Rama me rektorët: Ka pedagogët që punojnë edhe në privat dhe deklarojnë rroga si të biznesit fason! Duhet kontroll pasurie edhe për ta

Deputetja e Partisë së Lirisë, Erisa Xhixho iu referua takimit të kryeministrit Rama dhe rektorëve të universiteteve. Xhixho u shpreh se në vend t’iu jepte zgjidhje pedagogëve ai zgjodhi t’i kërcënojë. Deputetja u shpreh se partia e saj është në mbështetje të plotë me pedagogët,

‘Sot kryeministri, në vend që të jepte zgjidhje për protestën e drejtë të pedagogëve që vazhdon me javë, vendosi t’i kërcënojë.

Në vend që të merrte vendime e të bënte gjithçka që të rinjtë të qëndrojnë në Shqipëri, u ofroi alternativë bangladeshasve universitarë.

Ndërkohë që bën rritje qesharake të pagave të pedagogëve, në fakt rritjen ia faturon universiteteve tona të vafra.

Asnjë fjalë nuk u tha sot për studentët që përballen me rritje të qirasë së shtëpive që shkojnë deri 300-400 euro, rritja e çmimeve të ushqimeve, transportit, veshjeve etj.

Studentët prej javës kërkojnë më të drejtë të mbështeten me 100 euro pagesë mujore, sa bashkëmoshatarët e tyre në Kosovë.

Pra e gjithë mbështetja e kërkuar nuk është sa Anglia dhe as sa Franca, por sa Kosova.

Po Kosova sot jep 100 euro në muaj për çdo student për të përballuar kostot e rritura të jetesës, ndërkohë qeveria shqiptare që ka dhënë 0 mbështetje, u tregon derën dhe jep alternativën e mbushjes së auditorëve me bangladeshas.

Qeveria t’i lërë kërcënimet dhe presionet që janë të papranueshme dhe që nuk trembin askënd, por të plotësojë kërkesat e drejta të pedagogeve dhe studentëve.

Mbështetja jonë për protestën është e plotë dhe jemi në krah të studentëve dhe pedagogëve.

Nuk mundet që pedagogët dhe studentët të paguajnë që Edi Rama dhe qeveria të vjedhin miliona.

Plotësoni kërkesat e studentëve dhe pedagogëve që sa më parë të normalizohet jeta akademike në vend.’- tha Xhixho.

Ish ministri i shëndetësisë, Ilir Beqaj mori fjalën në takimin e kreut të qeverisë me rekorët e universiteteve ku tha se këta të fundit kanë përfituar nga marrëveshja e parave publike. Beqaj tha se  agjencia që ai drejton ka financuar prej gati një viti një universitet të shqipërisë, gjë për të cilët rektorët ishin të painformuar. Në atë moment Rama me batutë i tha ish ministrit se i mungon parlamenti dhe se nuk duhet të ngatërrojë gjërat.

Ilir Beqja: Ju fitoni me meritë në Bruksel, Nuk është se nuk përfitoni nga financimi i përgjithshëm. Tiketi i paguar nga qeveria është më shumë.  E dyta ju keni përfituar nga marrëveshja e parave publike ku ju dhe gjithë të tjerët jeni të ftuar të merrni pjesë.

Unë drejtoj një institucion prej një viti dhe i vetmi universitet që kemi mundur të ndihmojmë është ai i Gjirokastrës. Administrohet nga Ministria e Financave. Po ashtu ky mekanizëm ndihmon ato shpenzime që keni harxhuar lekët tuaja. Nga 1 Janari 2023 çdo marrëveshje e re me donatorët është e përjashtuar nga TVSH. Ndërkohë të paktën deri tani po krijojmë kapacitet financiar për të përballuar shpenzimet.

Rektori:  Nuk ka keni informuar, hera e parë që e dëgjojmë.

Rama: Duke kërkuar pse nuk je informuar do mbetesh i painformuar. Gjëja që do shtoj unë është që agjencia që ne kemi ngritur dhe që drejton Iliri ka pasur qëllim të mbledhë të dhënat, jo fondet. Për të krijuar një panoramë të plotë të gjithë potencialeve në Shqipëri nga çdo lloj burimi i huaj. Dhe Në këtë funksion agjencia pasi i mbledh këto të dhëna koordinon mes aktorëve vendas që mund të jenë institucione, bashki apo edhe organizata të tjera përfshirë edhe universitetet.

 Rama: Të ka marrë malli për parlamentin ty, por mos i ngatërro, koha e parlamentit mbaroi!

Kryeministri Rama u shpreh se 7% krahasuar me rritjen e pagave të qytetarëve në nevojë është shumë. Duke u nisu nga fakti që për gjysmën e pedagogëve ka një financim të shtuar, të cilën kreu i qeverisë e vlerësoi, por edhe nga fakti që kryesisht pedagogët janë të dy punësuar, duhet lënë radhë për pjesën tjetër të shoqërisë.

Dhe realiteti i vërtetë i pagës është ndryshe që të jemi shumë të qartë. Po të shohim këtë financim të shtuar më shumë se 400 pedagogë nga 800 që kanë institucionet dhe për këtë u heqim kapelën. Mos të harrojmë dy punësimi nga universiteteve private, ca në të bardhë dhe ca në të zezë. Ai 7% duket shumë pastaj në krahasim me zjarrfikësit. Tani më fal po duhet të kemi dhe një sens të realitetit, duhet të lëmë një radhë te nevojtarët e sotëm të këtij vendi. - tha Rama

Kryeministri Edi Rama foli edhe për kërkesat e pedagoëve ku tha se askush nuk mund të gënjejë sy për sy se akademikët të jenë të regjistruar në librin e pagave sikur punojnë në fason. Rama u bëri thirrje pedagogëve se nëse ka një mospërputhje mes pagës së deklaruar, procesi do të shkojë në një kontroll pasurie.

Për pagat ka dhe një element. Ne jemi të detyruar që të bëjmë rivlerësim ligjor të thellë të gjithë universiteteve.

E kuptoj mirë që për shkak të një page që është ende jo e kënaqshme në universitetin publik shkojnë në universitete private e aty tjetër deklarohet tjetër marrin, është fakt. Nuk po them të gjithë por është fakt, s’mund të pranojmë të kemi pedagogë të regjistruar në librin e pagave sikur punojnë në fason se nuk e ha njeri, është shumë e rendë kjo, është periudhë kohore por do iu bëjmë thirrje paraprakisht nëse ka mospërputhje mes pagës së deklaruar e pagës së marrë duhet ta korrigjojnë se procesi do shkojë në kontrollin e pasurisë vetvetiu, si e bën gjithë bota. Nëse më tregon që ke kaq e ke dy vetura e këtë e ketë, më fal ku i gjen këto? Nuk i gjen nga aktivitete kriminale por nga fshehja e të ardhurave.

Realiteti i vërtetë i pagës është ndryshe që të jemi shumë të qartë.'- tha Rama 

Ministrja e Arsimit Evis Kushi gjatë fjalës së saj në takimin me rektorët u shpreh se do të ndërmerren hapa që të bëhet një rivlerësim i thellë ligjor për universitet.

‘Do të bëjmë një rivlerësim të thellë ligjor të universiteteve. Ne duhet të sigurohemi që universitetet tona performojnë në kuadër të ligjit dhe më pas hapi tjetër është rankimi i universiteteve. E tha dhe kryeministri që ne kemi shumë universiteteve ndërkohë që ne mund të kishim kolegje. Pastaj është shpresa që me të gjitha këto reformat që ne mund të rrisim renditjen dhe klasifikimin e  Sot kam marrë informacion në lidhje me regjistrimin e universiteteve, ndërkohë që s’kanë përfunduar akoma raundet, ndërkohë që kemi vendosur që të jetë më i lirë raundi i fundit. Me statistikat që kam ne në fund të raundit të dytë jemi në të njëjtin  nivel me vjet. 22514 studentë në universitetet tona. Kemi një rritje të lehtë, ka një rritje prej 414 studentë më shumë se viti i kaluar. Siç e parashikonin ishin, shkencat mjekësore, infermieria dhe IT janë më të preferuarat.’- u shpreh Kushi.

Kreu i qeverisë Rama u shpreh se rritja e pagave të pedagopogëve me 15%, pra unifrormë do të jetë hera e fundit që do të aplikohet. Rama u shpreh se universitetet do të shërbejnë si aktorë në treg dhe jo si gjimnazet dhe 9-vjeçaret që financohen tërësisht nga shteti. Ndër të tjera, Ram u shpreh se rritja e pagave të kombinuara nuk ndahet me tarifat e studentëve por nga futja e universiteteve në treg si aktorë.

‘Ne patëm një debat me rektorët për çështjen e pagave. Bota akademike është ndryshe, s’janë gjimnaze as shkolla 9-vjeçare që mbahen me pagën e shtetit. Përgjithësisht sepse tani me reformën e administratës spitalore  do ketë përgjysmime. Universiteti është përpara hyrjes në jetë dhe hyrjes në jetë. Universiteti duhet ta ketë pjesë të ADN-së së vet thithjen nga tregu. Të jetë aktor i tregut, të thithe fonde për kërkimin shkencor etj etj. Kjo sjell domosdoshmërinë që pagat që rriten në formë uniforme, autonomia sjell liri por edhe përgjegjësi. Është hera e fundit që ne rrisim pagat në mënyrë uniforme, do të rrisim për ata që do të arrijnë t’u mësojnë më shumë universiteteve. Dhe padyshim do këtë rritje page të kombinuar, jo nga studentët por nga futja e universiteteve si aktorë në treg. Kampuset universitare, nuk janë fjetore, por janë hapësira ku takohet universiteti me biznesin dhe tregun. Unë jam i bindur që UBT me reformën që po bën është një nga kontributet më të rëndësishëm të PD-së rektori, por unë e çmoj, por do të jetë vendi ku kampusi do të sjellë kompani për të marrë dijen e universitetit. E para, e dytë çështja e bursave, ne kishim një sistem, për bursat e ekselencës, financonim deri vjet një shumë të konsiderueshme parash për 30 veta me idenë që t’i shkollojmë jashtë në universitetet më të mira të botës dhe këta të na japin kontribut dhe të tërë këta kanë ikur. Ne vlerësojmë meritën.’- tha Rama.

Ministrja e Arsimit Evis Kushi u bëri thirrje stafeve akademike që të shfrytëzojnë çdo mundësi që u jep ligji për arsimin e lartë dhe të rrisin të ardhurat e tyre duke mos u mjaftuar vetëm me tarifat e studentëve.

‘Në një kohë shumë të shkurtër ne kemi një numër shumë të lartë marrëveshjesh në nivele bachelor, master. Ka një rritje të jashtëzakonshme të nivelit të punës kërkimore shkencore. Unë doja të theksoja që të punojmë për misionin e tre të universiteteve. Është që rezultatet t’i vënë në dispozicion të komuniteteve, të bizneseve. Punët shumë herë mbeten në rafte dhe nuk japin atë rol që duhet të kenë. Puna kërkimore shkencore është edhe një mënyrë për të rritur të ardhurat e universiteteve, ligji u jep mundësi që përveç tarifave  të studentëve të kenë mundësi të grumbullojnë të ardhura. Nga të dhënat që kemi ne pjesa më e madhe i grumbullon të ardhurat nga tarifat. T’i shfrytëzojmë të gjitha mundësitë që jep ligji për Arsimin e Lartë dhe këtu duket edhe aftësia që kanë universitete për të rritur të ardhurat.’- u shpreh Kushi.

Bashkimi Evropian do të mbështesë universitetet e Shqipërisë pavarësisht se ende nukjemi anëtarë të saj, kështu u shpreh kreu i qeverisë duke garantuar se do të bindim BE me cilësinë e universiteteve tona.

‘Do të bindim BE-në që ta hedhë këtë hap themelor për të ardhmen e arsimit dhe jo për ta lënë bashkë me të tjera. Fjala vjen një tjetër element shumë i thjeshtë për të rritur ankimin, pasja e një numri të shumtë universitetesh në një ombrellë. Universiteti i Tiranës mund të rritet me shpejtësi në rankimin e vet nëse ka brenda mjekësinë. Këto janë dy universitete të ndara. Po prek mjekësisë pasi është një nga krenaritë në sistemin akademik. Për të mos krijuar një terren polemike duke sjellë universitete të tjera si shembull.

Duke shtuar mediokritetin dhe duke i hequr vetes mundësinë që të jenë ekselencë. Po humbasim kohë dhe vite në pritje të diçkaje që nuk do të ndodhë kurrë. Universitete janë të shtrënguara nga kushtet financiare dhe konjektura të brendshme.

Pa i hequr asgjë askujt të krijojmë kushte që të gjithë të përfitojnë më shumë duke u bërë shumë më tepër tërheqës qoftë për tregun e brendshëm qoftë për tregun ndërkombëtar. Në 90% të rasteve duhet të përballemi me pyetjen se pse ky universitet bën gjithë këto gjëra.

Kështu siç është ky sistem nuk na çon larg. Por i bën gjithmonë dhe më pak tërheqëse degë dhe dyer të caktuar universitetesh të cilat detyrohen të ulin pritshmërinë për cilësinë e atyre që marrin.’- tha Rama.

Kryeministri Edi Rama u shpreh se pavarësisht se universitetet e vendit nuk janë në të njëjtën linjë me universititet evropaine pasi këto të fundit kanë akses të plotë nga fondet e BE, gjithsesi Univiersiteti i Tiranës ka patur përparim. Megjithatë, ky përparim nuk është shfaqur në ranimet e universiteteve në hartën globale. Rama e cilësoi rankimin e universiteteve të papranueshëm.

Dua t’iu bëj me dije që sikundër e kishim diskutuar me rektorët në takimin e Pragës, të atij që është pagëzuar si Komuniteti i ri Politik Evropian, unë e kam ngritur temën e universitetit si temë që duhet trajtuar nga BE për tu miratuar dhe adresuar pa pritur që Shqipëria dhe vendet e Ballkanit të bëhen anëtare të BE. Ne kemi një akses të pjesshëm si vende që presin për të hyrë në BE, ndërkohë që vendet e BE me aksesin e plotë, kanë nga njëra anë mundësinë e sinergjive të menjëhershme dhe financimet ekstra të tyre. Gjë që për ne, është e pamundur për shkak se ne nuk jemi ende pjesë e BE. Ne kemi një proces dhe për hir të së vërtetës unë dua t’i falenderoj rektorët sepse shikojmë hapa kurajozë. Sepse ka një mirëmbajtje të mirë të fondeve evropiane. Dua të sjell në vëmendje shumë të rëndësishme për shifrat në UT. I cili e ka rritur financimin e fondeve në më shumë se 400 përfitues. Por, a do të thotë se gjysma ose pak më shumë se gjysma të pedagogëve të universitetit. Kjo është e jashtëzakonshme i lidershipit të ri të UT. Duke bërë që kapaciteti ynë për kërkimin shkencor të rritet në mënyrë shumë të ndjeshme. Unë e sjell këtë shembull në raport atë ça thashë më parë. Ne kemi më shumë kapacitete se dikur si rezultat i një periudhe shumë të gjatë amullie dhe prapambetjeje në trajtimin e burimeve njerëzore. Sot ky është një ndër efektet më të rëndësishme të reformës. Ne nuk kemi të ardhme tjetër veç krijimit të sinergjive dhe çeljes së universiteteve evropaiane në universitetet tona. Programet në gjuhën angleze, është një hap shumë domethënës dhe përsëri këtu dua ta përshëndes punën e bërë nga universiteti i Tiranës.

Për tu kthyer te tema, është e dukshme që reformimi si rezultat i arsimit të lartë po sjell një impakt në metodat e mësimdhënies, menaxhimit dhe mundësive të reja. Për mua dhe këtu dhe në çdo drejtim tjetër Shqipëria është në të njëjtin pozicion, dita me natën nga ku jemi nisur dhe nata me ditën nga ku do të shkojmë.

Pavarësisht se duhet akoma më shumë shfrytëzimi i autonomisë, çështja që shtrohet sot është që pavarësisht përparimit real dhe konkret pikërisht pse raporti ynë me të ardhmen është i zhdrejtë, renditja e Universiteteve të vendit në hartën globale dhe pas një kohe shumë të gjatë pas reformës është e papranueshme. Por lajmi i mirë është se është një renditje që nuk pasqyron kapacitetet. E solla shembullin e aksesit të fondeve evropiane madje ne ato projekte në të cilat universiteti i Tiranës ka aksesuar fondet evropiane kemi disa projekte ku është lider universiteti i Tiranës. Njohja e lidershipit të universitet i Tiranës, flet që kapacitetet ne i kemi shumë më të mira sesa tregojnë pamja dhe niveli i rankimeve tona janë shumë poshtë. Prandaj gjëja që kemi vendosur është që të merremi shumë seriozisht me këtë aspekt. Të fillojmë ti ndjekim një nga një kushtet që duhen përmbushur që ndonjëherë janë kushte minimale për të pasur një rankim serioz.'- tha Rama.