Është ky shkrimi që na mbërriti në redaksinë e Shqiptarja.com nga dy nxënës së një shkolle të mesme në Tiranë, të cilët dëshirojnë që portali ynë ta bëjë publik për lexuesit e tij. Renato Zeqaj & Iris Nela të dy nxënës në vitin e parë, të shkollës Harry Fultz, marrin përsipër të bëjnë një analizë të profilit të Hitler me rastin e 128-vjetorit të lindjes.
Sipas tyre, ai ishte personi i duhur në këtë botë. Shkrimi është publikuar dhe në gazetën e tyre të shkollës, dhe ne jua përcjellim si më poshtë.
Hitleri, heroi i fundit i botës
“Historia shkruhet nga fitimtaret” është një nga shprehjet e mia të preferuara kur flas për Hitlerin. Eshtë një shprehje e thënë nga kundërshtari I tij ,Wiston Churchill, i cili ishte një nga faktorët që detyruan Hitlerin të bënte gjithçka ata deshën. Duke parë shpesh opinionet që jepen nga njerëz të ndryshëm rreth kësaj teme shohim se janë të njëjtat informacione që ka shumica të cilat përpunojnë mendime të përafërta me njëra-tjetrën. Ajo çfarë publiku di për Hitlerin dhe informacionet që e shtyjnë gjithësecilin të gjykoj atë është holokausti, që ai shkaktoi ndaj atyre që sot,po vendosin fatin e botës. Keni menduar ndonjëherë të shikoni të gjitha këto ngjarje në një këndvështrim tjetër? Nëse keni lexuar shumë rreth tij do të shikoni që kërkesat e tij ishin të ngjashme me kërkesat e Donald J Trump tani, një shtet me qytetarët e tij. Cili ishte problemi hitlerian për ata që bën të mundur shkatërrimin e tij dhe e vizatuan atë në sytë e publikut,përbindëshin më të madh të të gjitha kohërave.
Problemi hitlerian ishte problemi i mjeteve,i dyanshëm:së pari,është problemi i qëllimit dhe i mjeteve;së dyti,problemi i popullit dhe i shtetit,domethënë i mjeteve me të çilat populli mund të mbikqyrë ose kontrollojë shtetin.Është pikërisht ky,ndofta,një nga të metat bazike ne analizimin e "dëmeve" që çmenduria e ujkut te hirtë solli në Gjermaninë Naziste dhe më tej në botë.
Problemi i qëllimit dhe i mjeteve është themelor,problemi themelor në filozofinë politike. Zgjedhja e tij në fushën filozofike,me gjithë vështirësitë që përfshin,është e qartë dhe e sigurt; megjithatë zbatimi në fushën praktike i kësaj zgjidhjeje të kërkuar nga e vërteta,kërkon nga njeriu një lloj heroizmi si dhe i shkakton atij ankthe e privaçione.
Cili është qëllimi i fundëm dhe detyra më thelbësore e trupit politik a shoqërisë politike? Nuk është t'u sigurojë mirëqënie materiale individëve të veçantë,secili i përqëndruar në mirëqënien vetjkake dhe pasurimin e vetes. Nuk është as të sjellë sundimin industrial mbi natyrën a sundimin politikë mbi njerëzit e tjerë.
Më saktë është përmirësimi i kushteve të jetës njerëzore,sigurimi i të mirës së përbashkët të njerëzve në mënyrë që çdo person konkret,jo vetëm i një klase të priviligjuar por në të tërë masën,të arrijë vërtet atë shkallë pavarësie që i takon jetës së qytetëruar dhe që sigurohet nga garancitë ekonomike të punës e të pronës,të drejtat politike,virtytet qytetare dhe kultivimi i mendjes.
Kjo do të thotë se detyra e politikës,në thelb,është detyrë qytetërim e kulture,për ta ndihmuar njeriun të zotërojë lirinë e tij të vërtetë të zgjerimit ose të autonomisë ose, siç shprehet profesor Nef,"për të bërë fenë, drejtësinë,urtësinë dhe bukurinë qëllimet e qytetërimit",një detyrë progresi në një rend thelbësisht human,pra moral, sepse moraliteti nuk lidhet me asgjë tjetër,përveçse me të mirën e vërtetë humane,shpesh herë kjo e fundit e ngatërruar nga masa,por duhet theksuar edhe njëherë se prijësi i këtij trupi politikë duhet të jetë i aftë ne identifikimin e saj dhe zbatimin e masave,edhe nëse do te formohej kështu rrjedhimisht një figurë kundra-rrymës, nje antikrisht do shpreheshin shumë persona.
Pra,është e vërtetë, meqënëse politika është diçka thelbësisht morale, se kushti i parë politik për një politikë të mirë është që ajo të jetë e drejtë. Dhe në të njejtën kohë është e vërtetë se në këtë botë drejtësia dhe virtyti, si rregull,nuk i çojnë njerëzit në sukses brenda asaj kohe të shkurtër që ndan djepin nga varri dhe në të cilën suksesi të ketë kuptim për ta.
Por, për shoqëritë njerëzore kjo kundërshti zgjidhet,sepse arritja e së mirës së përbashkët dhe me kushtet e begatisë materiale që ajo përmbledh nuk mund të rrezikohen ose të shkatërrohen nga përdorimi i drejtësisë nëse kohëzgjatja historike merret parasysh dhe nëse efekti i posaçëm i përdorimit të drejtësisë merret në konsideratë në vetvete,pavarësisht nga faktorët e tjerë në lojë.
Ende racionalizoni moralin e jetës politike?
Nëse fshin çdo informacion që ke për Hitlerin dhe lexon rreth problemit hitlerian, kupton që bëhet fjalë për diçka e cila është e shkruajtur dhe e thënë nga shumë politikanë por asnjëherë e vënë në punë . Në një prej librave që u shkruajti në fund të jetës së tij, ai fliste për hebrenjtë dhe i cilësonte ata një fe ndryshe nga fetë e tjera, ai thoshte se ata i bashkon një synim i përbashkët dhe jo besimi ,dhe ja ku jemi 128 vjetori I lindjes së nje njeriu, i cili për ata që kanë preferuar të lexojnë më shumë seç është e lejuar, ishte personi i duhur për këtë botë.
*Autoret: Renato Zeqaj & Iris Nela