Çabej: Gjuha e shkrimit nuk
duhet të jetë dialektofobe
Raporti i gjuhëtarit të shquar Eqrem Çabej në Kongresin e Drejtshkrimit të vitit 1972. Aksioma dhe teza të panjohura për çështjet parimore të drejtshkrimit. Ja kriteret që janë marrë parasysh në caktimin e normave drejtshkrimore para se të caktoheshin në Kongres.
TIRANE- E parë nga kjo pikëpamje forma e shkruar e shqipes, si ajo e përdorimit të përditshëm, si ajo e nivelit letrar, që prej kohësh kur dëshmohet së pari me shkrim, paraqitet me një vijë zhvillimi, e cila karakterizohet nga një aksiomatikë e caktuar. Aksioma e parë është që kjo formë gjuhësore gjatë përdorimit të saj është thjeshtuar gjithmonë e më shumë në trajtat e sistemit fonetik e gramatikor dhe është pasuruar në visar të fjalëve. Ky proces vazhdon dhe sot e kësaj dite, duke shkuar gjuha më një anë drejt thjeshtimit, më anë tjetër drejt pasurimit.
Aksioma e dytë është konvergjenca. Rregullat e drejtshkrimit ndaj tërësisë së këtij janë të krahasueshme me gurët e veçantë me të cilët ngrihet një ndërtesë, dhe si këta gurë, edhe ato rregulla kanë vendin edhe peshën e tyre si elemente përbërëse të një tërësie. Po peshë kryesore në këtë mes ka tërësia. Nuk është pa rëndësi që një fjalë e caktuar e shqipes të shkruhet me një
ë të pathekse më pak ose më shumë, me
r të fortë ose të thjeshtë, me
l palatale apo velare, me
sh a me
ç në pozicion nistor, dhe për këto çështje e të tjera si këto po diskutohet në mënyrë që t’u japim rrugë përbrenda mundësive të sotme.
Shkrimi u botua në të përditshmen Shqiptarja.com. Lexoni të plotë në versionin online, duke klikuar linkun *(Shënim: Raporti i Eqrem Çabejit mban titullin “Mbi disa çështje të traditës së shkrimit dhe të drejtshkrimit të shqipes”. Titujt dhe mestitujt janë redaksional)Redaksia online
(d.a/shqiptarja.com)
Sondazhi i ditës:
Sa përcaktuese do jetë vota e emigrantëve në zgjedhjet e 2025-ës?
-
Shumë
28.3%
-
Pak
41.7%
-
Aspak
29.9%
Vota total: 314
Votat totale janë unike
Lajme të tjera
-
Fier/ Trafikuan 11 emigrantë, në pranga 56-vjeçari! Në kërkim 2 të tjerët
27 Korrik, 13:53
-
‘Spaçatorit’ i prishet ‘terezia’! Momenti kur kapet 'mat' duke përgatitur kokainën (VIDEO)
27 Korrik, 13:25
-
Sezoni turistik! Fluks udhëtarësh në portin e Durrësit, rreth 5.5 mijë pasagjerë pritet të mbërrijnë nga Bari! 28 sportele në funksion
27 Korrik, 13:12
-
Do digjte me benzinë parukerinë e ish-kunatës, arrestohet 24-vjeçari në Korçë
27 Korrik, 13:11
-
Sherr pas seancës në ambientet e gjykatës në Elbasan, disa të arrestuar
27 Korrik, 13:06
-
Elbasan/ Plagosi me kaçavidë një 45-vjeçar, policia arreston autorin
27 Korrik, 13:02
-
Spahiu: Çudia zgjat 3 ditë / Do nxjerrin Ahmetjan, të zhurmoj dhe populli të harroj pazarin Berisha-Rama
27 Korrik, 12:56
-
Ironia e Kreshnik Spahiut: Diaspora do votoj, por Rama-Berisha do numëroj.
27 Korrik, 12:50
-
Spahiu: PD pengesë kryesore për rrëzimin e qeverisë dhe shkatërron partitë e reja për monopol opozitar
27 Korrik, 12:49
-
Diplomohen 85 oficerë të FA, ministri Peleshi: Pagë deri në 900 mijë për nëntogerët e rinj! Forcojmë bashkëpunimin me Kosovën
27 Korrik, 12:42
-
Spahiu: Teatër komik! Rama ka marrë peng Berishën dhe e përdor si gogol për të trembur amerikanët
27 Korrik, 12:39
-
Zyrtare/ Endrick firmos për 6 sezone me Real Madrid, 'Bernabeu' i tejmbushur pret yllin e ri të futbollit (VIDEO)
27 Korrik, 12:39