarët të mos mund të luajnë ndonje rol. Qëllimi i parisë së Tiranës është që t’i paralizojë qytetarët. Ndryshe ajo nuk mund të bejë atë që don, d.m.th., të ruajë sundimin oligarkik, dhe kontrollin e saj mbi ekonominë, shoqërinë dhe vlerat.


(sg shqiptarja.com)

TAG:
• OSBE