Ekspozita/ Dorëshkrimi 120-vjeçar
Alighieri i përkthyer në arbërisht
Ekspozohet për herë të parë në Bibliotekën Kombëtare në Tiranë dorëshkrimi i sprovës së parë të përkthimit të Dante Alighierit në gjuhën shqipe. Në foto shihet dokumenti i parë i përkthimit të “Komedisë Hyjnore” prej Luigi Lorecchio (Luigji Lorekios), që daton në vitin 1895, në gjuhën e arbëreshëve të Italisë. Prej 120 vjetësh Dante Alighieri ka nisur të flas shqip.
TIRANE- Ekspozohet për herë të parë në Bibliotekën Kombëtare në Tiranë dorëshkrimi i sprovës së parë të përkthimit të Dante Alighierit në gjuhën shqipe. Në foto shihet dokumenti i parë i përkthimit të “Komedisë Hyjnore” prej Luigi Lorecchio (Luigji Lorekios), që daton në vitin 1895, në gjuhën e arbëreshëve të Italisë. Prej 120 vjetësh Dante Alighieri ka nisur të flas shqip.
Biblioteka Kombëtare në bashkëpunim me Institutin Italian të Kulturës ka ekspozuar dje me rastin 750-vjetorit të Dante Alighierit dorëshkrimin e Luigi Lorecchio-s në dialektin e arbëreshëve. Ekspozitës i bashkëngjitet edhe botimi i sprovës së parë të përkthimit në organin botues të arbëreshëve “Antologjia albanneze”, më 1896 që drejtohej nga rilindësi i shquar Jeronim de Rada. Dorëshkrimi i Liugi Lorecchio, sipas kuratorit të ekspozitës Lisandri Kola është dëshmuar edhe nga fondi Gargoyles dhe është cituar nga M.Lamberci.
Deri më sot dëshmohet se ky është përkthimi i parë i Dante Alighierit në gjuhën shqipe. “Tashmë “Komedia Hyjnore” gëzon disa përkthime të plota në shqip e të tjera sprova premton ende”, thotë drejtoresha e Bibliotekës Kombëtare Persida Asllani, duke i cilësuar si “Guxim e joshje marramendëse, identifikim konceptual e rikrijim estetik, sprovat dhe orvatjet e pandërprera për ta përkthyer Danten, për ta rrokur me gjuhë, me mend e me shpirt si një ndër rrugëtimet më të plota në historinë tonë kulturore”.
Në ekspozitë janë edhe dokumente të rralla nga përkthimet e Pashk Gjeçit për Danten, të Mark Ndojës, fragmente të Nikollë Dakës, etj. Ndërsa kuratori i ekspozitës Lisadri Kola pohon se ekspozita do të qëndrojë e hapur deri më 25 tetor, shprehet më tej se kjo ekspozitë është është e konceptuar me përfshirjen e dokumenteve nga përkthyes e poetë, të cilët, Ferrin simbolik të Dantes e përjetësuan në gjuhën shqipe, por edhe e jetuan çnjerëzisht burgjeve e kampeve të internimit komunist.
Në ekspozitë janë përfshirë edhe perceptimet e kritikës letrare shqipe për Danten, që nga De Rada, Martin Camaj e deri te Ismail Kadare, për më shumë se një shekull. “Aty janë selektuar rreth 30 për qind të materialeve që janë për Danten”, thotë kuratori.
Sipas tij rëndësi bashkë me dorëshkrimin e parë në arbërisht të Luigi Lorecchio ka edhe prania e dorëshkrimit nga Mark Ndoja deri tek “draft-paralajmërimi” i përkthimit më të fundit të Dantes nga Neritan Spahija, që plotëson kuadrin gjuhësor mbarëshqiptar me të cilin flet Dante Alighieri: arbërisht, gegnisht, toskërisht dhe në gjuhën standarde.
Shkrimi u botua në Shqiptarja.com (print) në 14 Tetor 2015Redaksia Online(e.m/shqiptarja.com)
Sondazhi i ditës:
'Rasti Qefalia', a fshihen gjobat pas akuzave të Këlliçit, Nokës, opozitës?
-
Po
70.3%
-
Jo
18.8%
-
Ndoshta
10.9%
Vota total: 920
Votat totale janë unike
Lajme të tjera
-
Miratohet draft-marrëveshja për ndërtimin e sheshit fundor të Bulevardit të Ri në Tiranë
22 Korrik, 23:01
-
Vuçiç: Perëndimi po përgatitet për konflikt direkt me Federatën Ruse
22 Korrik, 22:58
-
Kushtoi 10 milionë euro, Kylian Mbappe blen shtëpinë e Gareth Bale në Madrid! Pishina, fusha futbolli dhe golfi
22 Korrik, 22:54
-
FOTO e re/ Momenti kur Blushi e Valteri përplasen fizikisht në Këshillin Bashkiak
22 Korrik, 22:50
-
VIDEO/ Digjet banesa në Lazarat
22 Korrik, 22:34
-
'Çadra 30 euro më privon të ha drekën', ekspertja: Duhet turizëm i qëndrueshëm që gjeneron të ardhura për komunitetin
22 Korrik, 22:30
-
'Tipologji e re e turizmit në Shqipëri', eksperti: Vijnë shumë të rinj! Jo për plazhe por për ture, Gjirokastra nga më të preferuarit
22 Korrik, 22:13
-
Rusia dënon gazetaren e dytë amerikane në një proces gjyqësor sekret
22 Korrik, 22:08
-
UEFA dënon Egnatian dhe Vllazninë
22 Korrik, 22:04
-
Blushi qëlloi Valterin me grusht, Meta: E provokoi, qen bir qeni! Një horr që priste 3 orë të bënte foto me mua
22 Korrik, 22:00
-
PD dhe shoqëria civile protestë kundër ‘Rozafa Tower’ në Shkodër: Kulla s'asht Cool
22 Korrik, 21:50
-
'Pazari, zemra e turizmit në Gjirokastër', kryebashkiaku Flamur Golemi: Çmimet janë stabilizuar
22 Korrik, 21:47