Ky është vendi ku nuk është tabu të flasësh për seksin por...

Të ardhurat e larta janë një simbol i suksesit në shumë vende, por në Suedi një kod kulturor me rrënjë të thella të quajtur "Jantelagen" ndalon që qytetarët të flasin për të.

Në lagjen më të pasur të qytetit të Stokholmit, Östermalm, jahte private, bare që përqafojnë marinën, bulevardi ngjitur me pemë, Strandvägen krenohet me disa nga pasuritë e patundshme më të shtrenjta në kryeqytetin suedez, si dhe butikët ekskluzivë apo restorantet luksoze.

Ndërtesat e zbukuruara të shekullit XVIII janë me hapësira luksoze për zyra dhe bare të anëtarëve privatë.

Zona është e mbushur me njerëz me veshje të shtrenjta, por të gjesh dikë që është i qetë të flasë për pasurinë e tij është pothuajse e pamundur.

"Unë nuk do t'ju tregoj sa fitoj sepse nuk e di pse nuk  duhet ta them. Unë kam aksione dhe më pëlqen të investoj", është shprehur  30-vjeçari Robert Ingemarsson, i cili ka një punë në marketing.

Tregimet standarde për Suedinë nxjerrin në pah demokracinë e saj sociale, taksat e larta dhe pabarazinë e ulët të të ardhurave sipas standardeve globale.

Ndërsa ky stereotip është i rrënjosur në fakte, hendeku midis të pasurve dhe të varfërve është zgjeruar në mënyrë të vazhdueshme që nga vitet 1990.

20% e popullatës tani fitojnë katër herë më shumë se më parë.

Përpjekjet të BBC,  të përsëritura për të rregulluar intervista me të rinj, suedezë të pasur rezultuan të ndërlikuara, jashtë rezultatit, njerëzit ishin të lumtur të flisnin për shtëpi të mëdha të dytë, jahte familjare, makina sportive apo festat nëpër klubet e natës.

Të tjerë ranë dakord të intervistoheshin dhe më pas u bënë ‘shumë të zënë’ ose thjesht  fantazuan. Por pse ndodh kjo?

Lola Akinmade Åkerström, autore mbi kulturën suedeze që jeton në Stokholm për më shumë se një dekadë, thotë se të flasësh për para është "një temë shumë e pakëndshme" në Suedi.

Ajo argumenton se mburrja për pasuri apo edhe diskutimi i një rroge me një të huaj  është një tabu, ku shumë suedezë në të vërtetë do të ndjeheshin më të qetë duke folur për seksin dhe funksionet trupore.

“Në shtete të tjera kur thoni që po fitoni shumë para, njerëzit kënaqen për ju dhe ata thonë:" mirë për ju, punë e mirë. Por këtu në Suedi, nëse thoni që keni një pagë të mirë ... njerëzit mendojnë se jeni i çuditshëm, thotë ajo. Nuk pyet për rrogat, nuk pyet për para", u shpreh Stina Dahlgren, një gazetare suedeze 28-vjeçare që kaloi disa vite duke jetuar në SHBA.

Shumë komentues pajtohen që një pjesë e madhe e tabuve mund të shpjegohet me një kod nordik me rrënjë të thellë, të quajtur Jantelagen, i cili promovon idenë për të mos menduar kurrë se jeni më mirë se kushdo tjetër dhe duke gjobitur ata që shkelin këtë normë.

 "Jantelagen është një rregull i pashprehur shoqëror që ekziston këtu në Suedi dhe në shumë vende nordike. Sekreti suedez i të jetuarit mirë është për të mos jemi mendjemëdhenj, për të mos u mburrur në mënyrë të panevojshme dhe është një mënyrë për të mbajtur të gjithë për pjesën më të madhe të barabartë ... për të hequr burimet e stresit brenda grupeve", ka thënë Akinmade Åkerström.

Ndërkohë disa emigrantë në Suedi thonë se e kanë përqafuar Jantelagen, përfshirë 35-vjeçaren Natalia Irribara, e cila u transferua në Stokholm nga Kili tre vite më parë.

"Unë mendoj se në Kili kemi një shoqëri me të vërtetë narciziste ku arritjet janë vërtet të rëndësishme, si kualifikimet akademike, sporti, të qenit bukur ... makina, shkolla, shtëpia. Një fqinj tjetër është një fotograf që realizoi gjëra të mëdha, por kurrë nuk flet për të", është shprehur Irribara.

Ndoshta ky rregull është një pej të mirave që kanë vendet noirdike e pse të mos praktikohet edhe në vendet e tjera.

TAG:
• pasuria
• Suedi
• rregulla