40 vjet pas pushkatimit, ja vargjet
e guximshme të Vilson Blloshmit

Pas pak ditësh me 17 korrik të këtij viti, shënohet 40 vjetori i ekzekutimit të dy poetëve Vilson Blloshmi dhe Genc Leka.

Në kujtim të kësaj ngjarje të dhimbshme publikojmë dorëshkrimin e një prej poezive të Vilson Blloshmit të dhjetorit 1972 si dhe poezinë e tij të famshme Saharaja, të dyja krijime vërtet të rrezikshme për kohën.

Po publikojmë edhe faksimilen e urdhrit të ekzekutimit. Të tre këto dokumente janë publikuar nga studiuesi Kastriot Dervishi
 
Nga Kastriot Dervishi
 
Nga 17 korrik 1977, mbushen 40 vjet nga ekzekutimi i poetëve Genc Leka dhe Vilson Blloshmi. Ata bënin pjesë në radhët e familjeve kundërshtare të regjimit komunist. Për këtë arsye u përfshinë në një proces agjenturialo-operativ të Sigurimit dhe më pas hetimor-gjyqësor të hetuesisë e gjykatës.

-Genc Leka (1941-1977), ishte 36 vjeç kur u ekzekutua. Prej vitit 1959 ishte vënë në përpunim të organeve të Sigurimit të Shtetit. U arrestua më 31.8.1976.

-Vilson Blloshmi (1948-1977), ishte 29 vjeç kur u ekzekutua. Raportimet e para për të nga Sigurimi janë nga viti 1966, ndërsa ndjekja aktive është nga viti 1970. U arrestua më 5.8.1976.
Çështja e trajtimit të tyre në një proces agjenturialo-operativ të centralizuar nis në maj 1975. U implikuan 39 persona. Regjimi kërkoi të lidhte gjoja "sabotimet" në kooperativë me një grup "armiqsh" ishin familje kulakësh, në krye të të cilëve qëndronin intelektualë si poetët Blloshmi e Leka. Për këtë arsye u nxorën në gjykim 8 të pandehur, një pjesë e të cilëve u përdorën për të dënuar të ekzekutuarit (formulë e njohur kjo e proceseve komuniste).

Bedri Blloshmi u arrestua më 3.4.1976. Pas një hetuesie të gjatë e barbare, përfshi trajtimin e ekspertizave letrare, gjyqi ndaj tyre në kinemanë e Librazhdit ishte një demonstrim i urrejtjes klasore, një triumf i ligësisë ndaj të drejtës e moralit njerëzor.

Për vite me radhë këtë çështje e ka zbardhur me përkushtim të veçantë, Bedri Blloshmi (i dënuari i tretë i këtij procesi), vëllai i Vilsonit, i cili arriti të zbulojë vendpushkatimin e tyre, si dhe të grumbullojë një dokumentacion të bollshëm, një pjesë të së cilit e ka botuar.

Procesi ndaj poetëve u zhvillua në Librazhd më 6-13 qershor 1977. Me vendimin nr.45, datë 13.6.1977 Gjykata e Rrethit Librazhd, i dënoi poetët me vdekje, pushkatim dhe Bedri Blloshmin me 25 vjet burgim.

U la në fuqi nga Gjykata e Lartë me vendimin nr.202, datë 2.7.1977. Më 16.7.1977 Presidiumi i Kuvendit Popullor njoftoi refuzimin e faljes së jetës.

Një ditë më pas, ministri i Punëve të Brendshme nxjerr urdhërekzekutimin, i cili realizohet më 17.7.1977. Nga kërkimet e bëra, nuk është arritur të gjendet procesverbali i fjalës së fundit të poetëve.
 
"Saharaja" e Vilson Blloshmit
Në vijim të postimit tjetër, kjo është poezia "Saharaja" e Vison Blloshmit, e cila u konsiderua si vepër penale e "agjitacionit e propagandës për dobësimin dhe minimin e pushtetit popullor. I takon viteve 1973-1974.


Faksimile e urdhrit të ekzekutimit.


Urdhëri i ekzekutimit.


"Saharaja" e Vilson Blloshmit

Redaksia Online
Er.K/Shqiptarja.com