Jubileu, ose Viti i Shenjtë, është një periudhë e veçantë në traditën katolike, e cila i kushtohet faljes së mëkateve, pajtimit me Zotin dhe pendesës sakramentale. Origjina e tij vjen nga Bibla, ku përshkruhet si një kohë e jashtëzakonshme që duhej festuar çdo 50 vjet, “viti shtesë” pas shtatë javëve të viteve. Ishte një rast për të rivendosur marrëdhënien e duhur me Zotin, mes njerëzve dhe me krijimin. Gjatë Jubileut biblik praktikohej falja e borxheve, kthimi i tokave të marra dhe pushimi i tokës.
Edhe profeti Isaia, i përmendur në Ungjillin sipas Lukës, e lidh misionin e Jezusit me një “vit hiri të Zotit”. Jezusi vetë, përmes veprimeve dhe fjalëve të tij, e konkretizoi këtë çlirim dhe kthesë, duke e kthyer në një përvojë të përditshme të mëshirës dhe pajtimit.
Origjina dhe historia e Jubileut në Kishë
Jubileu i parë i krishterë u shpall nga Papa Bonifaci VIII në vitin 1300, me qëllimin për t’u ofruar besimtarëve një kohë hiri dhe shenjtërimi. Ky Vit i Shenjtë i parë përfshinte pelegrinazhe në Bazilikat e Romës, Shën Pjetri dhe Shën Pali, duke shënuar fillimin e një tradite që do të evoluonte me kohën. Fillimisht festohej çdo 100 vjet, por më pas, Papa Klementi VI në 1343 e reduktoi frekuencën në çdo 50 vjet, dhe në vitin 1470, Papa Pali II e caktoi çdo 25 vjet, duke e bërë më të arritshëm për besimtarët.
Përveç Jubileve të zakonshme, janë mbajtur edhe Jubile të jashtëzakonshme. Për shembull, në vitin 1933, Papa Piu XI deshi të përkujtojë përvjetorin e Shëlbimit, ndërsa në vitin 2015, Papa Françesku shpalli Vitin e Mëshirës. Çdo Jubile shoqërohet me simbole specifike, si pelegrinazhi dhe hapja e Portës së Shenjtë, e cila me kohën është bërë një simbol i kalimit drejt pajtimit me Zotin.
Sa shpesh hapet Porta e Shenjtë?
Jubileu i zakonshëm festohet çdo 25 vjet, ndërsa ata të jashtëzakonshmit shpallen për raste të veçanta. Gjatë Jubileut, hapja e Portës së Shenjtë është një nga momentet më të rëndësishme. Ky rit simbolik, i futur për herë të parë në vitin 1500, përfaqëson kalimin nga gjendja e mëkatit në atë të hirit. Katër Portat e Shenjta ndodhen në Bazilikat Papale të Romës: Shën Pjetri, Shën Gjoni në Lateran, Shën Maria Maggiore dhe Shën Pali Jashtë Mureve.
Sa zgjat Jubileu?
Jubileu zgjat një vit. Për shembull, Jubileu i vitit 2025 do të fillojë më 24 dhjetor 2024 me hapjen e Portës së Shenjtë në Bazilikën e Shën Pjetrit dhe do të përfundojë më 6 janar 2026, në ditën e Epifanisë. Gjatë kësaj kohe, besimtarët ftohen të marrin pjesë në pelegrinazhe, kremtime liturgjike dhe akte devotshmërie për të përjetuar plotësisht përvojën shpirtërore të Vitit të Shenjtë.
Jubileu i ardhshëm në vitin 2033: një përvjetor i veçantë
Viti 2033 do të ketë një rëndësi të jashtëzakonshme për Kishën Katolike, pasi do të shënohet 2000-vjetori i Shëlbimit. Ky Jubile i jashtëzakonshëm, i shpallur tashmë si një ngjarje qendrore në jetën e Kishës, do të jetë i dedikuar për të përkujtuar pasionin, vdekjen dhe ringjalljen e Jezu Krishtit, zemrën e mesazhit të krishterë.
Përgatitjet për këtë ngjarje kanë filluar tashmë, me një ftesë të fuqishme për besimtarët nga e gjithë bota që të reflektojnë mbi kuptimin e Shëlbimit dhe të rinovojnë udhëtimin e tyre të fesë. Ashtu si Jubileu i vitit 1933, kjo do të jetë një mundësi për të nënvizuar rolin qendror të kryqit dhe të ringjalljes në jetën e krishterë, duke promovuar paqen, drejtësinë dhe pajtimin universal.
Parashikohet që kremtimet do të përfshijnë jo vetëm Romën, por edhe dioqezat në mbarë botën, duke forcuar ndjenjën e unitetit të Kishës dhe pjesëmarrjen globale të besimtarëve.
Çfarë janë indulgjencat?
Indulgjencat janë falje e plotë ose e pjesshme e ndëshkimit të përkohshëm për mëkatet që tashmë janë rrëfyer dhe falur. Gjatë Jubileut, besimtarët mund të fitojnë indulgjencën e plotë duke ndjekur udhëzime specifike, si pelegrinazhi në Bazilika, rrëfimi, kungimi dhe lutja sipas qëllimeve të Papës. Marrja pjesë në Vitin e Shenjtë përmes këtyre gjesteve përfaqëson një rrugëtim kthimi dhe një manifestim konkret të mëshirës hyjnore.
Porta e Shenjtë: simbol i Jubileut
Hapja e Portës së Shenjtë është një nga shenjat dalluese të Jubileut. Futur në vitin 1500, kjo traditë është bërë simbol i rrugëtimit të hirit dhe mëshirës së ofruar për besimtarët. Kalimi përmes Portës së Shenjtë nënkupton hyrjen simbolike në një jetë të re, duke lënë pas mëkatin. Në fund të Vitit të Shenjtë, Portat e Shenjta mbyllen dhe vulosen, në pritje të Jubileut të ardhshëm./ La Repubblica
