Putin gjithnjë e më shumë i vetëm edhe mes vendeve mike! Turqia, Kina dhe India, kritike ndaj luftës

Në Uzbekistan, lideri i Kremlinit Vladimir Putin, në telashe të rënda në terrenin ushtarak në Ukrainë dhe në atë ekonomik në shtëpinë e tij, shkoi për të kërkuar ndihmë dhe "shpëtim" metaforik. Jo vetëm në "sundimtarin e madh" të Kinës, tashmë qartësisht hegjemon në miqësinë e detyruar të Moskës me Pekinin por edhe në atë grup vendesh të Organizatës së Bashkëpunimit të Shangait, që kishte organizuar samitin dhe që, ndonëse në mënyrë të çrregullt dhe jo shumë kohezive, do të donte të ishte një alternativë e shumëanshme ndaj Perëndimit, i dominuar gjithnjë e më shumë nga Shtetet e Bashkuara.

Në takimin e nivelit të lartë të mbajtur në Uzbekistan, në kuadër të Organizatës së Bashkëpunimit të Shangait, një aleancë sigurie prej tetë vendesh, zoti Putin u zotua të vazhdojë më tej me sulmin ndaj Ukrainës, pavarësisht probleme me të cilat është përballur së fundmi në frontin e betejës.

Udhëtimi në Uzbekistan e detyroi Putinin të merrte kritika të rëndësishme nga dy anëtarët kryesorë të klubit, Kina dhe India. Por nëse ishte vetë Putini, në prag të takimit me Xi Jinping, i cili pranoi se Pekini ka "dyshime dhe shqetësime" për konfliktin në Ukrainë, në rastin indian ishte Nju Delhi ai që e zbuloi atë ballë për ballë. Të premten me liderin rus, kryeministri Modi i tha atij qartë se "kjo nuk është një epokë lufte" dhe se diskutimi i tyre do të shërbente "për të avancuar në një rrugë paqeje". Është një ndryshim i qartë i tonit nga ana e Indisë, një aleate historike e Moskës, e cila edhe pas vendosjes së sanksioneve perëndimore ka vepruar si një treg alternativ për eksportet ruse të naftës dhe plehrave. Të marra së bashku, paralajmërimet e dy vendeve më të populluara në botë, plus ftesa e Erdoganit për t'i dhënë fund konfliktit ukrainas sa më shpejt të jetë e mundur, e zhvlerësojnë narrativën e Kremlinit, sipas të cilit Rusia nuk është aspak ‘një e pabesë’ në skenën globale.

Po në Uzbekistan, një ditë më parë, zoti Putin pranoi se Kina kishte pyetje dhe shqetësime në lidhje me luftën në Ukrainë, por ai nuk foli se për çfarë bëhej fjalë kontretisht. Megjithatë zoti Putin falënderoi presidentin kinez Xi Jinping për atë që e quajti, "pozicion i balancuar" i qeverisë së tij mbi konfliktin.

Tërheqja e nxituar e trupave ruse këtë muaj nga disa pjesë të rajonit verilindor që ata pushtuan në fillim të luftës si dhe shprehja publikisht e rezervave nga aleatët kryesorë të tij, diçka që ka ndodhur rrallë, nënvizojnë sfidat me të cilat përballet zoti Putin në të gjitha frontet. Si Kina ashtu edhe India kanë mbajtur lidhje të forta me Rusinë si dhe një pozicion neutral në raport me luftën në Ukrainë.

Në një deklaratë zoti Xi shprehu mbështetjen për "interesat thelbësore" të Rusisë, por gjithashtu tha se po kërkonte të punonte së bashku (me Moskën) për të "injektuar stabilitet" në çështjet botërore. Zoti Modi tha se gjithashtu dëshironte të diskutonte "se si mund të ecet përpara drejt rrugës së paqes", duke shtuar se shqetësimet më të mëdha me të cilat përballet bota, janë problemet e lidhura me sigurisë ushqimore, karburantet e plehrat kimikë.

"Ne duhet të gjejmë një rrugëdalje dhe për këtë duhet të kontribuoni edhe ju gjithashtu", theksoi zoti Modi, çka u pa si një qortim i rrallë publik ndaj presidentit rus.

Dhe të dhëna të tjera, si në margjinat e samitit të Samarkandit ashtu edhe jashtë saj, duket se konfirmojnë izolimin progresiv ndërkombëtar të Vladimir Putinit. Maja e ajsbergut të sëmundjes në rritje të shkaktuar nga pushtimi i Ukrainës në ish-republikat sovjetike të Azisë Qendrore, asnjëra prej të cilave nuk e ka njohur ndonjëherë aneksimin e Krimesë, rasti i Kazakistanit është ndoshta më simptomatiki. Jo vetëm kaq, në fakt, presidenti Kassym-Jomart Tokayev ka deklaruar sërish se vendi i tij "respekton integritetin territorial të Ukrainës" dhe nuk i njeh dy republikat e vetëshpallura Donetsk dhe Lugansk. Por, duke përmbushur frikën e tij për një qëndrim gjithnjë e më kërcënues të Rusisë, vetë Xi Jinping, rrugës për në Samarkand, bëri një ndalesë në Nursultan, kryeqyteti i Kazakistanit, ku siguroi Tokajevin për mbështetjen e Kinës për mbrojtjen e pavarësisë, duke u shprehur "kundër çdo ndërhyrje të jashtme në punët e vendit”.

Ndoshta edhe më interesante janë dy të dhëna kundërfaktuale për dëshpërimin e Putinit në skenën globale. Presidenti rus në fakt ka kapur dorën, e shtrirë ndaj tij nga Koreja e Veriut dhe Irani, dy regjime prej vitesh në margjinat e komunitetit ndërkombëtar, të cilët po përpiqen t'i shpëtojnë edhe izolimit të vendosur nga sanksionet e ashpra. Në gusht, diktatori korean, Kim Jong Un foli edhe për "bashkëpunim strategjik dhe taktik, mbështetje dhe bashkëpunim" me Rusinë, e cila po blen sasi të mëdha raketash dhe predhash artilerie nga Pheniani. Ndërsa Teherani dërgoi një grup të parë dronësh në Moskë në gusht, të cilat ushtrisë ruse i duhen urgjentisht për operacionet e saj tokës-ajër dhe të luftës elektronike. Në Iran, i cili mbështet ndërhyrjen e armatosur në Ukrainë, Putini kërkon një kundërpeshë tjetër ndaj margjinalizimit në të cilin e shtyjnë sanksionet perëndimore.

Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara, e cila hapet nesër në Nju Jork, do të jetë rishikimi i parë i madh i situatës së Rusisë në kontekstin aktual ndërkombëtar. Modeli i fragmentimit është i njohur mirë: nga njëra anë, perëndimorët, nga ana tjetër, Rusia e akuzuar për shkelje të Kartës së OKB-së, mbështetur me kujdes në rritje nga Kina. Në këtë mes, një grup shumicë vendesh që nuk duan të zgjedhin fushën, kundërshtojnë një rend global të udhëhequr nga Amerika, nuk e dënojnë, por as nuk e sanksionojnë Moskën, duke nxjerrë avantazhe konkrete, më shumë të shumanshme sesa të paangazhuara, duke pasur parasysh marrëdhëniet asimetrike që kanë me dy fushat e tjera. Putin nuk do të shkojë në OKB. Por i ftuari i vërtetë ‘prej guri’ do të jetë ai.

K.T./Shqiptarja.com

TAG:
• Xi Jinping
• vladimir putin
• Rusi
• SHBA
• lufta ne ukraine