“Gjysma në dorë e tjetra në bankë!” Shteti ia kalon privatit, punonjësit ‘viktima’ të nëndeklarimit

Me vetëm 7 mijë e 743 lekë është rritur paga mesatare bruto në sektorin privat në tremujorin e parë të vitit, në raport me vjet. Kjo shtesë në pagë, pothuajse zerohet nëse marrim në konsideratë edhe kostot e shtuara prej inflacionit.

Rritja konsiderohet minimale nga ekspertët e ekonomisë, të cilët pohojnë se shifrat e institucioneve nuk po tregojnë realitetin pasi bizneset po i nën-deklarojnë pagat për të shmangur taksat.

“Duket që edhe problemi i informalitetit apo i nën-deklarimit të pagave nuk është zgjidhur. Pra informaliteti nuk lejon që të tregohet realiteti. Me rritjen e pagave rritet edhe kostoja fiskale”, thotë eksperti fiskal Eduart Gjokutaj.

LEXO EDHE:
Hotelet në informalitet/ 2.3 milionë turistë në 4 muajt e parë të vitit, vetëm 13% të deklaruar

Edhe pse bizneset thonë se vuajnë për punonjës, dhe se po ofrojnë paga shumë konkurruese me rajonin, shifrat tregojnë të kundërtën. Aktualisht paga mesatare bruto në privat është 68 mijë e 686 lekë, por Gjokutaj thotë se paga reale është më e lartë, pasi në shumë biznese operohet me dy bilance, një pjesë e pagës në dorë e tjetra në bankë.

“Vazhdimësia e dy bilanceve në një ekonomi të vogël si Shqipëria, tregon se nuk është punë teknologjie por mungesë vullneti. Të gjitha ato që janë bërë deri më tani si qasje për të luftuar informalitetin nuk kanë funksionuar, dhe e gjitha kjo i lë një detyrë të madhe të gjitha institucioneve për krijimin e një fronti anti-informalitet që nga njëra anë të luftohet dhe nga ana tjetër të dialogohet me punëdhënësit, që të nxiten me politika subvencionuese”, thotë eksperti.

Duke i nëndeklaruar pagën, punëdhënësi cenon direkt vlerën e pensionit që do të marrë punonjësi në të ardhmen, dhe nga ana tjetër shton fitimet e biznesit të tij.

“Pronari ka kursyer kontributet për sigurime, por nga ana tjetër edhe nga tatimi mbi pagën. Administrata ato lekë që ja gjen por nuk ja merr, i fut në xhepin e vet. Aksionet anti-informalitet bëhen për të justifikuar mos-bërjen e detyrave. Nëse do të zbatoheshin detyrat do të formalizohej ekonomia më shpejt”, thotë Gjokutaj. 

Abuzimi i bizneseve me nëndeklarimin e rrogave është fakt i pranuar edhe nga vetë institucionet por edhe nga kreu i qeverisë.

“Sektori privat po i rrit pagat, por shqetësimi është që po bëhet në mënyrë informale”, tha Kryeministri Edi Rama në 30 dhjetor 2023.

Investigimet e Report TV, zbuluan se mbi 158 mijë qytetarë janë prekur nga nën deklarimi i pagave prej vitit 2021, ndërsa afro 600 mijë qytetar shqiptar rrezikojnë të mbesin pa pension pasi pse figurojnë të punësuar, referuar shifrave zyrtare për ato nuk paguhen fare sigurime shoqërore dhe shëndetësore.

Vetëm si rezultat i kontributeve të ulëta për shkak të nëndeklarimit të rrogave, pensionet po dalin çdo vit e më të ulëta, kur duhet të ndodhte e kundërta.

TAG:
• informaliteti
• paga bruto
• eduart gjokutaj
• Nëndeklarimi i pagave

Sondazhi i ditës:

6 muaj mungesë në Kuvend për shkak të arrestit, a duhet t'i hiqet mandati Berishës?

• Po

  46.9%

• Jo

  46.5%

• Nuk e di

  6.6%

Vota total: 8171

Votat totale janë unike

• Sondazhi i ditës:

  6 muaj mungesë në Kuvend për shkak të arrestit, a duhet t'i hiqet mandati Berishës?

  Po Jo Nuk e di