POP 5

Lajmet më të lexuara të 5 minutave të fundit

Bota

‘Tullumbace me azot’, Britania i shpalli të paligjshme, prej 8 nëntorit përdoruesit dënohen me 2 vjet burg! Historiku, kur u zbulua ‘gazi për të qeshur’ dhe efektet

Britania e Madhe ka vendosur që nga 8 nëntori përdorimi i ‘tullumbaceve me azot’ të konsiderohet i paligjshëm dhe të dënohet me 2 vite burg. Vendimi është marrë pas shqetësimeve që kanë ardhur në rritje nga përdorimi i kësaj lënde. Pak ditë më parë ishte Ministria e Brendshme në Shqipëri që nisi procedurën për përfshirjen e kësaj në listën e lëndëve psikotrope.

Duke filluar nga data 8 nëntor, përdorimi i oksidit të azotit që konsumohet prej të rinjtë si ‘tullumbace me azot’ do të jetë i paligjshëm në Britaninë e Madhe. Substanca do të futet në listën e lëndëve të kontrolluara nga ligji që rendit listën e drogave në Mbretërinë e Bashkuar. Deri në dy vite burg parashikohet për të gjithë ata që e përdorin, ndërsa dënimi maksimal për tregtarët është dyfishuar në 14 vjet.

Britania bëhet kështu vendi i dytë i madh në Evropë që e konsideron të paligjshëm  konsumimin nga qytetarët të ‘tullumbaceve me azot’. Franca e cila e ka marrë këtë vendimin qershorin e vitit 2021 ka sekuestruar deri më tani miliona litra.

Në Evropë janë ende vende që e lejojnë përdorimin e oksidit të azotit për qëllime zbavitëse, si në Suedi apo Holandë, por edhe në këtë vende shqetësimet janë në rritje. Australia dhe shumica e shteteve në SHBA e dënojnë me burg përdorimin.

Por çfarë është oksidi i Azotit dhe si u përdor për herë të parë tek njeriu?

Ishte vitit 1772 kur shkencëtari anglez Joseph Priestley e zbuloi, vite më vonë shkencëtari Humphry Davy e aplikoi gazin tek vizitorët e institutit ku punonte dhe pasi pa efektet zbavitëse te njerëzit që e thithën, ai shpiku termin "gazi për të qeshur". Në fillim u përdor kryesisht për zbavitje, por më pas gjeti përdorim më shkencor si një anestetik në stomatologji klinike dhe mjekësi.

Përdorimi i oksidit të azotit është shndërruar në një problem madhor vitet e fundit. Nga 2016-a gazi u bë shumë i aksesuesshëm në dyqane, me një çmim tepër të lirë për masat. 

Numri i raportimeve për gjendje të rënduar azotit nga 5 në vitin 1978, shkoi në 30 në vitin 2021. Lënda shkakton pasoja në fertilitetin, rrit mundësinë nga prekja e kancerit të qafës së mitrës, sëmundje të veshkave dhe të mëlçisë, efekte negative në funksionin e palcës së eshtrave apo dhe reagim imunitar të zvogëluar.

G.MO/Shqiptarja.com
Komento

KUJDES! Nuk do të publikohen komente që përmbajnë fjalë të pista, ofendime personale apo etiketime mbi baza fetare, krahinore, seksuale apo që shpërndajnë urrejtje. Në rast shkelje të rëndë të etikës, moderatorët e portalit mund të vendosin të bllokojnë autorin e komentit, të cilit do t'i ndalohet nga ai moment të komentojë te Shqiptarja.com

  • Sondazhi i ditës:
    23 Dhjetor, 23:33

    Opozita proteston duke paralizuar 3 orë Tiranën, si e vlerësoni?

Lajme të tjera



×

Lajmi i fundit

Sondazhi i Tiranës, PS i qëndron 18 mandateve, zbret PD me 4 deputetë! Surprizë partitë e reja me 8 mandate, fundoset PL-ja

Sondazhi i Tiranës, PS i qëndron 18 mandateve, zbret PD me 4 deputetë! Surprizë partitë e reja me 8 mandate, fundoset PL-ja

25 Dhjetor, 22:46