1 Prilli, prejardhja dhe
historia e ditës së gënjeshtrave
Në Evropë, sikurse edhe në Shqipëri, 1 prilli njihet gjerësisht si dita e gënjeshtrave apo më mirë dita e shakave. Kjo shaka, që përsëritet çdo vit, sipas historisë ka nisur nga romakët e lashtë, të cilët në këtë datë festonin një festë luksoze për nder të perëndeshës Venus.
TIRANE- Në Evropë, sikurse edhe në Shqipëri, 1 prilli njihet gjerësisht si dita e gënjeshtrave apo më mirë dita e shakave. Kjo shaka, që përsëritet çdo vit, sipas historisë ka nisur nga romakët e lashtë, të cilët në këtë datë festonin një festë luksoze për nder të perëndeshës Venus.
Një shpjegim tjetër është ai i parlamentit të Augsburgut i vitit 1530, me anë të të cilit duhej të unifikohej i gjithë sistemi monetar. Një prilli u caktua si dita e posaçme e monedhës, por që pak orë para kësaj dite u shty, kështu që shumë persona i humbën paratë e tyre dhe për këtë u tallën dhe u përqeshën. Por më e besueshmja është se shakaja e 1 prillit vjen nga mbreti francez Karli IX. Kur reformoi kalendarin gregorian në 1564, ai e kaloi në datën 1 janar festën e Vitit të Ri, që deri atëherë festohej më 1 prill, por që shumë vetë deri atëherë nuk e kishin marrë vesh. Ata pastaj, prej atyre që e dinin, uroheshin në prill për vitin e ri, që në fakt ishte i vjetri.
Në kohët e hershme shakatë ishin krejt ndryshe. Kështu, ai që gënjehej dërgohej ndonjëherë në një udhëtim të gjatë për të marrë diçka që nuk ekzistonte. Në shekullin e 17-të dhe 18-të kishte rregulla të qarta të shoqërisë, mbi të cilat ishin të bazuara shakatë. Kështu një i rritur mund të bënte shaka me një fëmijë, por një fëmijë nuk mund të bënte patjetër shaka me një të rritur. Ata që e kanë bërë edhe më të këndshme ditën e gënjeshtrave janë edhe mediat. P.sh. rrjeti televiziv “BBC” në 1 prill 1957 publikoi një kronikë sipas së cilës fshatarët zviceranë korrnin makarona nga pema. Sipas sociologëve e psikologëve, në jetën e përditshme, shakatë janë bërë të rralla, kjo për shkak të presionit dhe ritmit të punës. Ata që ende sot e kësaj dite e festojnë në mënyrën më të këndshme ditën e shakave apo gënjeshtrave janë francezët.
(marre nga vizion plus)
(sg/shqiptarja.com)
Sondazhi i ditës:
Censi 2023, popullsia u tkurr me 419 mijë në 12 vite, cili është shkaku?
-
Emigrimi
78.9%
-
Lindshmëria
17.4%
-
Vdekshmëria
3.8%
Vota total: 2336
Votat totale janë unike
Lajme të tjera
-
Zyrtare/ Juventusi 'blindon' mesin e fushës, paguan 50 milionë euro për brazilianin
30 Qershor, 15:55
-
Velipojë, kanosi me pistoletë kuzhinierin pas një konflikti, shpallet në kërkim 33-vjeçari (EMRI)
30 Qershor, 15:48
-
Turi i mirënjohjes, Veliaj: Sot Kavaja është më socialiste se kurrë; PS e vetmja forcë që di të bëjë shtet dhe qytet
30 Qershor, 15:44
-
Plani i investimit për Thethin, Rama: Lehtësojmë taksimin! Projekt i ri për furnizimin me energji, mbështetje për panele diellore
30 Qershor, 15:24
-
Berat/ Shpërthen bombula e gazit në një banesë në lagjen 'Mangalem', një grua mbetet e lënduar në dorë (EMRI)
30 Qershor, 15:19
-
Lufta Izrael-Hamas/ Polemika mbi dhunën e policisë kundër protestuesve ndaj Netanyahut
30 Qershor, 15:14
-
Shkrumbohet makina në Orikum, shpëton shoferi (VIDEO)
30 Qershor, 14:59
-
‘Kam qenë duke u nda me gruan’, banori i Thethit i drejtohet Ramës pasi merr certifikatën e pronësisë: Më solle pajtimin dhe unitetin
30 Qershor, 14:38
-
Divjakë/ Hidhet lëndë plasëse në oborrin e një shtëpie, nuk ka të lënduar
30 Qershor, 14:28
-
Mbyllet edicioni i 14-të i festivali ballkanik i filmit! Mbi 50 filma nga i gjithë Ballkani u shfaqën në Pogradec
30 Qershor, 14:18
-
Skandali te Onkologjiku, Rama mbledh nesër shefat e shërbimeve në QSUT
30 Qershor, 13:53
-
Rama: Brenda vitit përfundon rruga e Dukagjinit! Gati ‘paketa e maleve’, do iu jepet leja për ndërtim ndërsa prisni marrjen e tapisë
30 Qershor, 13:50