Debat për ligjin mbi mediat
online, a cënohet pavarësia?

Në Shqipëri qeveria u përpoq dy herë vitin e kaluar që të ndërhynte në tregun e mediave online, me synimin zyrtar “për t'i rregulluar ato”. Nëse herën e parë u tërhoq duke pranuar gabimet në formulimin e ndryshimeve ligjore, aktualisht, me ndryshimet në ligjin për “Tregëtinë online”, qeveria po mendon një mekanizëm të ri. Ndryshimet kanë dalë pa pritur, pa u konsultuar me grupet e interesit dhe pa treguar se ku synohet të arrihet. Ministrja përgjegjëse, Harito, zhvilloi një takim me disa përfaqësues por, pavarësisht kësaj, në dy dalje televizive të vetat, ajo nuk ka qenë e qartë lidhur me atë se çfarë po synohet realisht.

Merr më shumë rëndësi ky problem kur sheh se edhe raportet ndërkombëtare e vënë theksin te ndërhyrjet e politikës dhe jo te abuzimet e medias, për të cilat funksionon ligji penal. Një ligj, të cilin ministrja thjesht po e transferon si prerogativë edhe për portalet online.

Kjo situatë ka ngjallur një debat mes operatorëve që po shtohen pa masë në sektorin online dhe institucioneve qeveritare, që duket se ende janë konfuzë për të hartuar një legjislacion të standardeve evropiane. Ekspertët mendojnë se skema e propozuar për përgjegjësinë e ndërmjetësve (hosts) është mjaft problematike dhe do të krijonte jo vetëm probleme të shumta në zbatim, por edhe rreziqe reale për cënimin e lirisë së shprehjes në Internet. Për këtë arsye është rekomanduar rishikimi në tërësi i kësaj skeme.

Sipas operatorëve kryesore, skema e propozuar krijon rrezikun e qartë të censurës administrative. Ekzistojnë vetëm pak autoritete administrative në rendin tonë juridik që kanë (potencialisht) tagra të qarta ligjore dhe autonomi institucionale për të marrë vendime të pranueshme për disa nga konfliktet që lindin në kontekstin online. Këtu mund të futen, për shembull, komisionierët e të dhënave personale dhe kundër diskriminimit ose autoritetet për mbrojtjen e konsumatorëve.

Po të shihet përkufizimi i “autoritetit përgjegjës,” ai përfshin fare lehtë policinë e shtetit dhe një sërë agjensish të tjera që janë nën varësinë direkte ose indirekte të Ekzekutivit. Si të tilla, ato në asnjë mënyrë nuk mund të bëhen arbitër në çështje që kanë të bëjnë me të drejtat themelore të individëve dhe veçanërisht me qarkullimin e lirë të ideve dhe informacionit në Internet, theksojnë operatorët.

Sipas tyre, është e pranueshme që të vendoset detyrim për portalet të heqin informacionet e të tretëve në kushtet kur këto janë haptazi të paligjshme dhe cenojnë në mënyrë të rëndë (ose të pariparueshme) të drejtat e një personi tjetër. Kjo nuk duhet të shoqërohet me gjobë automatike apo sanksion tjetër të ndryshëm nga ato që mund të vendosen nga gjykata. 

*) Ky shkrim është përgatitur në bashkëpunim me Osservatorio Balcani e Caucaso për Qendrën Europiane për Lirinë e Shtypit dhe Medias (ECPMF), bashkëfinancuar nga Komisioni Evropian. Përmbajtja e shkrimit është përgjegjësi vetëm e Shqiptarja.com dhe nuk mund të pretendohet në asnjë mënyrë se pasqyron pikëpamjet e Bashkimit Evropian 






Redaksia Online
(A.N/Shqiptarja.com)